YaÅŸamı da karikatürleri gibiydi

Güncelleme Tarihi:

Yaşamı da karikatürleri gibiydi
OluÅŸturulma Tarihi: Åžubat 27, 2003 12:20

Türk karikatürünün öncülerinden Cemal Nadir Güler öleli tam 55 yıl oldu. 27 Şubat 1947'de genç yaşta ölen Cemal Nadir Güler'in yaşamı, çizdiği karikatürlere benzetilmişti. Güler, 45 yaşında yaşama gözünü yumduğunda ise önce "grip" denilir, sonra "kan zehirlenmesi"teşhisi konulur; ancak bu teşhis de kesin değildir.

Haberin Devamı

Cemal Nadir, Bulgaristan göçmeni bir ailenin çocuğu olarak 1902 yılında Bursa'da doğdu. Hattat olan babasının etkisiyle bu sanata yönelir. Bursa'da Sahaflar Çarşısı'nda açtığı hattat dükkanına astığı tabela da ''mizah'' yeteneğini yansıtır: ''Hattatların meraklısı, meraklıların hattatı...'' Olanakları elvermedi ği için ortaokuldan sonra tabelacılık, makinistlik, gezici öğretmenlik gibi pek çok işte çalışan Cemal Nadir'in ilk karikatürü, 18 yaşındayken 1920 yılında Sedat Simavi'nin çıkardığı ''Diken'' dergisinde yayınlanır.  Aslında Cemal Nadir, yaşamı boyunca ressam olmaya çalışmıştı.

 ''Milliyet'' gazetesinin eki olarak verilen ''Türk Mizahinin Öncüleri'' adlı kitapta bu çelişki; ''Cemal Nadir'in yaşam öyküsü ile çizdiği karikatürler arasında büyük benzerlikler vardır'' diye anlatılır. Çok sayıda ''doktor'' karikatürü çizen Cemal Nadir, EminönüHalkevi'nde verdiği konferanstan yorgun ve terli evine döndükten sonrahastalanır. 48 saat komada kaldıktan sonra hastalığına teşhis konulamadan ölür. Sonradan ilk konulan teşhis, griptir.

Haberin Devamı

Daha sonra ''hemen hemen her türlü hastalık olabileceği'' belirtilir; sonunda ''kan zehirlenmesi'' teşhisi konulur. Sadun Tanju'
nun, 1953 yılında Vatan gazetesinde yayınlanan röportajında, Cemal Nadir'in eÅŸi Malike Hanım, ''Hastalığı neydi?'' sorusuna, ''Doktorlar sonunda kan zehirlenmesi teÅŸhisi koydular. Ama teÅŸhisin kat'iliÄŸi konusunda hiç kimse beni temin etmedi'' karşılığını verir.    Â

''TÃœRK WALT DÄ°SNEY'Ä°'
 
Bu gibi olayların yaÅŸamında başına çok geldiÄŸi belirtilen Cemal Nadir, 1926'dan sonra Ä°stanbul'a gelerek çizmeyi sürdürür ve 1928 yılında ''AkÅŸam'' gazetesinde günlük karikatür çizmeye baÅŸlar. Cemal Nadir, yayın hayatına 1930'de baÅŸlayan ''yeni gazete'' ''Son Posta''da, Türkiye'de ilk bant-karikatür tipi olan ''Amcabey''i günlükolarak çizmeye baÅŸlar. 1932 yılında yayınladığı ''Amcabey'e Göre'' adlı karikatür albümü de, Türkiye'nin ''ilk karikatür albümü'' olur.Â
 
''Amcabey'' tipi için, ''ben mi Amcabey'i doÄŸurdum, yoksa o mu beni doÄŸurdu'' diyen Cemal Nadir Güler, Amcabey'den baÅŸka ''Dede ile Torun'', ''Salamon'', ''Akla Kara'', ''Dalkavuk'', ''Yeni Zengin'' gibi pek çok tipe de imzasını attı. 10 kadar karikatür albümü yayınlayan, 5 kez karikatür sergisi açan Cemal Nadir'e, ''Türk Walt Disney'i'' de denilmiÅŸtir.Â

Haberin Devamı

YaÄŸmurlu bir günde yaÅŸama gözlerini yuman Cemal Nadir'in cenazesinin arkasından binlerce Ä°stanbullu yürür ve gazetelerde, ''Mizah Matem Yapıyor'' baÅŸlıklı yazılar çıkar.Â
 

Haberle ilgili daha fazlası:

BAKMADAN GEÇME!