Güncelleme Tarihi:
Türkiye Bilgi Teknolojileri ve İletişim Sektörü 2010 yılında 27,3 milyar dolarlık bir pazar büyüklüğüne ulaştı. Hizmetler alanında yüzde 4,2 olarak gerçekleşen büyümenin 2011 yılında yüzde 8,3 olarak gerçeklemesi bekleniyor. Yüzde 4,1 büyüyen Yazılım sektörünün 2011 yılı büyümesinin ise yüzde 7,4 olacağı tahmin ediliyor. 2009 yılında en üst düzeye çıkan 3G yatırımları ile önemli oranda sektörü sürükleyen Telekom ise 2010’da reel seviyeye indi. 2011’de bilgi teknolojileri ve iletişim sektöründe yüzde 7,2 oranında gerçekleşmesi beklenen büyümede en büyük katkının yüzde 13.3 ile Bilgi Teknolojileri pazarında olması bekleniyor.
Bilişim Sanayicileri Derneği (TÜBİSAD) 2008 yılından beri Türkiye’de resmi ortağı olduğu EITO’nun (European Information Technology Observatory), Türkiye Bilgi Teknolojileri ve İletişim Sektörüne ilişkin rakamsal verilerini açıkladı.
DÜNYA VE AVRUPA BİLİŞİM SEKTÖRÜ
2009 yılında yaşanan ekonomik krizin ardından 2010 yılında Avrupa bilişim sektörü hızlı bir canlanma gösterdi. 2009’da yüzde 4,3 küçülen Avrupa Bilişim pazarı 2010 yılında, yüzde 1,2 büyüme gerçekleştirdi.
Bilişim pazarı 2010 yılında dünyada 2,5 trilyon Euro’ya(3,3 trilyon ABD dolar) ulaştı. Türkiye ise bu pazardan binde 8’lik bir pay aldı.
TÜRKİYE PAZARINA BAKIŞ
2010 yılında Türkiye Bilgi Teknolojileri ve İletişim sektörü büyüklüğü 27,3 milyar dolara ulaştı. Bu hacmin 20 milyar doları İletişim, 7,5 milyar doları ise Bilgi Teknolojileri sektöründen geldi. Böylece İletişim sektörü yüzde 73 ile toplam sektörde yine en büyük paya sahip oldu. Geçtiğimiz yıl İletişim de özellikle 3G alanındaki büyük miktardaki yatırımlar bilişim sektörünün büyümesinde etkili olmuştu. Bu yıl ise Bilgi ve İletişim Teknolojileri sektöründe özellikle “Yazılım” ve “Hizmetler” in öne çıktığı görülüyor. Yazılım ve hizmetler sektörlerinin 2009 yılında kaybettiği ivmeyi tekrar yakalayarak hızlı bir yükseliş trendine girmesi, bilişim sektörünün geleceği için çok önemli, olumlu bir işaret olarak ortaya çıkıyor.
Bu açıdan bakıldığında, 2011 yılında da toplam Bilgi ve İletişim Teknolojileri Pazarı’ndaki büyümenin, özellikle yazılım ve hizmetlerde yaşanacak artan büyüme ivmesi ile, devam edeceği öngörüsünü yapmak mümkün.
HİZMET VE YAZILIM
2010 yılında, 2009’a göre yüzde 4,2 büyüyen hizmet alanında en büyük büyüme yüzde 9,5 ile dış kaynak kullanımından geldi. Bu büyüme, özellikle kriz döneminde, şirketlerin verimlilik yatırımlarını ön plana aldığının bir göstergesi olarak ortaya çıkıyor. Büyüme trendini yakalayan “Hizmetler” sektörünün 2011 yılında da yüzde 8,3 büyüyeceği tahmin ediliyor.
2010 yılında yüzde 4,1’lik büyüme ile 753 milyon dolara ulaşan Yazılım sektörünün 2011 yılında da yüzde 7,4 büyümesi bekleniyor. Hizmetler ve Yazılım sektörlerinde bu yıl gerçekleşen büyüme oranları, 2009 yılında olumsuz bir yıl geçiren her iki alanda da hızlı bir toparlanma ile büyüme trendine geçildiğini gösteriyor. Bu güçlü büyüme trendinin 2011 yılında da artarak devam etmesi bekleniyor.
Hizmet ve yazılım alanında, 2010 yılında telekom ve finans sektörleri yatırımlarını sürdürürken, genel sektörde de, 2009’a oranla çok hareketli bir dönem yaşandığı dikkat çekiyor.
TÜBİSAD Üyelerinin değerlendirmelerine göre, kriz sonrasında iş yapış biçimlerinin değişmeye başlaması bu yıl yaşanan büyümede büyük rol oynuyor. Ancak, “Kamu hizmetlerinin hızlandırılması amacıyla bazı kanunlarda değişiklik yapılmasını öngören torba kanun tasarısının” kanunlaşmaması gibi kamu kesiminden beklentilerin gerçekleşmemesi hala sektörün gerçek potansiyeline ulaşması önünde engel oluşturuyor.
DONANIM
2010 yılında donanımın toplam büyüklüğü yüzde 8,3 büyüme ile 5,6 Milyar dolara ulaştı. 2009 yılında PC talebinde hızlanan artış 2010 yılında da devam etti ve üçüncü çeyrek sonunda toplam 853 bin PC satışı gerçekleşti. Bu satışların dağılımında üçüncü çeyrek rakamlarına göre, 297 bin adet masaüstü, 557 bin dizüstü bilgisayar satışı gerçekleşti. Böylece bilgisayar pazarının dağılımı yüzde 68 dizüstü, yüzde 32 masa üstü bilgisayar olarak gerçekleşti. Böylece 2009 yılına göre toplam PC satışlarındaki büyüme, miktar bazında yüzde 20’ye ulaşırken, tutar bazında yüzde 12 dolayında gerçekleşmiş oldu.
2011 yılında donanımda büyümenin ise yüzde 15’e ulaşması bekleniyor. Bunda özellikle teknolojide yaşanan trendlerle, yeni donanım ürünlerinin piyasaya giriyor olmasının etkisi olacak.
TELEKOM SEKTÖRÜ
Bilgi ve İletişim Teknolojileri Sektörü’nün yüzde 78’ini oluşturan Telekom Sektörü geçtiğimiz yıl, 3G yatırımlarının etkisiyle, toplam pazarın büyümesinde etkin rol oynamış ve 2009 yılındaki büyüme Telekom’dan gelmişti. 2009 yılında yüzde 7,3 büyüyen Telekom sektörü, 2010 yılında bu hızını kaybederek, yüzde 1,8 büyüdü. Büyüme oranındaki bu düşüş, 3G yatırımlarının büyük bölümünün 2009 yılı içinde tamamlanmasından kaynaklanıyor. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) raporlarına göre, 2009 yılında 4,6 TL olarak gerçekleşen mobil pazar yatırımları, 2010 yılında üçüncü çeyrek sonunda ancak 1,7 milyar TL’ye ulaştı. Mobil pazar yatırımlarındaki daralma, sabit pazar yatırımlarında da gözlendi. Yine BTK raporuna göre 2009 yılının ilk 3 çeyreğinde sabit pazara yapılan yatırımlar 1,2 milyar TL olurken, Ekim 2010 itibariyle 560 milyon TL olarak gerçekleşti.
2010 yılında Telekom ekipmanları yatırımlarında daralma gözlenirken, en büyük büyüme yüzde 15,5 ile internet erişimi ve yüzde 29 ile mobil data servislerinden geldi. Ayrıca, numara taşınabilirliğinin uygulamaya başlamasını takiben birden fazla SIM kart kullanımının yüzde 19’dan yüzde 13’e seviyesine düşmesiyle, 2009 sonunda yüzde 87 olan mobil penetrasyon 2010’un üçüncü çeyreği itibariyle yüzde 85’e geriledi.
2011 yılında Telekom alanında toplam büyümenin yüzde 4,9 olması bekleniyor. EITO verilerine göre taşıyıcı hizmetlerde (ses ve data) bu büyüme yine yüzde 5 civarında olacak.