Oluşturulma Tarihi: Nisan 15, 2004 21:37
Yakındoğu’daki çarpışmaların artması küresel terör tehlikesini yeniden canlandırdı. Uzmanlar, teröristlerin yolcu uçaklarını taşınabilir roketlerle vurmalarını sadece bir zaman meselesi olarak görüyorlar.
Güvenlik uzmanları için ürkütücü vizyon gündelik bir sahneyle başlıyor: Bir yolcu uçağı büyük gürültüyle bir megakent üzerinde uçuyor. Daha sonra ise sesin iki misi hızındaki bir roket uçağın kızgın motorunu deliyor ve uçağı bir alev topu gibi kentin üzerine yuvarlıyor.
Yolcu uçaklarının taşınabilir roketlerle vurulması Kasım 2002’de İsrail’in Arkia Havayollarına ait Boeing 757 uçağının 257 yolcuyla birlikte Kenya’nın Mombasa kentine düşürülmesinden sonra gerçek bir tehdide dönüştü. SA-7 tipindeki iki eski Rus roketi (Strela) hedeflerini sadece bir metrelik bir hata payıyla ıskalamıştı. Saldırı daha sonraları El Kaide örgütüne mal edildi.
Tarihte ilk kez sivil bir uçak ‘Manpads’ (Man-Portable Air Defense Systems / Taşınabilir Hava Savunma Sistemleri) sistemlerinden biriyle vurulmuştu. Omuzdan fırlatılan küçük roketlerin tehlikesini tahmin etmek bile çok güç. Mesela 16 kilo ağırlığında ve bir buçuk metre uzunluğundaki Amerikan ‘Stinger’ sisteminin taşınması çok kolay.
Sesten iki misli hız
Sesin iki misli hızında savrulan roketin menzili sekiz kilometre ve 3000m yükseklikteki uçakları bile hedef alabiliyor. Üstelik hedefini otomatik olarak özel bir ısı başlığıyla buluyor. Küçük roketlerin ne kadar tehlikeli olduğunu Amerikan güvenlik bakanlığı tarafından yayımlanan bir rapor gösteriyor. Buna göre geçtiğimiz son 25 yıl içinde 35 sivil uçak ‘Manpads’ sistemleriyle vurulmuş. Saldırılar sırasında düşen 24 uçakta 500’ü aşkın insan yaşamını yitirmiş.
Tehdit çok ciddiye alınıyor diyor Avrupa Hava Yolları ve Donanım Birliği’nden Lothar Belz. Manpads sistemlerindeki başlıca sorun, sadece kolay taşınabilir ve kolay kullanılabilirlik de değil. Roketler, Üçüncü Dünya Ülkeleri’nde çok kolay elde edilebiliyor.
Tahminlere göre on binlerce roket dolaşıyor silah pazarlarında. Hatta bazı uzmanlara göre bu sayı çok daha yüksek. Mesela Jane’s Intelligence Review dergisi, dünya genelinde 150.000 kadar Manpad silahının bulunduğunu ve fiyatlarının 2500 ila 250.000 dolar arasında değiştiğini söylüyor.
Düzinelerce Stinger
Londra’daki Ulusal Strateji Araştırmaları Enstitüsü ise dünyadaki 20 terör organizasyonunun bu tür silahlara sahip olduğunu iddia ediyor ve bunların arasında El Kaide, IRA ve Çeçen militanları da var. Ve Manpad silahlarının en çok da İslami teröristlerin ellerinde bulunduğu bilinmekte.
İslami teröristler bu tür roketlere CIA sayesinde sahip oldular. Amerikan istihbarat servisi, Afgan mücahitlerini Ruslara karşı Stingers roketleriyle donatmıştı.
Afganlar bu sayede seksenli yıllarda Kızıl Ordu’ya ait 270 helikopter, savaş jeti ve yük jetini vurdular. Uzmanların tahminlerine göre CIA, Afganistan’a 500-1200 roket göndermiş ve Amerikan Savunma Bakanlığı’na göre de bu silahlar daha sonra Taliban güçlerinin ellerine geçmişti.
Batıdaki gizli servisler ise sadece Usame Bin Ladin’in El Kaide örgütünde bugün düzinelerce Stinger versiyonlarının bulunduğunu tahmin ediyorlar.