E-ticaret devi Amazon'un 1 trilyon dolarlık yükseliş hikayesi

Amazon, Amerikalı teknoloji devi Apple'ın piyasa değerinin 2 Ağustos'ta 1 trilyon dolara tırmanmasının ardından salı günü bu seviyeye ulaşan ikinci şirket olurken, dünyanın en zengin milyarderi olan Amazon kurucusu ve Üst Yöneticisi (CEO) Jeff Bezos'un serveti de 167 milyar doların üzerine çıktı.

Türkiye e-ticaret ve perakende piyasasına gelecek aylarda girmesi beklenen Amazon'un, tüketicilere farklı seçenekler ve üreticilere ek satış imkanları sunması, Türkiye ekonomisine de yatırım ve istihdam açısından katkı yapması öngörülüyor. 

Tüketici ve üreticilere imkanlar

Dünya genelinde 15 ülkede faaliyet gösteren Amazon'un Türkiye'de faaliyete başlamak için İstanbul'da merkezini kurmayı amaçladığı ve bunun için alan aradığı mart ayında bildirilmişti. 

İstanbul Levent'te ofis açarak hazırlıklarına başlayan Amazon, Türkiye'deki önemli markalarla anlaşmalarını tamamlayarak test çalışmalarına başladı. 

Gelecek aylarda Türkiye'de faaliyetlerine başlaması beklenen Amazon'un perakende sektöründe rekabeti arttırması tahmin ediliyor.

Tüketicilere farklı kategorilerde milyonlarca ürüne erişim olanağı ve kargo hizmeti sağlayan Amazon'un, üreticilere de farklı pazarlama ve satış imkanları sunması öngörülüyor. 

ABD'deki ikinci merkez için 5 milyar dolar yatırım

Dünyanın en fazla gelir elde eden internet şirketi olan Amazon, ABD'nin en fazla iş veren ikinci şirketi konumunda bulunurken, ülkede bugüne kadar yaptığı toplam yatırım ise 160 milyar doların üzerinde bulunuyor.

Merkezi ABD'nin Seattle kentinde bulunan Amazon, ülkede ikinci merkezini kurmak için farklı kentleri değerlendirmeye devam ederken, yerel ekonomiye yapacağı katkı için Amerikan şehirleri birbirleriyle yarışıyor. 

AA muhabirinin Amazon verilerinden derlediği bilgilere göre, şirketin Seattle kentindeki 33 binasında 45 binden fazla çalışanı bulunuyor. Bu kente 3,7 milyar dolarlık altyapı yatırımı yapan firmanın şehre yaptığı diğer doğrudan harcamalar ise 1,4 milyar dolara ulaşıyor. 

Amazon'un Seattle kentine yaptığı yatırımlar sayesinde şehre dolaylı yoldan 38 milyar dolarlık yatırım, kişisel gelirlere de 17 milyar dolarlık katkı gerçekleşirken, şirket sayesinde kentte 53 bin kişilik ek istihdam yaratılmış durumda. 

Dünya genelinde 560 binden fazla çalışanı olan Amazon'un net karı bu yılın ikinci çeyreğinde 2,5 milyar dolar olurken, söz konusu miktar şirket tarihinde bir çeyrekte elde edilen en yüksek net kar olarak kayıtlara geçti.

Böylece, Amazon'un net karı üç çeyrek üst üste 1 milyar doların üzerinde gerçekleşirken, şirket bu yılın ikinci çeyreğinde geçen senenin aynı dönemine göre gelirini yüzde 39,4 artışla 52,89 milyar dolara çıkardı.

İki günde ücretsiz kargo

Dünya genelinde nisan ayı itibariyle 100 milyondan fazla "Prime" üyesi bulunduğunu belirten Amazon'un en büyük gelir kaynağı ise bu alanda görülüyor.

Söz konusu üyelik sayesinde, milyonlarca ürün iki gün içerisinde ücretsiz kargoyla Amazon kullanıcılarının evlerine ulaşıyor. Özellikle ABD'de ve dünya genelinde ürünlere uygun fiyatla hızlı ulaşmak isteyen ve büyük marketlere giderek vakit kaybetmek istemeyen tüketiciler Amazon'u tercih ediyor.

Ayrıca, "Prime" üyeliği sayesinde kullanıcılar Amazon üzerindeki binlerce film, dizi ve müziğe ücretsiz ulaşabilirken, kitapların dijital versiyonlarını çok ucuz fiyatlara kendi tabletlerinde veya Amazon Kindle üzerinden okuyabiliyor.

Avrupa'ya 1998'de girdi

Amazon, 1994 yılında ABD'de kurulmasının ardından 1998'de İngiltere ve Almanya'da, 2000'de ise Fransa'da hizmet vermeye başlarken, 2010 ve 2011'de sırasıyla İtalya ve İspanya pazarlarına girdi. 

Ayrıca, Hollanda ve İrlanda'da hizmet veren şirketin, Avrupa'da 50 binden fazla çalışanı bulunuyor. Bu kıtada her yıl 1 milyardan fazla ürünü tüketicilere ulaştıran Amazon, Avrupa genelinde bin 300 dağıtım deposu kurmayı planladığını duyurmuştu.

ABD, Kanada, Meksika, Brezilya ve söz konusu 7 Avrupa ülkesinin dışında şirket Japonya, Çin, Hindistan ve Avustralya'da faaliyet gösteriyor. 

Gıda ve eczacılık sektörüne de girdi

Amazon, haziran ayında, ABD'de internetten reçeteli tüketicilere günlük ilaç teslimatı yapan PillPack'i satın almak için anlaşmaya vardığını duyururken, eczacılık sektörüne de girdi.

Geçen yılın haziran ayında Amerikalı gıda zinciri Whole Foods'u 13,7 milyar dolara satın alan Amazon, bu yılın mart ayında ise Fransa'nın en büyük süpermarket zincirlerinden olan Monoprix ile anlaşmaya vardı. 

Şirketin "Prime Now" ve "Amazon Fresh" adlı hizmetleri sayesinde kullanıcılar ücretsiz kargoyla evlerine aynı gün veya en geç bir gün sonra gıda ürünleri siparişleri verebiliyor. 

Amazon'un gıda sektörüne girmesi tüketiciler için olumlu bir gelişmeyken, süpermarketler, küçük ve orta ölçekli işletmeler, özellikle de perakende şirketleri bu durumdan zarar görüyor. 

Walmart'ı üçüncü sıraya itti

ABD'li yatırım bankacılığı ve varlık yönetimi firması Needham & Company'nin Nisan 2017'deki araştırma raporuna göre, Amazon'un 2016'da Amerikan perakende sektöründeki payı yüzde 34 seviyesindeydi.

Rapora göre, 2016'da ABD perakende sektöründe eBay yüzde 7,7'lik pazar payıyla ikinci sırada, dünyanın en büyük perakende şirketi Walmart ise yüzde 5'in altındaki pazar payıyla üçüncü sırada yer almıştı.

Ayrıca, rapora göre, Amazon'un Amerikan perakende sektöründeki pazar payının 2021'de yüzde 50'ye çıkmasının tahmin edildiği vurgulanmıştı.

Kendi elektronik cihazlarını geliştirdi

Dünyanın en büyük akarsuyu olan "Amazon Nehrinden" esinlenerek adını alan Amazon, bundan 24 yıl önce internet üzerinden kitap satışı yapma amacıyla kurulmuştu.

Amazon kurucusu ve CEO'su Jeff Bezos, öz annesi ve üvey babasından 245 bin dolar borç alarak 1994'te Seattle'daki evinin garajında şirketin temellerini attı. 

New York borsasında salı günü hisse başına değeri 2.050 dolara kadar tırmanan Amazon'un ilk halka arzı (IPO) 1997'de Nasdaq Teknoloji Endeksinde gerçekleşirken, hisseleri 18 dolardan borsaya sunulan şirketin piyasa değeri de 440 milyon dolar olmuştu.

Amazon, Kasım 2000'de kendi internet sitesi üzerinden üçüncü parti satıcıların kitap, CD, DVD ve elektronik cihaz satışı yapabilmesine olanak sağlarken, bugün söz konusu satıcılar Amazon'un toplam satışlarının yüzde 30'unu oluşturuyor. 

Ayrıca, şirket, yıllar içinde e-ticaret alanında yetinmeyerek kendi elektronik cihazlarını da geliştirmeye başladı. 

Kullanıcıların Amazon üzerinden satın aldıkları elektronik biçimde olan kitapların okunmasını sağlayan "Kindle" 2007'de piyasaya sürülürken, "Kindle Fire" adlı tablet 2011'de kullanıcıların beğenisine sunuldu. 

Amazon üzerindeki film, dizi ve müziklerin izlenmesi ve dinlenmesini sağlayan "Kindle Fire TV" ile sesli komut hoparlörü "Echo" ve yazılım asistanı "Alexa" ise 2014'te pazara sürüldü.

Amazon Echo, mayıs ayı itibariyle, Apple ve Google gibi dünyaca markaların ürettiği sesli komut hoparlörleri piyasasında ABD'de yüzde 62'lik pazar payıyla zirvede yer alıyor.