Çocuk bakan robotlar mı geliyor?
Güncelleme Tarihi:
Telefonlar, tabletler derken artık çocuk gelişimi konusunda robotlardan da faydalanır olduk. Giderek bu yönde ilerleyen teknoloji neticesinde yakın gelecekte yeni çocuk bakıcılarımız robotlar olabilir mi? Aslında bu çok mümkün çünkü başta nörogelişimsel sorunları olan çocuklar için kullanılan bu robotlar giderek yaygınlaşıyor ve pek çok alanda çocukların gelişiminde rol oynuyor. Öncelikle otizm ve Celebral Palsy gibi sorunlar yaşayan çocuklar için geliştirilen uygulamalar, bugünlerde robotlara dönüşme yolunda. Robot arkadaşları çocuklar ile oynuyor, onlarla diyalog kuruyor en önemlisi de bu robotlar çocuklarla ilgilenmekten sıkılmıyor!
Geçtiğimiz günlerde İngiltere’de Sheffield Üniversitesi bilim insanları bu alanda yapılacak bir araştırma için yaklaşık 1,5 milyon sterlin destek aldılar. Beş yıl sürmesi beklenen araştırma ve geliştirme projesi çerçevesinde, engelli yetişkinler ve çocuklar ile bir dizi çalışma gerçekleştirecekler. Proje dahilinde çocukların hastane gibi ortamlarda kaygılarını gidermek amacıyla hayvan görünümlü robotlar da geliştirilmesi planlanıyor. Amaçları bunları yaparken bir yandan da robot ve çocuk iletişimini araştırmak.
Öte yandan robotların bir başka kullanım alanı ise içinde bulunduğumuz “Otizm Ayı” çerçevesinde Romanya’da gerçekleşen bir robot terapi uygulaması oldu. Uygulamada 22 dil konuşan ve dünya genelinde yaygın olarak kullanılan insansı bir robot kullanıldı. Uygulamayı robotların çocukları motive ettiğine inan bir grup uzman gerçekleştirdi. Bu tip çalışmalar artık daha sık karşımıza çıkacak çünkü insan ve robot iletişimi şu an için çok bilinmeyenli bir konu. Geçtiğimiz senelerdeki araştırmalardan örneklemek gerekirse 2018’de Plymounth Üniversitesi bilim insanları tarafından yapılan bir araştırmada 7 ila 9 yaş arası çocukların robotlardan aldıkları komutlara uydukları, yetişkinlerin ise direndikleri gösterilmiş. Tabii bu araştırmalar henüz bebeklik aşamasında ve yer yerinden oynayacak bir durum yok. Daha çok araştırmaya ihtiyaç var. Ancak benim ve benim gibi düşünenlerin endişesi bu robotların yaygınlaşması sonucunda ebeveynlerin kendi arzularıyla görevlerini onlara devredebilecek olmaları.
Robotların pilleri insanın sabrından daha uzun ömürlü
Cep telefonları, tabletler konusunda uzmanların hemen hemen her mecrada yaptıkları uyarılara karşı çocuklar ülkemizde ve tüm dünyada bu cihazları fazlasıyla kullanıyor. Arkadaşı ile sohbet etmek için çocuğunun eline telefon tutuşturan ebeveyn sayısı resmi olarak kaçtır bilmesek de sanırım hepimiz bu duruma çevremizde sık sık şahit oluyoruz. Bir de buna hareketli, konuşabilen, görüntü olarak insana daha yakın bir robotlar eklendiğinde sizce neler olur?
Robotlar insana nazaran çok daha fazla avantajlı. Neden mi? Öncelikle pilleri insanın sabrından daha uzun ömürlü, bir şeyleri tekrar etmekten sıkılmıyorlar, çocukla oynarken çalan telefona, ocaktaki yemeğe bakmak gibi bir dertleri yok dolayısıyla oyunu ikide bir bölüp kalkmıyorlar, bir yetişkin için çocuk oyunları sıkıcıyken robotların böyle bir sıkıntısı da yok ve liste bu şekilde uzayıp gidiyor. Hatta kısa zaman önce yapay zekâ kullanan robotların espri yapıp yapamayacağı da gündem oldu. Bir de komedyen robotlar olursa ne yaparız bilmiyorum. Espri yapmak çok insani bir durum iyi bir dil hâkimiyeti, yerinde sözcük kullanımı, durum analizi ve iyi bir kültürel yapı bilgisi gerektiriyor. Yaş, cinsiyet gibi başka detaylar da var. Belki de bu konuyu bir gün Cem Yılmaz ile konuşmak daha iyi olabilir. Neyse ki şimdilik robotlar onlara öğretilen kalıplar dışına espri yapmıyor.
Tüm bu gelişmeler kontrollü olarak hayatımıza girmez ise yakın zamanda çocuk psikolojisi uzmanları bu şekilde çocuk yetiştirmenin zararlarını anlatıyor olacak. Umuyorum robot üreten şirketler bu konularda insanoğlunun aşırıya kaçmasını önleyici tedbirler alır. Ben umudumu onlara bağladım çünkü insanın rahatı, kolayı tercih etme arzusunun önüne geçmek çok daha zor. Gördüğünüz gibi bu noktada ben de kolayı seçiyorum.
Serap TORUN
twitter.com/seraptorun73