1 puan için 36 bin dolar maaş ödüyoruz

Türk futbolu, yaklaşık 15 yıldır yüklendiği çok büyük bir masraf kalemini sırtından bir miktar atmış görünüyor: Süper Lig, global transfer bilançosunda 3 sezondur artıda. 2018 yaz transferinde Süper Lig’in hanesine yazılan 32,6 milyon euroluk kâr, Türk futbol tarihi rekoru. Süper Lig, en son bu boyutta bir transfer kazancını, 2001’de UEFA şampiyonu o altın jenerasyon toplu halde Avrupa’nın yolunu tuttuğunda yakalamış. Süper Lig’in bir Katar, bir Arabistan, bir Çin Ligi’ymişçesine dev bonservisler ödeme dönemi artık bitti gibi görünüyor. Ancak belki bonservis kadar, hatta ondan da büyük bir problem önümüzde duruyor şu anda: Astronomik maaş sorunu. Süper Lig hâlâ gelirlerinin yarısından fazlasını sporcu maaşlarına ödüyor ve hâlâ veteran yıldızlar için son bir yüksek kazanç kapısı.

SportIntelligence’ın ‘Yıllık global spor maaşları araştırması’nın 2018 sonuçlarına göre Süper Lig, dünyanın en yüksek maaş ödeyen sekizinci ligi. Oyuncularına yıllık ortalama 3,935 milyon dolar veren Premier Lig’i sırasıyla İspanya, İtalya, Almanya, Fransa, Çin, Rusya ve Türkiye takip ediyorlar. Süper Lig, halen bir futbolcuya ortalama 864 bin dolar yıllık maaş ödüyor. Güzel geçen perşembe gecesinin ardından bu sezon Avrupa’da topladığımız puan 23 buçuğa çıktı (Beşiktaş 9,5, G.Saray 7, F.Bahçe 6,5 ve Başakşehir 0,5)... Kaba bir hesapla bu sezon Avrupa’da kazandığımız her bir puan için Süper Lig’de bir futbolcuya 36 bin dolar maaş ödedik. Oysa aynı puan için İskoçya 8 bin 600, Portekiz 9 bin 700, Hollanda 10 bin, Belçika 13 bin dolar maaş ödemişler ortalama. Astronomik bonservis bedellerinden kurtulduk ama hâlâ rakibimiz olan liglere göre 3-4 kat verimsiziz. Bu verimsizlikten kurtulmanın yolu da artık bir ‘maaş devrimi’ yapmak belli ki... Türkiye ekonomisi de, Süper Lig ekonomisi de bir futbolcuya yıllık ortalama 864 bin dolar verecek düzeyde değil. Bunun ayrımına varıp yapmak lazım artık yeni kontratları.

KALİTE DEMEK BAŞARI DEMEK Mİ?

Lloyd da, SportIntelligence’a benzer bir şekilde futbolcu maaşı verilerini yorumlayarak büyük spor turnuvalarına önizleme yapıyor. Futbolcu maaşı verilerini alıyorlar, yaş ve lig gibi birtakım kriterleri de katarak her futbolcuya yeni bir değer atıyorlar. 2014 Dünya Kupası öncesi yaptıkları önizleme tam isabet sağlamış, Almanya’yla Arjantin’in final oynayacağını ve şampiyonun Almanlar olacağını doğru bilmişler. 2018 Dünya Kupası’nda da Lloyd’un futbolcu değerleri yorumuna göre en iyi takım Fransa, ikinci İngiltere imiş.

Hiç fena tahminler değil. Peki bu sezonki maaş verilerine göre 5 büyük ligin Avrupa kupalarındaki durumu nasıl? Futbolcu başına 3,9 milyon dolar ödeyen Premier Lig, Avrupa kupalarında şu ana kadar 71,5 puan topladı. Yani puan başına 55 bin dolar harcıyorlar. 86 puanla bu sezonun zirvesinde olan İspanya’yaysa her bir puan 33 bin 700 dolara mâl olmuş. Fransa 33 bin 600, İtalya 28 bin 700, Almanya da 22 bin 500 dolarla takipteler. Yani ne enteresandır ki, Avrupa’nın 5 dev liginin 4’ünden daha verimsiziz. Puan başına daha fazla maaş ödüyoruz.

HAFTANIN DETAYI

Hafta içinde Şampiyonlar Ligi’nde Manchester City ile 2-2 berabere kalan Lyon’un üçlü savunması (eski Gaziantepsporlu) Marçal, (eski Galatasaraylı) Denayer ve (eski Beşiktaşlı) Marcelo’dan oluştu. Maçta Denayer %96, Marcelo %91 pas isabetiyle oynamışlar.

HAFTANIN RAKAMI

Geçtiğimiz hafta bu sütunda Manchester City’nin son 5 lig maçında rakiplerinden daha fazla faul yaptığını yazmıştım. Bu da yine kafa kurcalayacak bir bilgi: Süper Lig lideri Başakşehir de son 9 maçının 7’sinde rakiplerinden daha fazla faul yaptı.

EREN Mİ PAHALI GOMIS Mİ?

Bu tezimi birkaç kez dile getirdim: Galatasaray’ın (ve Süper Lig’in) en kaliteli futbolcusu, bu sezon başında zorla gönderildi. Gerekçe de istediği yüksek maaş... Geçen sezon Galatasaray’ın şampiyonluğundaki bir numaralı faktörün Gomis olduğunu defalarca yazdım; ‘Eğer Gomis Beşiktaş’ta olsa Beşiktaş, Başakşehir’de olsa Başakşehir şampiyon olurdu’ diye de belirttim.

Yukarıdaki verimlilik analizine bir paralel tez olarak ele almak istedim Gomis konusunu... Acaba Gomis’in maaşı 5 milyon Euro’ya çıkarılsaydı, başka bir oyuncu böyle bir taleple gelirse ona da “Sen de 30 gol at, sana da zam yapalım” denseydi, bu yanlış bir strateji mi olurdu? Yani basitçe soru şu: 2,1 milyon Euro maaş alan Eren mi daha pahalıdır, yoksa 5 milyonluk Gomis mi?