Dünya Alzheimer Günü'nde Google'dan anlamlı jest

Demans, yaşlılarda engellilik ve bağımlılık yaratan, hafıza kaybı ve karar verme zorlukları yaşatan bir durum ve bu sadece hastalar değil yakınları için de çok yorucu ve stresli bir süreç.

Halland Sağlık Teknolojileri Merkezi’nin yöneticisi olan Anne-Christine Hertz, Ingrid ve aniden ömür boyu birlikte yaşadıkları anıları hatırlamakta zorlanmaya başlayan kocası Lars ile bu merkezde geliştirilen ve BikeAround adı verilen cihazı test etmek için geldiklerinde tanıştı.

BikeAround hastalara, geçmişte ziyaret ettikleri bir yerin etrafında pedal çevirmelerini sağlayarak belleklerindeki yolculuk hatları üzerinde sanal bir yolculuğa çıkartıyor. Bileşenlerinden biri, Google StreetView ile birlikte çalışan sabit bir bisiklet olan BikeAround’da hastalar büyük bir ekrana yansıtılan görüntülerle anılarında yolculuğa çıkıyor. Lars, pedalları çevirmek için bisiklete binerken karısı Ingrid, onu evlendikleri şehre ve nikahlarının kıyıldığı kiliseye geri götürmelerini rica etti. Evlendikleri mekanı karşılarında gördüğünde Lars'ın yüzü mutlulukla parlıyordu.

Şu anda sağlık hizmetleri alanında faaliyet gösteren Camanio Care'e ait olan BikeAround,’un gelişim süreci 2010 yılında İsveç Halland'daki Sağlık Teknolojileri Merkezinde başladı. Anne Christine Hertz ve ekibi demans üzerine araştırmalar yaparken, hastalığa yakalanan kişilere hangi belediyeye bağlı olduklarına göre farklı fiziksel aktiviteler verildiğini fark etti. Demans hastalarının hem fiziksel hem de zihinsel açıdan daha zinde olmaları için fiziksel aktiviteler tavsiye ediliyor ancak bu öteden beri önemli bir sorun. Merkez, demans sorunu ile karşı karşıya olan yaşlıların daha güvenli bir şekilde egzersiz yapabilmeleri için bir çözüm geliştirmek istediler.

En güçlü anılarımız kaçınılmaz olarak yerlerle ilintilidir. Önemli bir anınızı veya geçmişteki bir olayı düşündüğünüzde, önce "O sırada neredeydim" diye düşünmemiz kesinlikle bir rastlantı değil. BikeAround bu gerçekten yola çıkarak, fiziksel ve zihinsel uyarıları birleştiriyor, hastaları iyi tanıdıkları mekanlarla çevreliyor, böylelikle onların StreetView görüntüleri üzerinde pedal çevirmelerini sağlıyor. Bilim adamları, fiziksel ve zihinsel uyarıları bu şekilde birleştirmenin beyinde dopamin üretimini sağladığını ve hafıza yönetimini önemli ölçüde etkileme potansiyeline sahip olduğunu düşünüyor.

Bugün Dünya Alzheimer Günü ve bugün dünyanın dört bir yanındaki insanlar ve kuruluşlar, bilinen bir tedavisi olmayan bu hastalıkla ilgili farkındalık yaratma çabalarını yoğunlaştırıyor. Dünyanın her yanındaki araştırmacılar, hastalıktan etkilenen insanlar için yaşam kalitesini yükseltmenin yeni yollarını bulmaya çalışıyorlar. Anne-Christine Hertz, şunları söylüyor: “Lars ve diğer pek çok hasta ile sahip olduğumuz deneyimler, sadece sağlığı iyileştiren bir ürün geliştirmiş olmanın ötesinde, aynı zamanda duyguları canlandıran ve insanları birbirine bağlayan bir çözüm geliştirdiğimizi de gösteriyor. Hastalar BikeAround çözümünü o kadar etkileyici ve rahatlatıcı buluyor ki, ondan inmek istemiyor. Çocukluklarını geçirdikleri mahalleler, oynadıkları parklar, ailece sahil ziyaretleri gibi birçok şeyi tekrar hatırlıyorlar. Bu, bir özgürlük duygusu da veriyor.”

Anne-Christine Hertz, “Dijitalleşmeyi ve teknolojiyi daima dünyayı sadece teknoloji meraklılarına değil, çoğunlukla ‘dijital dışlanma’ ile karşı karşıya olan yaşlılara da açacak bir katalizör olarak görüyorum” diyor ve devam ediyor: “Demans hastalarına ve yakınlarına mutluluk getirmenin bir yolunu bulmuş olmak bizi heyecanlandırıyor. Bunun yanında, teknolojinin insanların hayatlarında büyük bir etki oluşturmada teknolojinin nasıl kullanılabileceğinin bir örneği olarak da heyecan veriyor. Kendimizi aşmayı ve hayallerimizi özgür bırakmayı başarabilirsek, bizim için başkalarına yardımcı olmada da herhangi bir sınır olmadığını görürüz.”