Anne ve kızı meme kanserinde kitle teşhisi için "akıllı sütyen" geliştirdi

İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü (İYTE) Kimya Mühendisliği Bölümü öğrencisi Alara Akçasız ve annesi Zeynep Akçasız, bir yıl önce, meme kanserinin erken teşhisini kolaylaştırmak amacıyla çalışmaya başladı.   

Kadınların evde kendi kendine muayeneyi ihmal etmesi ya da doğru şekilde yapamamasından yola çıkan anne ve kızı, muayene olmayı hatırlatacak ve bunu doğru zamanda yapılmasını sağlayacak, kitle teşhisi ile takibini evde 5 dakikalık bir uygulamayla mümkün kılacak iç çamaşırı tasarladı.

Alara Akçasız, AA muhabirine yaptığı açıklamada, meme kanserinin kadınların hayatını en çok tehdit eden hastalıklardan biri olduğunu, annesinin de meme kanseri riski teşhisiyle uzun yıllardır takip ettirdiği kitleleri bulunduğunu söyledi. 

Annesinin meme kanserine ilişkin tecrübelerinden faydalandıklarını kaydeden Akçasız, araştırmalarında kadınların kendi kendine muayeneyi doğru zamanda yapmadıklarını, vücutta ödem olduğu zaman yapılan kontrollerde yanlış sonuçlar elde edildiğini, kitlelerin büyüyüp büyümediğini tespit edemediklerini gördüklerini anlattı.

"Bizi doktora iten, doktora götüren kuvvet olmak istiyoruz"

Doktora geç gidilmesi nedeniyle tedavinin mümkün olduğu erken teşhis döneminin kaçırıldığını vurgulayan Akçasız, şunları kaydetti:

"Çalışmamız ultrason veya mamografi gibi şeylere alternatif değil. Bizi doktora iten, doktora götüren kuvvet olmak istiyoruz. Sütyeni vücuda teması ve kolayca kullanılır olması nedeniyle seçtik. Sütyen içine piezoelektriğe (dışardan uygulanan basınç miktarı ile orantılı elektrik üretme özelliği) sahip bir kumaş yerleştirdik. Akıllı telefondaki uygulama kadına, en az ödeminin olduğu zaman aralığında muayene yapması için bildirim gönderiyor. Ayda sadece bir kez, 5 dakika içinde muayene oluyor. Akıllı sütyen önce göğüse doğru şişmeye başlıyor ve göğüsün her noktasına basınç uyguluyor. Basınca karşı aldığımız tepki sütyen içindeki devrelerle yazılımını yaptığımız akıllı telefona iletiliyor. Verilere göre yeni kitle var mı, var olan kitlenin önceki muayeneye göre değişimi görülebiliyor."

İYTE İnovasyon Merkezi'nde, elektronik ve haberleşme mühendisliği, matematik ve makine mühendisliği bölümünden arkadaşlarıyla birlikte sürdürdüğü çalışmalarla elde ettikleri akıllı sütyenin, yüzey testlerinin başarılı olduğunu aktaran Akçasız, iç çamaşırın kullanımına onay almak için Sağlık Bakanlığına başvuracaklarını sözlerine ekledi.

"Kadınların yaşadıklarını biliyorum"

Anne Zeynep Akçasız da 28 yaşındayken kanser riski taşıdığını öğrendiğini, o günden sonra rutin olarak kontroller yaptırdığını dile getirdi.

Meme kanserine ilişkin, kadınların yaşadıklarını, doktor sürecini, yapılan yanlışları yakından bildiğine dikkati çeken Akçasız, "Kendi kendine muayeneyi bilen biriyim ama zaman zaman benim bile gözden kaçırdığım şeyler oldu. 'Bu kitle vardı' deyip doktora zamanında gitmediğimde onun yeni, riskli bir kitle olduğunu öğrendiğim ya da var olan kitlemin büyüdüğünü doktora gittiğimde fark ettiğim, bu nedenle operasyon geçirdiğim oldu. O yüzden beni bana hatırlatan bir şey olması gerekiyor. Bu, evde, kendi mahrem alanımda olmalı." diye konuştu.

Akçasız, sütyenin telefon aracılığıyla kadınla iletişim kuracağını aktardı.

Kadınların telefon aracılığıyla uyarılacağını anlatan Akçasız, "Telefon 'bu hafta sütyeni tak' diyecek. 5 dakikalık bir uygulama, dişimi fırçalarken yapabileceğim bir şey. Tespit ettiği verilerden yola çıkarak 'yeni bir kitlen var', 'kitlende değişim var, doktora git' diyecek. Önemli olan doktora beni doğru yönlendirmesi." ifadelerini kullandı.