Alp ULAGAY
Oluşturulma Tarihi: Eylül 11, 2005 00:10
Futbolcunun vitrini, sponsorun reklam mecrası, televizyon kanalının gelir kapısı, seyircinin en büyük eğlencesi Şampiyonlar Ligi. Yaklaşık 1 milyar İsviçre Franklık bir pazar. 32 takımlı bir arena.
Bu dev pasta, kulüp yönetimlerinin iştahını kabarttığı kadar kendini göstermek isteyen futbolcuların da hedefi. Her başkan, kulübünün bu pahalı ligde oynaması için transferler yapıyor. Kalbürüstü futbolcular da, Şampiyonlar Ligi’nde forma giymek için takımlarını değiştiriyor. Dünyanın dört bir köşesinden bu lig için Avrupa’ya geliyorlar. Öyle ki, 13 Eylül salı akşamı başlayacak maçlar öncesinde UEFA’ya verilen takım kadrolarında, toplam 67 Brezilyalı futbolcu var.
İlk şampiyonlar ligi maçları 25 Kasım 1992’de oynandığında bunun bir devrim olduğu henüz anlaşılmamıştı. UEFA, 1991’de Şampiyon Kulüpler Kupası’nda grup maçları uygulamasını başlatmıştı. Bu deneme iyi sonuç verince 1992-93 sezonunda Şampiyonlar Ligi ismi ve logosu ortaya çıktı. İlk sezonda 8 takım, 25 maç yaptı. Toplam gelir, 38 milyon İsviçre Frangı idi.
Özellikle Avrupa’nın büyük futbol kulüplerinin baskısıyla ligdeki takım sayısı kısa sürede 16’ya, 1999’da da 32’ye çıktı. 1997’den sonra Avrupa’nın güçlü futbol ülkelerinden lig şampiyonlarının yanı sıra lig ikincileri, üçüncüleri ve dördüncüleri de bu kupaya katılmaya başladı. İtalyan, İspanyol, İngiliz ve Alman takımları arasında küçük ülke takımlarının fazla başarı şansı kalmadı. Ülke pazarının büyüklüğü sayesinde gelirlerin büyük kısmını alan Real Madrid, Juventus, Manchester United, Milan, Bayern Münih gibi kulüpler daha da güçlendi. Türk takımları da, bir sezon hariç Şampiyonlar Ligi’nde oynadı.
Galatasaray dokuz,
Beşiktaş ve
Fenerbahçe de üçer kez lig aşamasında mücadele verdiler. Bu sezon Fenerbahçe E grubunda Milan, PSV Eindhoven ve Schalke ile mücadele edecek. Geçen yıl 9 puan toplamasına karşın grupta üçüncü sırayı alıp 2. tura yükselememişti. Fenerbahçe’nin rakiplerinden Milan, geçen yılın finalisti, PSV Eindhoven ise yarı finalisti.
EKONOMİGelirin yüzde 75’i kulüplereİki önemli gelir kaynağına sahip: Her ülkenin anlaşmalı televizyon kanalının ödediği yayın hakkı bedeli ve Ford, Heineken, Mastercard ve Playstation gibi sponsorlar. 2005-06’da 936 milyon İsviçre Frangı (608 milyon Euro) gelir bekleniyor. Toplam gelirin yüzde 75’i kulüplere aktarılıyor. Lige katılan 32 takımın her biri, 3.5 milyon franklık katılım payını alıyor. Grup maçlarında her galibiyete 500 bin, her beraberliğe 250 bin frank veriliyor. İkinci turda 2.5 milyon, çeyrek finalde 3 milyon, yarı finalde 4 milyon daha kazanıyorlar. Finali kazanan takım 10 milyon, kaybeden ise 6 milyon frank alıyor. Sezon sonunda da televizyon gelirleri kulüpler arasında pay ediliyor.
12 YILDA EN ÇOK KAZANANLAR (İsviçre Frangı)
1 Bayern Münih 295 milyon
2 Manchester United 277 milyon
3 Real Madrid 274 milyon
4 Juventus 235 milyon
5 Milan 211 milyon
6 Arsenal 209 milyon
7 Barcelona 183 milyon
8 Bayer Leverkusen 177 milyon
9 Lyon 155 milyon
10 Valencia 137 milyon
BAŞARI-PERFORMANS13 sezonda, 7 ülkeden 10 farklı takım kupayı kaldırma başarısını gösterdi. İspanyol Real Madrid üç kez, İtalyan Milan ise iki kez şampiyon oldu. Milan ayrıca; 1993, 1995 ve 2005’te, finalden başı eğik ayrılan taraftı. 2000’de ilk kez aynı ülkeden iki takım final oynadı. Bu İspanyol finalinde, Real Madrid, Valencia’yı 3-0 yenerek kupayı kazandı. 2003’te de iki İtalyan takımının mücadelesinde Milan, Juventus’u penaltılarla geçti. İtalyan takımları dokuz kez finale yükselirken, İspanyollar altı kez bu başarıya ulaştı. 1992-93 sezonunda ilk şampiyon Fransa’dan Marsilya idi. Sonra sırasıyla, Milan (İtalya), Ajax (Hollanda), Juventus (İtalya), Dortmund (Almanya), Real Madrid (İspanya), Manchester United (İngiltere), Real Madrid (İspanya), Bayern Münih (Almanya), Real Madrid (İspanya), Milan (İtalya), Porto (Portekiz) ve en son Liverpool (İngiltere) kazandı.
50 YIL ÖNCEKİ GİBİ FİNAL PARİS’TE
Geçen sezon İstanbul’da oynanan Şampiyonlar Ligi’nin final maçı, bu sefer 17 Mayıs’ta Paris’teki Stade de France’ta. Sebebi, ilk Şampiyon Kulüpler Kupası finalinin de, 1956’da Paris’in Parc des Princes Stadı’nda oynanmış olması. UEFA, 50. yıldönümünde finalin tekrar Paris’e dönmesini istedi. İlk final maçında Real Madrid, Fransız Stade de Reims’i 4-3 yenip şampiyon olmuştu. Bu stadyumdaki son final maçı ise 2000’de oynandı ve yine Real Madrid, Valencia’yı 3-0 yendi.
OYUNCULARBrezilya’dan 67 futbolcu varSadece Avrupalılar değil dünyanın her köşesinden futbolcu var. Ligde takımı bulunan 16 ülke dışında tam 55 ayrı ülkeden oyuncu forma giyiyor. 71 ülkeden 979 oyuncu var. Brezilyalı 67 futbolcu bulunuyor. Bunun dışında da, 26 Arjantinli, 13 Uruguaylı, 9 Kamerunlu, 7 Fildişi Kıyılı. Fenerbahçe’deki 19 Türk oyuncunun yanı sıra beş Türk de farklı takımların kadrosunda yer buldu: Belçika’dan Anderlecht’te Serhat Akın, Yunanistan’dan Olimpiyakos’ta Erol Bulut, Portekiz’den Porto’da Fatih Sonkaya ve Almanya’dan Schalke 04’te Hamit Altıntop, Werder Bremen’de Ümit Davala.
ÜLKELERİN OYUNCU SAYILARI1 İspanya 92
2 Fransa 80
3 İtalya 72
4 Brezilya 67
5 Hollanda 59
6 Portekiz 55
7 Almanya 51
8 İngiltere 49
9 Belçika 44
10 Çek Cumhuriyeti 40