Venüs Express, nisan ayında cehennem gezegende

Avrupa Uzay Dairesi, uzaya daha ucuza ve daha hızlı gidilmesi konusunda Amerikalı rakiplerini gölgede bıraktı. NASA bu konuyla ilgili çalışmalarından yıllar önce vazgeçerken, Avrupa Uzay Dairesi’nin rekor bir hızla ve son derece ucuza tamamladığı Venus Express adlı aracı kısa bir süre önce uzaya fırlatıldı.

Uzay aracı, boyut açısından Dünya’ya eşit olan Venüs gezegeninin sonunda neden cehennemi andıran bir görüntüye büründüğünü ortaya koymak amacıyla tasarlandı.

2002 yılında onaylanan araç beklenmedik bir hızla uzaya fırlatıldı. Halihazırda Kızıl Gezegen’in çevresinde dolanan Mars Express’den esinlenilerek tasarlanan Venus Express’in yapımında yine aynı aracın ve bu aracın kuyrukluyıldız izleyicisi olan Rosetta’nın yedek parçalarından yararlanıldı.

Böylelikle, aracın maliyeti 300 milyon avrodan 200 milyona düşürülmüş oldu.

2006 Nisanı

Venüs’ün tümden farklı koşullarına, özellikle de son derece yüksek sıcaklıklara ayak uydurabilmesi için, Mars Express aracının tasarımında birtakım değişiklikler yapılması gerekti.

Böylece, yeni uzay aracının ısıyı çok daha kolaylıkla dışarıya yansıtması sağlandı.

Araç güneşe daha yakın olacağından, güneş panelleri Mars Express’in yarısına eşit bir boyutta tasarlandı. Bileşkenlerdeki aşırı ısınmanın önüne geçilmesi amacıyla kimi aygıtların daha kısa süreli kullanılmasına karar verildi.

Venus Express’in gezegene 2006 Nisan’ında ulaşması ve incelemelere başlaması bekleniyor.

Neler araştıracak

Avrupa Uzay Dairesi bilim başkanı David Southwood Venüs gezegeninin oluşum sürecinin birçok yönden Dünya’nın oluşumuyla benzerlikler taşıdığına, ancak bu sürecin ilk evrelerinde bir şeyin ters gitmiş olabileceğine dikkat çekiyor.

Yüzeyi şimdi çeliği bile eritmeye yetecek bir sıcaklıkta olan gezegenin son derece olumsuz koşullara sahip olan atmosferinde basıncın Dünya’nınkine kıyasla 90 kat daha yüksek olduğu belirtiliyor.

Venus Express gezegen atmosferinin bileşimiyle ilgili küresel haritalar oluşturması beklenen ilk uzay aracı olma özelliğini taşıyor.

Aracın öteki hedefleri arasında etkin yanardağların olup olmadığının belirlenmesi, iklim sistemlerinin bulut oluşumlarının ve farklı yüksekliklerdeki rüzgar hızlarının saptanması gibi işlemler de yer alıyor.

Sonuçta elde edilecek tüm bulguların Mars, Dünya ve Venüs’ün neden böylesine farklı yapılara sahip oldukları konusuna ışık tutması bekleniyor.

Avrupa Uzay Dairesi, uzaya daha ucuza ve daha hızlı gidilmesi konusunda Amerikalı rakiplerini gölgede bıraktı. NASA bu konuyla ilgili çalışmalarından yıllar önce vazgeçerken, Avrupa Uzay Dairesi’nin rekor bir hızla ve son derece ucuza tamamladığı Venus Express adlı aracı kısa bir süre önce uzaya fırlatıldı.

Uzay aracı, boyut açısından Dünya’ya eşit olan Venüs gezegeninin sonunda neden cehennemi andıran bir görüntüye büründüğünü ortaya koymak amacıyla tasarlandı.

2002 yılında onaylanan araç beklenmedik bir hızla uzaya fırlatıldı. Halihazırda Kızıl Gezegen’in çevresinde dolanan Mars Express’den esinlenilerek tasarlanan Venus Express’in yapımında yine aynı aracın ve bu aracın kuyrukluyıldız izleyicisi olan Rosetta’nın yedek parçalarından yararlanıldı.

Böylelikle, aracın maliyeti 300 milyon avrodan 200 milyona düşürülmüş oldu.

2006 Nisanı

Venüs’ün tümden farklı koşullarına, özellikle de son derece yüksek sıcaklıklara ayak uydurabilmesi için, Mars Express aracının tasarımında birtakım değişiklikler yapılması gerekti.

Böylece, yeni uzay aracının ısıyı çok daha kolaylıkla dışarıya yansıtması sağlandı.

Araç güneşe daha yakın olacağından, güneş panelleri Mars Express’in yarısına eşit bir boyutta tasarlandı. Bileşkenlerdeki aşırı ısınmanın önüne geçilmesi amacıyla kimi aygıtların daha kısa süreli kullanılmasına karar verildi.

Venus Express’in gezegene 2006 Nisan’ında ulaşması ve incelemelere başlaması bekleniyor.

Neler araştıracak

Avrupa Uzay Dairesi bilim başkanı David Southwood Venüs gezegeninin oluşum sürecinin birçok yönden Dünya’nın oluşumuyla benzerlikler taşıdığına, ancak bu sürecin ilk evrelerinde bir şeyin ters gitmiş olabileceğine dikkat çekiyor.

Yüzeyi şimdi çeliği bile eritmeye yetecek bir sıcaklıkta olan gezegenin son derece olumsuz koşullara sahip olan atmosferinde basıncın Dünya’nınkine kıyasla 90 kat daha yüksek olduğu belirtiliyor.

Venus Express gezegen atmosferinin bileşimiyle ilgili küresel haritalar oluşturması beklenen ilk uzay aracı olma özelliğini taşıyor.

Aracın öteki hedefleri arasında etkin yanardağların olup olmadığının belirlenmesi, iklim sistemlerinin bulut oluşumlarının ve farklı yüksekliklerdeki rüzgar hızlarının saptanması gibi işlemler de yer alıyor.

Sonuçta elde edilecek tüm bulguların Mars, Dünya ve Venüs’ün neden böylesine farklı yapılara sahip oldukları konusuna ışık tutması bekleniyor.

BİLİMSEL HEDEFLER

Uzay aracında farklı dalga boyutlarında çalışan izgeölçerler, bir manyetometre ve güneş rüzgarlarıyla Venüs atmosferi arasındaki etkileşimi ölçecek bir aygıt bulunuyor. Tüm bu aygıtların öncelikli olarak aşağıdaki sorulara yanıt getirmesi bekleniyor:

Rüzgar hızları bulut tepelerinde saatte 350 kilometre gibi bir hıza ulaşırken, yüzeyde neden hafif bir esintiye dönüşüyor?

Rüzgarlardaki "aşırı dönüş" kutuplar üzerinde yer alan ve atmosferde aşağı yönde yeniden dolaşıma giren müthiş girdaplarla mı ilintili?

Çok yükseklerdeki bulutlar üzerinde yer alan ve yalnızca kızılötesi alıcılarla saptanıp Venüs’ün güneşten aldığı enerjinin hemen hemen yarısını soğuran bölgelerin kökeni nedir?

Venüs’ün yüzeyi ile tepesindeki bulutlar arasında 500 derece santigratlık bir farkın oluşmasına yol açan güneş sistemindeki en güçlü sera etkisi gezegenin ikliminde nasıl bir etki yaratmaktadır?

Atmosferdeki gazlar uzaya nasıl yayılmaktadır? Bunun kavranması Venüs’ün atmosferinde neden bu denli az su buharı olduğuna ve Venüs ile Dünya atmosferlerinin neden böylesine farklı özellikler sergilediğine de bir açıklık kazandırabilir.

Venüs üzerinde etkin yanardağlar var mı? Gezegen yüzeyinin yaklaşık 500 milyon yıl önce yeni baştan oluşmasına yol açan nedir?