Depreme sebep olur mu?

Dünyada fosil enerji kaynaklarının azalarak pahalı hale gelmesi ve yıllardır süren tükenme tehlikesi, özel sektör ve devlet girişimlerinin alternatif enerji kaynaklarına yönelmesine sebep oluyor.

Jeotermal enerji teknolojisinde ileri metotlar uygulayan yeni bir şirket, Kuzey Kaliforniya'daki ilk derin kazısını durdurmak zorunda kaldı.

AltaRock Energy isimli şirket, kazılar esnasında bölgeye özgü jeolojik anomalilerle karşılaştı. Gayzer jeotermal olarak nitelenen türdeki çalışmalar bu yüzden donduruldu.

Bütçesinin 17 milyon dolar olduğu söylenen proje, kısmen Enerji Bakanlığı tarafından sağlanan fonlardan yararlanıyordu. Amerikan Enerji Bakanlığı birkaç şirkete gelişmiş jeotermal sistemlerin kullanılabilirliği alanında çalışmalar yürütmeleri için fon sağlamıştı. Bu firmalar arasında Google ve girişim sermayesi sağlayan Kleiner Perkins Caulfield & Byers tarafından da desteklenen AltaRock da yer alıyordu.

Kazı projelerinde teknik sorunlar oldukça yaygın olmasına karşın AltaRock'un karşılaştığı sorun çok önemli. Çünkü AltaRock gelişmiş jeotermal sistemler üzerinde çalışan nadir şirketlerden birisi. Geliştirdiği teknolojiler de gerçekten önemli ve insanoğluna büyük faydalar sağlayabilecek çapta. Bununla birlikte kazının durmasıgüvenlik endişelerini arttırdı. Jeotermal enerjinin kullanılabileceği bölgeler, jeolojik olarak oldukça aktif ve tehlikeler arasında adı fısıldanan deprem ihtimali korkutucu. Özellikle de Kaliforniya, yüksek deprem risk bölgesinde yer alıyor.

Geleneksel jeotermal enerji, yüzeye çıkan sıcak sulardan faydalanarak elektrik üretiyor. Gelişmiş jeotermal araştırmalar ise birkaç kilometre derinliğinde kuyular kazarak, derinlerden enerji sağlamaya çalışıyor. Bu kazılar esnasında kaya oluşumları deliniyor ve kuyulara su pompalanıyor. Bu su derinlerde kayalar tarafından ısıtılınca yukarı çıkıyor ve buhar elektrik türbinlerini döndürerek enerji üretimi sağlıyor.

Bundan iki yıl önce Massachusetts Institute of Technology yani MIT tarafından yapılan bir araştırma, jeotermal enerjinin Amerika'nın elektrik ihtiyacının yüzde 10'unu karşılayabileceğini ortaya koymuştu. Üstelik gelişmiş metotlar sayesinde sadece doğal sıcak kaynak sularının yükseldiği bölgelerle de kısıtlı kalmıyordu.

Güvenlik ve deprem korkularının yükselmesine sebep olan yazı Haziran ayında New York Times gazetesinde yer aldı. İsviçre'deki bir test kazısı esnasında ortaya çıkan sarsıntılar projenin kapatılmasına sebep olmuştu. Bu mesele incelenene kadar da Amerika'daki sorumlu devlet kuruluşları AltaRock'un kaya oluşumlarını delmesine izin vermeyecek.

AltaRock yaptığı açıklamada kazıları neden dondurduğunu detaylı bir şekilde açıklamadı. Ancak deneme merkezini kurmak için başka mekanları değerlendirdiğini belirtti. Bu mekanlar arasında önceki merkezin kurulduğu yerin etrafındaki başka potansiyel kazı noktaları de yer alıyor.

Türkiye jeotermal enerji kullanımında dünya sıralamasında 5. durumda. Bu aslında Türkiye'nin ne kadar ileri olduğunu değil, jeotermal enerji potansiyelinin ne kadar az kullanıldığını gösteriyor.

Türkiye'de kullanılan jeotermal enerji, geleneksel teknolojiye dayanıyor ve yüzeye çıkan sıcak sulardan yararlanıyor. Bu sıcak sular elektrik üretiminden çok evlerin ısıtılmasında kullanılıyor. Mevcut jeotermal enerji potansiyeli ise Türkiye'yi dünyanın şanslı ülkeleri arasına sokuyor.