Çinli taklit ürünler ve düşündürdükleri

Son zamanlarda bir Çin furyasıdır aldı başını gidiyor. Aslında bunda şaşıracak bir şey de yok. Adamlar piyasaya öyle bir girdi ki, önlerinde durmak neredeyse imkansız. Eğer teknoloji sayfalarında Çin’den gelen bir kopya telefondan bahsedecek olursak, haber bir anda en fazla ilgi çeken teknoloji haberi olup çıkıyor.

Tabii ki, Nokia’nın popüler bir modelini ya da iPhone’u tasarım olarak birebir kopyalamaları alkışlanacak bir konu değil. Büyük şirketler ar-ge departmanlarında bu tasarımlar için inanılmaz bir iş gücü ve doğal olarak da büyük paralar harcıyor. Çinlilerin yaptığı ise, hazır bir tasarıma “konmak” ve bu tasarımı kırpılmış özelliklerle satışa sunmak. Üstelik bunu yaparken bazen markayı bile değiştirme ihtiyacı duymuyorlar. Daha insaflı olanlar ise, örneğin Nokia’yı Nokir yaparak sözde kendi markalarını hayata geçiriyor.

Peki ama hiç düşündünüz mü; bu emek hırsızlığına rağmen Çinli kopyalar neden bu kadar büyük bir ilgi görüyor? Sorunun cevabı sadece ve sadece fiyatta gizli. Bugün Nokia’nın N96’sını satın almak isteyen biri, 1.000 TL’den daha fazlasını gözden çıkartmak zorunda. Ama aynı görünüme sahip bir Çinli kopyayı, eğer şansınız varsa, yaklaşık 100 TL karşılığında bir tezgahta bulabiliyorsunuz. Sonuçta hepimiz Türkiye’de yaşıyoruz ve alım gücümüz belli. Bize bin bir reklamla tanıtılan; ama asla ulaşamayacağımız bir telefonu, sadece görünüm olarak da olsa onda bir fiyata sunan Çinlileri sorgulamak aklımıza gelmiyor. Hatta bir anda düşük bütçeli kullanıcılar için birer kahraman oluveriyor Çinliler...

Şurası bir gerçek ki, kopya ürünler kalite açısından da geçer not alacak cinsten değil. Dediğim gibi, olay sadece tasarımda gizli, üretim kalitesi ya da özellikler hep ikinci planda kalıyor. Önemli olan, elimizde servet değerinde bir telefon tutuyor olmak; her ne kadar kopya da olsa… Ayrıca bu “çakma” ürünlerin sağlığımızla ne kadar barışık oldukları da tartışmaya açık bir konu.

Belki pek bahsedilmiyor ama Çinli kopyalar aslında büyük markalara da önemli zararlar veriyor. Günümüzde neredeyse tüm elektronik devleri, üretimlerinin bir kısmını Çin’de yapıyor. “Çin malları ucuzdur ama kalitesizdir” önyargısı nedeniyle, etiketinde “Çin’de üretilmiştir” yazan bir Sony televizyonu almak istemeyenler çıkabiliyor. Siz ne kadar uğraşırsanız uğraşın, Çinli kopya modeller piyasada cirit attıkça, etikette Çin yazması “kalitesiz ürün” damgasını vurmak için yeterli olabiliyor.

Peki ama gerçekten kalitesiz Çinli ürünlerin önüne, en azından kendi ülkemizde nasıl geçebiliriz? Bu iş sadece tek elden çıkacak bir çözümle olacak gibi değil. Öncelikle gerçek teknoloji üreticileri işe, ülkelerdeki gelir seviyesine daha çok uyacak yeni bir fiyatlandırma politikası belirleyerek başlayabilir. İlgili devlet kurumları, bu tip ürünleri denetlemek ve engellemek için daha sıkı bir politika oluşturabilir. Ve son olarak bizler; yani teknoloji medyası… Bizler de benzer ürünleri çok sık sayfalarımıza taşıyarak bir nevi reklamlarını yapmaktan vazgeçebiliriz. Ama bu üçlüden herhangi birisi aksarsa, diğer ikisi ne yaparsa yapsın, piyasadaki kalitesiz kopya Çinliler her zaman var olacaktır. Hem büyük üreticiler, hem de kullanıcılar ise bundan zarar görmeye devam edecektir.