‘Yumuşak’ otomobiller yayaları kurtaracak
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Ocak 27, 2002 00:15
Dünya otomobil üreticileri arasında, yayalara çarptığında daha az hasar verecek otomobil üretimi konsunda bir yarış var. Yarışta şimdilik Japonlar önde giderken, Avrupa Birliği de Avrupalı otomobilcilere otomobil üretiminde yeni standartlar getirmeye çalışıyor.
Düne kadar otomobil sürücüsünü korumaya yönelik otomobil üretimi planlanıyor ve önlemler alınıyordu, şimdi ise yayaları koruyan otomobil bakışı üretime girdi.
Alman Der Spiegel dergisinde bu konuda yayımlanan bir araştırma yazısına göre, Japon otomobil üreticisi Honda, birkaç yıldan bu yana araştırmalarında sürücüyü değil, yayaları korumayı amaçlıyor.
Esnek tamponlar, kırılma yerleri azaltılmış silecekler, son derece yumuşak çamurluklar ve yumuşak malzemeyle beslenmiş motor kapağı sayesinde yayaların öldürücü yaralar alması önlenebiliyor.
Yayaları koruyan gelişme, rekabet açısından pek avantajlı değil tabii. Küçük kazalarda bile ezilen kaporta otomobil sahiplerine ek masraflar getireceği gibi kasko sigortaları da daha pahalıya mal olacak.
Fakat Avrupa komisyonu yine de konuyla ilgili araştırmalar yaparak yaya korumacılığında bir karara varmaya hazırlanıyor.
Çeşitli kuruluş ve üniversitelerin tıp uzmanları ve mühendislerince oluşturulan bir komitenin (EEVC) raporunda, Honda firmasınınkine benzer bir kontrol sistemi önerildi. EEVC’nin tavsiyesine göre 40 km hızla seyreden bir otomobil 4 deney mankenine çarptığında ortaya çıkan yaralanmalar çarpma derecesine göre değerlendirilmeli. Buna göre ağır yaralanmaya neden olan otomobiller yetkili kuruluşlardan onay almak zorunda kalmalı deniliyor raporda.
40 km hız önemli
Böylece bugün AB trafiğinde 7000’i bulan yaya ölümleri de önemli ölçüde önlenebilecek. İstatistiklere göre yayalarla meydana gelen kazaların %80’inden fazlası 40 km’lik çarpma hızının altında ortaya çıkıyor.
Son EEVC araştırmaları belki otomobil tasarımcılarına farklı üretim fikirleri de verebilir. Çünkü uzun bir süre otomobil/yaya çarpışmasının önlenemeyeceği düşünülüyor ve tek çözümün trafikte yolların ayrılması olduğu tekrarlanıyordu. Oysa artık yalnızca ‘akıllı’ motor kapaklarıyla bile en azından kafa yaralanmalarının hafifletilebileceği anlaşıldı (bkz. Grafik).
Avrupalı otomobil üreticileri çocuk ve yetişkinlere yönelik kafa testinin (bu testte kafa yaralama değeri esas alınıyor) iptal edilmesini, bunun yerine sadece orta ağırlıkta bir deney mankeninin kullanılmasını ve çarpma hızının da en fazla 30km/h ile sınırlandırılmasını istiyorlar.
Hava yastıkları
Üretici birliği bunun yerine çarpmayı önleyici teknikler üzerinde duruyor. Motorun çalışmasıyla birlikte yanan sinyal farları ve antiblokajlı fren sistemi gibi zaten kullanılmakta olan teknikler bunlar.
Bazı üreticiler çarpma anında bir yay mekanizması sayesinde yükselen motor kapakları gibi çözüm önerileri üzerinde çalışıyorlar. Yayaları koruyacak hava yastıkları da test aşamasında. Ancak bu tür teknikler için henüz gerekli duyum mekanizmaları mevcut değil. Bunların etkili bir biçimde işleyebilmeleri için araç elektroniği, kazadan önce ‘çarpışma öncesi sensorlar’ (‘Pre-Crash- sensors) tarafından uyarılması gerekiyor.
Araştırmacıların denedikleri 100 otomobilden alınan sonuçlar hiç de iç açıcı değil. Denemeden geçirilen otomobillerden sadece %11’i yetişkin kafa testinden artı puan alabildi. Hiçbir araç kalça testinden geçemedi. Tam puana yaklaşan tek model Honda Civic oldu.
Çarpma testlerinde otomobilin ön cephesinde kafayı yaralayabilecek kritik noktalar aranıyor. Honda da ağır ve ölümcül yaralara neden olacak yalnızca iki nokta bulundu. Bu noktalardaki çarpma şiddeti 1801 Ğ1974 HIC değerine kadar çıkarken diğer noktaların tümü 1000’in altında kaldı.
Testten geçirilen diğer markalar arasında Mercedes’in en son modelleriyle vasat sonuçlar elde edilirken BMW, yaya korumasında daha dikkatli olması konusunda uyarı aldı. BMW ile birlikte Audi A4 modeli de tek yıldızlı yaya koruma notu alabildi.
Daha yumuşak kaportalar birçok insanın yaşamını kurtarabilir. Avrupa otomobil endüstrisi yumuşak kaporta isteyen yeni AB yasalarını engellemeye çalışırken, Japon otomobilcileri yaya korumacılığında öne geçti
Alman Der Spiegel dergisinde bu konuda yayımlanan bir araştırma yazısına göre, Japon otomobil üreticisi Honda, birkaç yıldan bu yana araştırmalarında sürücüyü değil, yayaları korumayı amaçlıyor.
Esnek tamponlar, kırılma yerleri azaltılmış silecekler, son derece yumuşak çamurluklar ve yumuşak malzemeyle beslenmiş motor kapağı sayesinde yayaların öldürücü yaralar alması önlenebiliyor.
Yayaları koruyan gelişme, rekabet açısından pek avantajlı değil tabii. Küçük kazalarda bile ezilen kaporta otomobil sahiplerine ek masraflar getireceği gibi kasko sigortaları da daha pahalıya mal olacak.
Fakat Avrupa komisyonu yine de konuyla ilgili araştırmalar yaparak yaya korumacılığında bir karara varmaya hazırlanıyor.
Çeşitli kuruluş ve üniversitelerin tıp uzmanları ve mühendislerince oluşturulan bir komitenin (EEVC) raporunda, Honda firmasınınkine benzer bir kontrol sistemi önerildi. EEVC’nin tavsiyesine göre 40 km hızla seyreden bir otomobil 4 deney mankenine çarptığında ortaya çıkan yaralanmalar çarpma derecesine göre değerlendirilmeli. Buna göre ağır yaralanmaya neden olan otomobiller yetkili kuruluşlardan onay almak zorunda kalmalı deniliyor raporda.
40 km hız önemli
Böylece bugün AB trafiğinde 7000’i bulan yaya ölümleri de önemli ölçüde önlenebilecek. İstatistiklere göre yayalarla meydana gelen kazaların %80’inden fazlası 40 km’lik çarpma hızının altında ortaya çıkıyor.
Son EEVC araştırmaları belki otomobil tasarımcılarına farklı üretim fikirleri de verebilir. Çünkü uzun bir süre otomobil/yaya çarpışmasının önlenemeyeceği düşünülüyor ve tek çözümün trafikte yolların ayrılması olduğu tekrarlanıyordu. Oysa artık yalnızca ‘akıllı’ motor kapaklarıyla bile en azından kafa yaralanmalarının hafifletilebileceği anlaşıldı (bkz. Grafik).
Avrupalı otomobil üreticileri çocuk ve yetişkinlere yönelik kafa testinin (bu testte kafa yaralama değeri esas alınıyor) iptal edilmesini, bunun yerine sadece orta ağırlıkta bir deney mankeninin kullanılmasını ve çarpma hızının da en fazla 30km/h ile sınırlandırılmasını istiyorlar.
Hava yastıkları
Üretici birliği bunun yerine çarpmayı önleyici teknikler üzerinde duruyor. Motorun çalışmasıyla birlikte yanan sinyal farları ve antiblokajlı fren sistemi gibi zaten kullanılmakta olan teknikler bunlar.
Bazı üreticiler çarpma anında bir yay mekanizması sayesinde yükselen motor kapakları gibi çözüm önerileri üzerinde çalışıyorlar. Yayaları koruyacak hava yastıkları da test aşamasında. Ancak bu tür teknikler için henüz gerekli duyum mekanizmaları mevcut değil. Bunların etkili bir biçimde işleyebilmeleri için araç elektroniği, kazadan önce ‘çarpışma öncesi sensorlar’ (‘Pre-Crash- sensors) tarafından uyarılması gerekiyor.
Araştırmacıların denedikleri 100 otomobilden alınan sonuçlar hiç de iç açıcı değil. Denemeden geçirilen otomobillerden sadece %11’i yetişkin kafa testinden artı puan alabildi. Hiçbir araç kalça testinden geçemedi. Tam puana yaklaşan tek model Honda Civic oldu.
Çarpma testlerinde otomobilin ön cephesinde kafayı yaralayabilecek kritik noktalar aranıyor. Honda da ağır ve ölümcül yaralara neden olacak yalnızca iki nokta bulundu. Bu noktalardaki çarpma şiddeti 1801 Ğ1974 HIC değerine kadar çıkarken diğer noktaların tümü 1000’in altında kaldı.
Testten geçirilen diğer markalar arasında Mercedes’in en son modelleriyle vasat sonuçlar elde edilirken BMW, yaya korumasında daha dikkatli olması konusunda uyarı aldı. BMW ile birlikte Audi A4 modeli de tek yıldızlı yaya koruma notu alabildi.
Daha yumuşak kaportalar birçok insanın yaşamını kurtarabilir. Avrupa otomobil endüstrisi yumuşak kaporta isteyen yeni AB yasalarını engellemeye çalışırken, Japon otomobilcileri yaya korumacılığında öne geçti