Akdeniz ve Ege'de deniz canlısı "pina"ları yok eden parazit tehdidi
Güncelleme Tarihi:
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesince yapılan araştırmada, Ege Denizi'nden Marmara'ya doğru yayılan bir parazit türünün, pina (kalem kabuklu yumuşakça) neslini tehdit ettiği belirlendi.
Su Ürünleri Avlama ve İşleme Teknolojisi Bölümü Avlama Teknolojisi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Uğur Altınağaç, pinalarla ilgili araştırma başlattıklarını söyledi.
Pinanın, Latincede "kanat" ya da "yüzgeç" anlamına geldiğini belirten Altınağaç, "Pina, çift kabuklular dediğimiz midye türlerinden bir canlıdır. Dik bir şekilde yarısına kadar deniz tabanına gömülü yaşarlar, aynı ağaç gibi. Suyu filtre eden, denize yararlı bir canlıdır." dedi.
Altınağaç, pinaların 1992 yılında imzalanan Barcelona Sözleşmesi'nde Avrupa Konseyinin tavsiyesiyle koruma altına alınan canlılardan biri olarak kırmızı listeye alındığını dile getirdi.
Pinaların neslinin bir parazit nedeniyle tehlike altında olduğunu vurgulayan Altınağaç, şöyle devam etti:
"Eskiden balık yemi yapılıyordu. Bunun yanı sıra kıyı tahribatı, kıyıların dolması, ağlara takılıp yerlerinden çıkmaları nedeniyle balıkçılık aktivitelerin verdiği zarar gibi pek çok etkenlerle bu canlı ölüyordu fakat bugün hepsinden daha büyük bir tehlike var; 'haplosporidium pinnae' adında bir parazit. Bu parazit Akdeniz'den bu yana bütün bu türü öldürüyor. Şu an Çanakkale Boğazı'nın orta noktalarına Ege Denizi'nden Kepez tarafına kadar hiçbir canlılık yok fakat Marmara'ya doğru canlılık var. Yani bu da yavaş yavaş hastalığın Akdeniz'den Ege'ye, Ege'den de Marmara'ya doğru yürüdüğünü gösteriyor. Akdeniz ve Ege pina mezarlığına dönmeye başladı diyebilirim."
"Çanakkale Boğazı'nın yarısındaki pinaları tamamen öldürdüler"
Hastalığın Akdeniz'de başladığını ve Marmara'ya doğru ilerlediğini, yavaş yavaş ilerleyen parazitlerin Ege'yi etkisi altına aldığı ve Çanakkale Boğazı'nın girişinde de görüldüğü bilgisini veren Altınağaç, "Yaptığımız araştırmalarla boğazın yarısına kadar pinaların tamamen öldüğünü tespit ettik. Burada sonra da canlılık gittikçe yani hastalıklı bireylerin daha çok olduğunu belirledik. Hastalık Marmara'ya doğru kayıyor ama o bölgedeki balıkçılar ve araştırmacı arkadaşlarımızdan gelen haberlere göre pinalar Marmara'da daha canlı. Canlılık oldukça fazla fakat hastalığın oraya gideceğini öngörüyoruz." diye konuştu.
Bu konuda yapılabilecek bir şey olmadığını belirten Altınağaç, ekonomik değeri bulunan midyelerin de bundan etkilenebileceğini sözlerine ekledi.