Oluşturulma Tarihi: Haziran 17, 2002 17:51
Okul ve kışla gibi kalabalık mekanlardaki kişiye özel dolaplarda kullanılan standart şifreli asma kilitler, basit ancak çok zekice tasarlanmış bir mekanizmaya sahipler.
Kadranı bir ileri, bir geri çevirmek kilidin içindeki üç adet diski döndürür. Her diskte bir çentik bulunur. Bu çentikler aynı hizaya geldiği zaman kilidin baklası açılır. Master Lock'un ürettiği standart kilitlerin şifre kombinasyonu, her bir disk için üç sayıdan oluşur. Bir diskte 40 olası çentik pozisyonu bulunur, dolayısıyla kadran da 40 sayı içerir. Sonuçta 64.000 potansiyel kombinasyon (40x40x40) söz konusudur.
Paslanabilir
Şifreli asma kilitler özellikle okul, jimnastik salonu ve iş yerlerindeki şahsi dolapları kilitlemek için kullanılır. Ancak bunların çok güvenilir oldukları söylenemez. Bu kilitlerin kullanıldığı kalabalık mekanlarda bütün kilitleri açan bir ‘Master’ anahtar bulunduğunu bilmekte yarar var.
İyi bir asma kilit senelerce dayanır. Kilidin baklası sertleştirilmiş çelikten yapılır. Kadran, bazı iç diskler ve kilitleme manivelası, pres döküm yöntemi ile üretildiği için kaplama çinkodan yapılmıştır. Bu parçalar uzun süre rutubete maruz kalırsa paslanabilir. Eğer eski bisiklet kilidiniz açılmamakta inat ediyorsa içine pas çözücü yağ püskürtmekte fayda var.
Banka kilitleri
Bankalardaki kasaları koruyan şifreli kilitler, standart asma kilitlerden daha karmaşık bir mekanizmaya sahiptir. Bu kilitlerde üç numaradan oluşan bir kombinasyonun bulunmasının nedeni şu: İki rakamın sağladığı kombinasyon sayısı yetersizdir. Ayrıca dört rakamdan oluşan şifreyi de insanlar hatırlamakta zorlanıyor.
Kilidin çalışma evreleri
Birinci aşama
‘‘Kadranı sağa döndür ve 20'de dur''. Bu komutları yerine getirdiğiniz zaman kadran çıkıntısı diğer iki çıkıntıyı da devreye sokar; böylece diskler aynı anda döner. 20'de durunca birinci diskin çıkıntısı doğru boşaltma pozisyonuna gelir.
İkinci aşama
‘‘Kadranı tam bir devir tamamlayacak şekilde sola döndür ve 38'de dur'' Bu komutu uygulayınca çıkıntının üzerindeki, birinci diskin oluşturduğu baskı kalkar, ancak ikinci diskin çıkıntısını sola iter. Kadranı 38'e getirmek ilk diskteki çıkıntıyı ikinci diskteki çıkıntı ile bir hizaya getirir.
Üçüncü aşama
‘‘Kadranı sağa çevir ve 24'te dur; daha sonra baklayı aç'' Bu komut da çıkıntının üzerindeki baskıyı kaldırır. 24'te durmak üçüncü çıkıntıyı da hizaya sokar. Baklayı çekince kilit levyesi döner ve baklanın açılmasını sağlar. Baklayı yeniden yerine itmekle, levye bakla kavramasının içinde yeniden döner ve bu arada ilk diski döndüren germe kolunu iter ve bir hizada duran disklerin pozisyonlarını bozar.
Asma kilidin içi
Bir
yay, iki adet dönen diski sabitler. Üçüncü disk kadrana tutturulmuştur. Her diskte bir çentik vardır. Ayrıca kadrandaki sayıyı karşılayan bir çıkıntı da bulunur. Üç çentiğin bir hizaya gelmesiyle bakla açılır.
Genel anahtar kilidi
Genel kilitler merkezi silindir döndürüldüğü zaman açılır. Küçük milin yayları iğneleri iterek silindiri yerinde tutar. Ancak doğru profilli bir anahtar iğneleri yukarı doğru iter, böylece en üstteki iğne takımı kesme çizgisinden kurtulur. Böylece silindir döner ve kilit mandalını açar.
Mikroelektromekanik kilit
ABD'deki Sandia Ulusal Laboratuvarları'nda üretilmiştir.Çapı 300 mikrondan küçüktür.