Süreyya koÅŸtukça rakipleri kaçıyor

9. Dünya Atletizm Åžampiyonası Fransa'nın baÅŸkenti Paris'te dün baÅŸladı. Ä°lki 1983'te düzenlenen ÅŸampiyona 20 yıl içinde Olimpiyat Oyunları ve Dünya Kupası'ndan sonra en fazla seyrici toplayan spor organizasyonu haline geldi. Bu yılki ÅŸampiyonaya 203 ülkeden atlet katılıyor. Åžampiyonada Türkiye sadece üç atletle temsil edilecek. Ama bu üç atletten biri, yani kadınlar 1500 metrede yarışacak Süreyya Ayhan, büyük bir sürpriz yaÅŸanmazsa Türkiye'ye ÅŸampiyona tarihindeki ilk madalyasını kazandıracak. Bu madalyanın renginin altın olmaması için hiçbir neden yok. En sıkı rakipleri ya sakatlıklarını gerekçe göstererek ya da açıktan açığa Süreyya karşısında ÅŸansları olmadığını söyleyerek 1500 metrede koÅŸmaktan vazgeçtiklerini açıklamış durumda. Bu yıl dünyanın en iyi derecesini koÅŸan Ayhan ÅŸampiyona öncesi en yakın rakibine yaklaşık 30 metre fark atıyor. Peki Süreyya Ayhan, dünya rekortmeninin ve Avrupa rekortmeninin kaç metre gerisinde? Bu sorunun cevabını bulmak için rekortmen atletlerin ve son ÅŸampiyonların dereceleriyle Süreyya Ayhan'ınkileri kıyasladık.Süreyya Ayhan geçen yılın aÄŸustos ayından beri fırtına gibi esiyor. Almanya'nın Münih kentinde kazandığı Avrupa ÅŸampiyonluÄŸu onu Türkiye'nin gündemine bir kez oturttu ve bir daha da indirmedi. Bu ÅŸampiyonluÄŸu takiben kazandığı yarışlar, yaptığı sponsorluk anlaÅŸmaları ve ABD'de yaptığı yüksek irtifa kampıyla ölü sezonda bile adından fazlasıyla söz ettirdi.80 gün süren Albuquerque kampı yurtdışında yaptığı ilk önemli kamp çalışmasıydı. ABD'de New Mexico eyaletinin 2000 metre rakımdaki bu kasabasında dünyaca ünlü sporcularla birarada çalışma, onlarla aynı havayı soluma imkanı buldu. Buradaki kamp döneminde doktora öğrencisi bir Türk'ün eÅŸinden Ä°ngilizce dersi aldı: ‘‘Yeterli olmadı. Ä°ngiliz Paul Radcliffe'le konuÅŸacak kadar öğrenemedim. Gelecek sezonki kış tatilinde ilk iÅŸim Ä°ngilizce’yi sökmek olacak’’ diyen Ayhan'ın sportif baÅŸarı hariç kafasına koyduÄŸu tek hedef yabancı dil konuÅŸabilmek oldu. ABD dönüşü Kıbrıs'ta kamp yapan Ayhan sponsoru Vestel'in reklam çekimlerine katıldı. Bunu takiben Erzurum'da, Edirne'de ve Kayseri'de kamp yaparak hedefine kilitlendi. Bu dönemde katıldığı tek yarış haziran ayında Ä°stanbul'daki Avrupa Uluslar Kupası'ydı. Atatürk Olimpiyat Stadı'nda zayıf rakiplerine 100 metrelik bir fark atarak 20 bin seyirci önünde ÅŸov yaptı.1 MÄ°LYON DOLARLIKÖDÃœLDEN VAZGEÇTÄ°Az yarıştığı yönündeki eleÅŸtirilere kulak asmayarak Roma, Oslo ve Paris Grand Prix'lerine katılmamayı tercih etti. Bu tercihiyle Altın Lig serisinin sonunda vaat edilen 1 milyon dolarlık ödülü de tepmiÅŸ oldu. Ä°lk katıldığı önemli yarış 10 AÄŸustos'ta Berlin'deydi. Yüksek bir tempo tutması istenen tavÅŸan atleti bile kenara itercesine koÅŸtu. Tabelada yılın en iyi derecesi 3dk 59sn.59 yazılıydı. Yarış sonrası antrenörü Yücel Kop yaptığı yorumda ‘‘TavÅŸan atlet istediÄŸimiz hızda koÅŸamadı. Yoksa Süreyya iki saniye daha iyi bir derece elde edebilirdi’’ diyordu.BeÅŸ gün sonra, baÅŸarılı atlet ÅŸovuna Ä°sviçre'nin Zürih kentinde devam etti. Önemli rakiplerinin de start çizgisine geldiÄŸi yarışta istediÄŸi ÅŸartları bulan Ayhan, ilk metrelerde aldığı liderliÄŸi yarışın son turunda artırarak en yakın rakibinin 30 metre önünde finiÅŸ çizgisini geçti. Elde ettiÄŸi 3dk 55sn.60'lık derece ile yılın en iyi derecesini geliÅŸtirip son beÅŸ yıldaki yedinci Türkiye rekorunu kırdı. Ãœstelik bu performansı tüm dünyada 1997'den bu yana 1500 metrede koÅŸulmuÅŸ en iyi dereceydi.YÃœKÃœM DAHA FAZLASORUMLULUÄžUM ÇOKSüreyya Ayhan'ın bu performansı yabancı basının da dikkatini çekti. Fransız L'Equipe gazetesi ‘‘Çinliler'in devri çoktan bitti, ÅŸimdi genç Türk Ayhan'ın zamanı’’ yorumunu yaptı. Ä°ngiliz atletizm yorumcusu Pat Butcher ise Süreyya Ayhan'la yaptığı söyleÅŸiden sonra onu ‘‘Tarihteki en meÅŸhur Türk atleti. Uluslararası üne sahip ilk Türk kadını’’ diye tarif etmekte bir sakınca görmedi. Ayhan da sırtındaki bu yükün farkında: ‘‘Artık yüküm daha fazla, sorumluluÄŸum daha büyük. Hatta geçen seneden beri baskıyı daha fazla hissediyorum. Yarış için konuÅŸmak erken. Yarıştan önce derece koyamazsınız. O günkü formunuz, yarışın temposu dereceyi çok etkileyebilir’’ diyerek rekor kırmanın zorluÄŸunu hatırlatıyor. ‘‘Uluslararası baÅŸarılarda benim de payım var diye düşünüyorum. Çünkü geçen seneki baÅŸarıyla yeni bir kapı açtım. Bu, sonraki tüm baÅŸarılara etki etti diye düşünüyorum. Böyle uluslararası baÅŸarılar beni hep motive ediyor. Geçen seneki dünya kupasında milli takım Japonya maçını kazandıktan sonra o hırsla piste çıktım ve çok hızlı koÅŸtum.’’ Yücel Kop o günü çok iyi hatırlıyor: ‘‘Piste öyle bir çıktı ki! Dört tane 1000 metre koÅŸacaktı. O kadar tempolu koÅŸtu ki daha ilk 1000 metrede kendi rekorunu kırdı. Bunun üzerine diÄŸerlerini iptal ettim. Çünkü heyecanını yatıştırmak mümkün deÄŸildi. Sakatlanır korkusuyla idmanı yarıda kestim.’’Dünya Åžampiyonası'nda 1500 metrede yarışması beklenen birçok atlet Paris'e gitmekten vazgeçti. Geçen yılki Avrupa Åžampiyonası'nda Ayhan'ın ardından ikinci sırayı alan Rumen Gabriela Szabo sezonunu tamamıyla 5000 metre üzerine kurdu. Bu yıl sadece bir kez 1500 metrede yarışan 27 yaşındaki Szabo Paris'te Afrikalı rakiplerine karşı 5000 metrede mücadele etmeyi seçti. Halbuki iki yıl önce Edmonton'da 1500 altınını boynuna takmıştı. 2000 Olimpiyat ÅŸampiyonu Cezayirli Nuriya Benida ise Zürih'te Süreyya Ayhan'ın 10 saniye arkasında kalınca formsuzluÄŸunu gerekçe gösterip ÅŸampiyonadan çekildi. Yine Zürih'te koÅŸan ve dokuzuncu sırayı alan Ä°ngiliz Kelly Holmes de ‘‘Ayhan Paris'te kazanacak’’ deyip 800 metrede yarışma kararı aldı. Rus Olga Yegorova da 1500 metredeki iyi derecesine karşın Paris'teki start listesinde yer almayacak. Son olarak ABD'li Suzy Favor-Hamilton sakatlığı yüzünden Paris'te yarışmayacağını açıklarken şöyle konuÅŸtu: ‘‘Hayatımın en iyi formunu yakalamışken ÅŸampiyonadan çekilmek çok acı. Ama doktorum baldırımdaki sakatlığın altı haftalık tedaviye ihtiyacı olduÄŸunu söyledi.’’DOPÄ°NGLÄ° DÖNEM SPOR TARÄ°HÄ°NDEN SÄ°LÄ°NÄ°RSE 1500 METRE LÄ°STESÄ°NDE SÃœREYYA Ä°KÄ°NCÄ° OLACAKEÄŸer Kuzey Avrupa ülkelerinin teklifi doÄŸrultusunda atletizmin sadece temiz döneminin dereceleri dikkate alınırsa dünyanın en iyi kadın 1500 metrecileri aÅŸağıdaki gibi sıralanıyor. Yani Süreyya Ayhan'ın önünde sadece 1992 Barselona Olimpiyat Åžampiyonu Hasiba Bulmerka kalıyor. Ãœstelik aralarındaki fark yarım saniye bile deÄŸil.DÄ°ÄžER TÃœRK ATLETLERÄ°Erkekler maratonda Yusuf Zepak ve kadınlar 5000 metrede Elvan Abeylegesse, Türkiye'yi ÅŸampiyonada temsil edecek diÄŸer iki Türk atlet. 20 yaşındaki Abeylegesse bu sezon 3000 metre ve 5000 metrede baÅŸarılı yarışlar çıkardı. Ama henüz çok tecrübesiz ve madalyadan çok finale çıkabilmek için koÅŸacak. 5000 metredeki bir diÄŸer iddialı isim Ebru KavaklıoÄŸlu ise iki hafta önce antrenmanda sakatlık geçirdiÄŸi için son anda ÅŸampiyonaya katılmaktan vazgeçti.SÃœREYYA AYHAN'IN YARIÅž PROGRAMI27 AÄŸustos ÇarÅŸamba saat 22.15 1500 metre 1. tur serileri29 AÄŸustos Cuma saat 22.35 1500 metre yarı final serileri31 AÄŸustos Pazar saat 19.20 1500 metre finaliDÃœNYA ATLETÄ°ZM ÅžAMPÄ°YONASININ MUHTEMEL YILDIZLARI2003 yılı atletizm açısından sönük geçiyor. Eski olimpiyat ve dünya ÅŸampiyonlarından ABD'li Michael Johnson da bu fikirde: ‘‘Hiç bu kadar verimsiz bir atletizm sezonu yaÅŸamamıştım.’’ Kadınlarda Mairon Jones, Cathy Freeman, Paul Radcliffe, Yamile Aldama, Nezha Biduan, Marie-Josee Perec, erkeklerde de Anier Garcia, Jonathan Edwards gibi çok sayıda atlet sakatlık, formsuzluk, annelik gibi nedenlerle ÅŸampiyonaya katılmıyor. Ä°yi dereceleri teÅŸvik etmek için Dünya Atletizm Federasyonu (IAAF), ÅŸampiyonada kırılacak her dünya rekoruna 100 bin dolar para ödülü vaat etti. Bu sezon sadece iki Rus kadın atlet dünya rekoru kırabildi: 400 metre engelli de 52sn.34 ile Yuliya Peçonkina ve sırıkla atlamada da 4m.82 ile Yelena Isıbayeva. Erkekler 1500 metrede Faslı HiÅŸam El Geruj üstüste dördüncü ÅŸampiyonluÄŸu için yarışacak. Uzun mesafede Etiyopyalı Bekele yılı içindeki üstün formunu madalyaya tedavül etmek için Paris'e geliyor. 400 metre engellide Dominikli Felix Sanchez 22 yarıştır geçilmiyor. Kadınlarda 400 metrede Meksikalı Ana Guevara, 800 metrede Mozambikli Maria Mutola, 100 metre engellide Gail Devers yıl boyunca formlarını korudular ve Paris'e unvanlarını korumak için geldiler. Yüksek atlamada Güney Afrikalı Cloete ile Ä°sveçli Bergqvist kıyasıya bir mücadele içinde olacaklar. Bu mücadele belki bir dünya rekoru doÄŸurabilir.Â