Güncelleme Tarihi:
Play-Off ve Play-Out önerileri, takım sayısının azaltılıp çoğaltılması, sonuçları incelenmeden gündeme getirilmekte. İngiltere, İspanya, Fransa ve İtalya’da liglerin 20 takımla oynatıldığı örnek gösterilmekte ama düşmenin kaldırılıp, Süper Lig’in 21 takımla oynatılması istenmektedir.
Oysa bu sistemin değiştirilip Süper Lig’in 21 takıma çıkartılması mevcut 18 takım ve Türkiye açısından çok önemli sorunlar doğuracaktır. Çok iyi hesap edilmesi gerekenhandikaplar söz konusu olacaktır. Bunlar özetle şöyle sıralanabilir.
• FIFA ve UEFA statülerine aykırılık
• Ekonomik olarak gelir azalması ve gider artışı
• Maç takvimi sıkışıklığı ve futbolcu sağlığını tehlikeye atacak yoğunluk
FIFA STATÜSÜNE GÖRE TÜRKİYE İHRAÇ BİLE EDİLEBİLİR
Küme düşmenin kaldırılıp, 21 takımlı lige geçilmesi halinde Türkiye’yi FIFA regülasyonlarına göre ciddi şekilde ihraç tehlikesi beklemektedir.
1-FIFA Statüsünün Uygulama Yönergesinin 9. maddesi uyarınca bir kulübün yerel lig şampiyonasına katılma hakkı, “yükselme ve düşme ilkesi” doğrultusunda, esasen sportif başarıya dayalı olmayı zorunlu kılıyor. Bir kulüp, sportif başarıya göre belli bir ligde kalabilir, sezon sonunda bir üst lige yükselebilir veya bir alt lige düşebilir. Bir kulübün yerel lig şampiyonasına katılımı sportif başarı dışında ancak geçerli olan kulüp lisans kriterlerine göre verilecek yargı kararıyla belirlenebilir. Sportif başarı dışında bir kulübün isim veya kulüp yapısını değiştirerek veya başka bir kulübün yerine geçmesi ve bu surette bir üst lige çıkması yasaklanmıştır.
2-UEFA Statüsü’nün 51. Maddesi’nde benzer düzenleme yer alıyor.
3-FIFA Statüsünün 14. maddesinde üye federasyonların uyması gereken yükümlülükler belirlenmiştir. Buna göre, üye federasyonlar FIFA’nın statü, talimat, kural ve düzenlemelerine uymakla yükümlüdür. Bu yükümlülüklere uyulmaması halinde FIFA Statüsünde öngörülen yaptırımların üye federasyonlara uygulanacağı belirtilmiştir.
4-FIFA Statüsü’nün 16. Maddesi’nde üyelik yükümlülüklerini ciddi şekilde ihlal eden federasyonların üyeliklerinin askıya alınabileceği, 17. Maddesi’nde ise FIFA'nın statülerini, talimatlarını, kural ve düzenlemelerini ağır şekilde ihlal edenlerin üyelikten ihraç edileceği öngörülmektedir.
5-Bunlara ek olarak, yükümlülüklerini yerine getirmeyen federasyonlara FIFA Statüsünün 56. Maddesinde belirtilen disiplin cezaları (ihtar, kınama, para cezası, ödüllerin iadesi, seyircisiz oynama, tarafsız sahada oynama, belirli bir sahada oynamanın yasaklanması, müsabaka sonucunun iptali, ihraç, hükmen mağlubiyet, puan düşürme, maçın yeniden oynanması) da uygulanabilir.
42 HAFTA İÇİN MAÇ OYNANACAK GÜN YOK
Süper Lig’de takım sayısının 21 olması halinde 2018 yılında Dünya Kupası olduğu için maç oynayacak hafta kalmıyor. Ayrıca olası bir referandum gibi sebepler halinde B planı imkansız. Yine Ziraat Türkiye Kupası’nın grup sistemiyle oynanması da imkansız hale geliyor.
21 takımlı lig yapısının olası takvimsel dezavantajları şöyle sıralanıyor:
• 21 takımlı bir lig için 42 maç günü gerekir ve her takım 40 maç yapar. 11 Ağustos’ta başlayıp 20 Mayıs’ta bitecek olan 2017 – 2018 sezonunda devre arası dahilkullanılabilecek toplam 37 hafta sonu, 15 hafta içi vardır. Dolayısıyla hafta içinde maçların oynatılması gerekecektir. Bu hesaba Türkiye Kupası maçları dahildeğildir.
• Her hafta bir takımın BAY geçmesi gerekecektir. Milli Maçlar için lige verilen araları hesaba katarsak takımlar açısından lige sık sık ara verilmiş olacaktır.
• FIFA Dünya Kupası nedeniyle ligi 20 Mayıs 2018 de bitirmemiz gerektiği için, zaten erken açılan ligde devre arası uygulaması da yapılamayacaktır.
• Türkiye Kupası maçları için tarih bulunması zorlaşacaktır. Tur ve katılan takım sayısını ciddi manada azaltmak gerekecektir.
• Özellikle Avrupa Kupalarında mücadele eden takımların maç sayıları oldukça artacak ve çok sıkışık bir fikstürdemaç yapmak zorunda kalacaklardır.
• Ülkemizin iklim ve siyasi şartlarını da düşündüğümüzde, hava şartları ve/veya seçim, referandum gibi sebeplerle herhangi bir erteleme olması halinde elimizde alternatif tarih kalmayacaktır.
• Hafta içine sık sık maç koymak durumunda kalacağımız için, fikstür planlamasında takımların dinlenme ve gün dengesini sağlamak oldukça zor olacaktır.
• Özellikle ligin sonlarına yaklaştıkça, ligin üstünde veya altında yaşanacak muhtemel puan farkları sebebiyle iddiasız takım sayısı da artabilecektir. Bu da ligin kalitesine olumsuz etki yapacaktır.
EKONOMİK ANLAMDA 18 TAKIMIN KAYBI MİNİMUM 71.6 MİLYON DOLAR
18 takımlı Süper Lig’den 21 takımlı lige geçişle birlikte mevcut kulüplerin gelirleri önemli ölçüde azalacaktır.
1 - Eşit dağılım geliri düşer. Takım sayısı 18’den 21’e çıkarsa, naklen yayın havuzu eşit dağılım gelirinden her kulüp için ortalama 1.2 milyon dolar azalma yaşanacak. Bu da 18 takım için 21.6 milyon dolara tekabül eder.
2 - Kulüplere ödenen galibiyet başına bedel düşecektir. Bir yılda oynanan maç sayısı 306’dan 400’e yükseleceği için galibiyet başına gelir 145 bin 350 dolar azalacaktır. Bu da 15 galibiyet alan orta seviyedeki takımlar için 2.2 milyon dolar, 25 galibiyetle şampiyon olan bir takım için de 3 milyon 633 bin dolar demektir. Bu durumda 3.2milyon dolarlık ortalamadan 18 takımın kaybı 57 milyon 600 bin doları bulacaktır.
3-TFF 1. Lig takımları da kaybedecek. TFF 1. Ligi’nde de dağıtımı planlanan 35 milyon dolardan 21 takıma çıkması durumunda kulüp başı gelir 1 milyon 945 bin dolardan 1 milyon 666 bin dolara düşecektir. Yani her kulübün geliri 279 bin dolar azalacaktır. Bu da toplam 5 milyon 22 bin dolar olacaktır.
HER TAKIM İÇİN EKSTRA 3.7 MİLYON DOLAR MASRAF ARTACAK
21 takımlı Süper Lig ile birlikte kulüplerin sadece gelirleri düşmeyecek masrafları da artacaktır.
1-Her kulüp 3’ü içerde, 3’ü dışarda olmak üzere 6 maç ekstra oynayacak.
Deplasman gideri maç başına 100 bin TL ve bu durumda her kulüp 300’er bin TL ekstra masraf yapacak. 21 takımın toplam ekstra deplasman gideri 6 milyon 300 bin TL’yi bulacak.
2-Her takım iç sahada güvenlik, temizlik, personel ve stat masrafları olmak üzere maç başına 250 bin TL ödüyor. Bu rakam ekstra oynanacak 3 iç saha maçı için kulüp başına 750 bin TL, 21 takım için de 15 milyon 750 bin TL olarak gerçekleşecek.
SONUÇ OLARAK;
Bir kulüp naklen yayın havuzu kaybı (3.4 ile 4.4 milyon Euro arasında) ve artan maç masrafları ile birlikte minimum 3.7 milyon dolar (Bu rakam şampiyon ve ikinci için 4.7 milyon dolar) gelir azalması ile karşı karşıya kalacak. Bu durumda Süper Lig’deki 18 takım 3.7 milyon dolardan toplam 66.6 milyon dolar, ayrıca TFF 1. Lig’deki 18 takım da 5 milyon dolar olmak üzere 71.6 milyon dolar minimum kayıp yaşayacak. Bu rakam diğer faktörlerle 100’e de çıkabilecek.