Oluşturulma Tarihi: Kasım 24, 2008 09:46
Hürriyet internet sayfasında “Bin yıldır Tepük’lüyoruz” başlıklı bir haber yayınlandı.
Bu haberin altında bilinçsizce yapılan bazı yorumlar beni çok üzdü.
Bir Beden Eğitimi Öğretmeni ve Futbol antrenörü olarak inanın çok üzüldüm.
“Acaba doğrumu “ deyip araştırma zahmetinde bulunmadan hemen eleştiri oklarını hedefe göndermişler.
Evet, sayın yorumcular!
|
Kadir Esaspehlivan yazıyor |
Bir zahmet
Spor Tarihi kitaplarını karıştırırsanız M.S 840 yıllarında Karahanlılar döneminde
Spor oyunlarında “TEBÜK” denilen bugün futbolu görebileceksiniz.
Hatta sizlere bir bilgi daha vereyim isterseniz.
M.Ö. binli yıllarda Mısır Türklerinde de buna benzer bir top oyununa rastlanır.
Hatta bu devirde sporu çok seven ve tutku halinde oyunlara eğilim gösteren Türk Beylerinden biride Kıpçak’ta esir edilerek Mısır’a getirilen El-Melik El-Zahir Baybars’tır.
Baybars Kahire’de Meydanı Esvet’te, Şam’da Gök Meydan’da her Salı ve Cumartesi günü
Tanınıp çekingenlik olmasın diye yüzü peçeli olarak Cirit ve Top oyunu oynarlardı.
Fakat Mısır Türklerin de top oyunları daha farklı, yani biraz gösteri ve cambazlık gibi hareketlere dayanırdı ama birazda futbolu andıran bir oyun olduğu yazıtlarda belirtilmiştir.
Bu bilgiler yazılı olarak günümüze kadar gelmiştir.
Hatta çok merak edenlere bazı bilgiler de verebilirim.
Çok şaşırabilirsiniz ama bunlar doğru.
Mesela İngilizlerin atlı polo oyununu bilirsiniz. Yani Eski Türklerde adı “ÇÖĞEN” dir
İngilizler bu oyunu Hindistan sömürgeliği sırasında öğrenmişler ve Tebük’te olduğu gibi kurallarını değiştirip belgelendirmişler ve kendi icatlarıymış gibi dünyaya yaymışlardır.
M.Ö.1200 yıllarında Hitit Türkleri Yarış Atı yetiştirmenin kitabını bile yazmışlardır.
Gladyatör yarışlarında yarışan at arabalarını bilirsiniz. İtalya’da M.Ö. 200 yıllarda görülmüştür. Bu yarışların Gladyatör kavgaları olmayanını Sümerler de M.Ö 3000 yıllarda görürüz. Yani 5000 yıl önce. Bu, Kabil Kentinin 20 Km. batısında Kiş şehrinde yapılan kazılarda ortaya çıkmıştır.
Yine Sümerlere ait Lagaş bölgesinde yapılan kazılardaki duvar figürlerinde, Kürek yarışlarına da rastlanmıştır.
Bu günkü Eskrim oyunlarına yine Hititlerde rastlıyoruz.
Sıkı durun!
Şimdi sizlere ismini sıkça duyduğunuz Olimpiyat oyunlarının Antik dönemde
Gayri resmi olarak ilk kez yapıldığı yeri söyleyeyim.
Bakalım ne düşüneceksiniz!
Bu günkü Antalya ile Fenike arasındaki yeni ismi Çıralı, eski ismi Olimpos olduğu bilinen 2150 metre yükseklikteki volkanik bir dağda binlerce yıldan beri yanan ve o zamanlar kutsal olarak bilinen KİMERA adlı ateşin etrafında oynanan oyunların o zamanlar adı dahi konmadan yapıldığı bilinmektedir. Türklerin doğum günlerinde ve ölüm zamanlarında oynadıkları oyunlardan esinlenerek oynadıkları açıkça ortadadır.
Bu dönem, Antik Olimpiyat Oyunlarının başladığı M.Ö.776 yılından çok öncedir.
Hatta Yunanlılar oyunları Mora’ya taşırken bu ateşi götürmek mümkün olmadığından bu ateşle yaktıkları mumları götürmüş ve tapınaklarda yıllardır hiç söndürmemişlerdir. Ve hala olimpiyat meşalesi bu mumlardan tutuşturulduğu bilinmektedir.
Bu bilgileri Marmara Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu, Spor Tarihi Ders Notlarından aktarmış durumdayım.
Evet, sevgili yorumcular!
Eski Türklerdeki spor oyunlarının yarısını bile yazamadım ama bu kadar yeter.
Lütfen bundan sonraki eleştirilerimizi daha dikkatli yapalım.
Tüm öğretmenlerimizin Öğretmenler Gününü kutlarım.