Türk futbolunun bitmeyen afyonu: Yabancı sınırı

Süper Lig 3 sezondur transferde kâr ediyor; 2020’de 11 milyon, 2019’da 45 milyon, 2018’de 4 milyon Euro artıdayız. Ama kulüplerin batma sebebinin yabancıya ödenen bonservisler olduğunu zannediyoruz. Bu sezon yine 21 teknik adam değişikliği olmuş, senelerdir yırtınıyor ama ‘bir yılda maksimum 2 teknik adamla çalışma sınırı’ getirtemiyoruz. Lâkin yine-yeni-yeniden yabancı sınırını tartışıyoruz. Yabancı sınırı adeta, Türk futbolunu uyutmak için üretilmiş bir afyon gibi. Bu duruma başka mantıklı bir açıklama bulamıyorum doğrusu.

ÖN TANI: 15 MİLYAR TL BORÇ VAR

Türk futbolu borçlu. 18 Süper Lig kulübünün 15 milyarı aşan borcu var. Oysa elimizdeki tüm futbolcuların market değerleri toplamı 4,3 milyar TL yapıyor ancak. Yani elimizdeki tüm futbolcuları satsak, hatta belki tesislerimizi de satsak borcu ancak karşılayabiliriz.

TEŞHİS: ALTYAPININ ORANI YÜZDE 8

Türk futbolu kötü yönetiliyor. Belirtiler, Avrupa’nın üst düzey 31 ligi içinde 28 ile en yüksek yaş ortalamasına sahip olması. Ligdeki oyuncuların sadece yüzde 8,7’sinin altyapı ürünü olması. Ve her sezon kadrolardaki yüzde 54,1’lik değişimle Avrupa’nın en fazla transfer yapan üçüncü turnuvası olması.

TEDAVİ: AYNI İLAÇTA ISRAR EDİLİYOR

Sanırım ulusça tıkandığımız nokta burası. Ön tanı koyuyor, sorunu teşhis ediyor ancak tedavi için tek bir ilaçta ısrar ediyoruz. 40 yıldır aynı ilacı kullanıp iyileşmememize rağmen üstelik. Türk spor kamuoyu büyük çoğunlukla, son derece sağduyulu ve gür bir sesle, tedaviyi yabancı sınırında aramamamız gerektiğini dile getiriyor elbirliğiyle. Ama futbolu yönetenler maalesef ısrarla tedaviyi aynı ilaçta arıyor.

23 KİŞİLİK KADRO: ESAME LİSTESİ GENİŞ OLMALI

Öncelikle tribündeki yabancı garabetinden kurtulmanın basit bir yolu var: Maç kadrolarını 23 kişiye çıkarmak. Evde oturan yerlinin de yabancının da kimseye faydası yok. Esame listelerini mümkün olduğunda geniş tutmak en doğrusu. O durumda zaten 8+2+2’nizdeki son ‘artı iki’ye, yani tribündeki yabancıya rol kalmayacak.

ÜST YAŞ SINIRI: YETERİNCE CESUR DEĞİLLER

Bu sezonun transferlerini inceledim, başka liglerden Türkiye’ye zaten sadece altı tane 32 yaş üstü oyuncu gelmiş (Falcao, Skrtel, Da Costa, Rami, Podolski ve Skoda)... Quaresma, Bjarsmyr, Yatabare gibi ligin içinde yer değiştirenler var ama onlara sınır getirilip getirilmeyeceğini bilmiyoruz henüz. Avrupa’nın en yaşlı ligine sahibiz ama tedaviyi yine ortalamaya ancak küsurat düzeyinde etki edecek bir yerde arıyoruz. Ligimizin yaşlı olmasının sebebi 32 yaş üstü yabancı transferleri değil. Teknik adamların genç oyuncu oynatmaktan korkmaları.

TEKNİK ADAM SINIRI: KARŞILIKLI GÜVENSİZLİK VAR

Teknik adamların genç oyuncu oynatmaktan korkma sebebi de net; koltuklarını güvensiz hissetmeleri. Yıllardır çırpınıyoruz ama nedense sesimizi duyuramıyoruz: Bir teknik adamı bir sezonda maksimum iki kulüpte çalışabilir diye kısıtlıyorken, bir kulübü neden maksimum iki hocayla imza atabilir diye kısıtlamıyoruz?

YABANCIYA KRİTER: MİLLİ OLMA ŞARTI KONABİLİR

Süper Lig’i niteliksiz yabancı akınından kurtarmanın da basit bir yolu var: FIFA sıralamasında bizim üstümüzde yer alan ülkelerden gelen futbolcuya kritere gerek yok. Ancak bizim altımızda yer alan ülkelerden gelen futbolcuya herhangi bir yaş grubunda en az bir kez milli olma şartı getirebiliriz. Türkiye Futbol Federasyonu dilerse bu şartı 22 yaş altı futbolcular için aramayabilir.

U22 TEŞVİKİ: KİRALAYICI DEĞİL, YETİŞTİRİCİ

Süper Lig, 3 sezondur transferde artıda. Kulüplerin batakta olmasının sebebi de bonservisler değil, astronomik maaşlar. TFF dilerse, aynen İspanya Ligi’nde olduğu gibi kulüplere toplam maaş sınırı getirebilir. Kiralayıcı yerine yetiştirici lig olmak istiyorsak da, U22 oyuncu oynatmayı teşvik edebiliriz. Esame listelerine 6 tane U22 futbolcu zorunluluğu getirebiliriz. Zaten 22 yaşına kadar teşvik ettiğin oyuncu, 22’sinden sonra hakkıyla formayı alamıyorsa yetersizdir. Ekstra destek de lüzumsuzdur.

SON SÖZ: BAŞKA ARGÜMANLARLA GELİN

Son kez tekrar edeyim: Iphone’u-Samsung’u yasaklamak dünyanın en iyi mobil telefonunu üreteceğin anlamına gelmez. Bugün Premier Lig’in Serie A’yı sollamasının temel nedeni 90’larda kapılarını Bergkamp, Gullit, Juninho, Ginola gibi global yıldızlara açmasıdır. Ayrıca burada yabancı rakibini yenip formayı alamayan yerli, aynı rakibini uluslararası maçta da mağlup edemez. Cenk Gomez’le, Ozan Maicon’la rekabet ederek geldiler bu noktalara. Doğru yanıtları almak için doğru soruları sormanız gerek öyle değil mi? Lütfen yabancı sınırından başka argümanlarla çıkın artık kamuoyunun karşısına.