Oluşturulma Tarihi: Mart 04, 2006 00:00
Avrupalı bilim adamları şimdi iddialı bir projeye başladılar. Hedefleri iki yaşındaki bir bebek boyundaki robottan kendi kendine öğrenebilen bir yapay zeka yaratmak.
Elinde oyuncağıyla emekleyen bebek robot şimdilik sanal dünyada yaşıyor ama önümüzdeki yılın sonbaharında Robotcub, gerçek dünyadaki oyun odasına taşınacak. Burada çevresini tanıyarak yepyeni deneyimler edinecek, yani tıpkı gerçek bebek gibi.
Avrupa birliği beş yıllık Robotcub projesi için 8,5 milyon Avroluk bir yatırım yaptı. Projede Cenova Üniversitesi yönetiminde Avrupa’dan on araştırma enstitüsü, İki Amerikan ve üç Japon enstitüsü çalışıyor.
Robot uzmanları ve bilişimciler dışında, yapay zeka uzmanları, nörologlar ve gelişim psikologları da robotun bir canlı gibi kendi kendine öğrenip öğrenmeyeceğini görmek istiyorlar. 16 aylık bir çalışmanın ardından projede epeyce yol alındı. Yazılım programı ve Hardware yapısının konstrüksiyon planları neredeyse hazır.
Çok gelişkin
Emeklemeye ve objeleri kavramaya yetecek kadar bir zihinsel donanım ve programlı bir merak yetisiyle dünyaya gelen yapay bebeğin bedeni, diğer robotların aksine çok gelişkin.
İki yaşındaki bir bebeğin boyuna sahip robot 54 farklı hareket yetisine sahip. Yani kollarını, bacaklarını, kafasını ve bedenini neredeyse her yöne doğru çevirebiliyor. Bacakları dört ayak üzerinde güvenli bir şekilde emekleyebilecek şekilde tasarlandı. Bu şekilde çevresine daha kolay keşfedeceği gibi objelere rahatça uzanıp, alıcılarıyla kontrol edebilecek.
Robot, iki yaşındaki bebeğin hareket özgürlüğü dışında bazı duyulara da sahip. Mesela bir stereo kamera gözlerin işlevini yerine getiriyor. Parmaklarındaki çok sayıda ölçüm aletleri bir tür dokunma hissi veriyor bebek robota. Tüm bunların dışında duyabiliyor da, hatta bir atalet sistemi de dengesini koruyor.
Biyolojik malzemeler
Bilim adamları, emekleyen bebek robotu yüksek hıza veya mükemmel hareketlere göre ayarlamak yerine, biyolojik maddelere benzer malzemeleri tercih ediyorlar. Örneğin insan cildine veya kaslara benzeyen yumuşak yapılar üretilmeye denendi.
Zürich Üniversitesi Yapay Zeka Laboratuarı’ndan Rolf Pfeifer bu konuda doğanın yaratıcılığına güveniyor. Evrimsel süreçler bilgisayarda tasarlandıktan sonra gerçek makinelere aktarılacak.
Robotun fazla ağır olmaması için basit motorik işlevler standart yapılarla çalıştırılmakta bu yüzden doğrudan doğruya elektrikle çalışıyor. Bilişsel yetileri için gerekli olan görüntü işleyen aletler ve işlemciler, robotun bedeni dışında. Bu şekilde çeşitli çalıştırma sistemlerini ve işlemcileri test etmek daha kolay oluyor.
Robot bebek neredeyse tamamen boş bir beyinle dünyaya gelecek ama bilim adamları bunu değiştirmek için çok şey planladılar. Yapay bebeğin oyun ve öğrenme saatleri tamamen dolu. Özellikle de okul öncesi dönemde bedeninin tüm olanaklarını öğrenmiş olacak. Bir müddet sonra hareketli ve hareketsiz objeleri kavrayabilecek, takip edebilecek ve hatta hatırlayabilecek de.
Kendi kendine kullanıyor
Bilim adamları Robotcub’ın aletleri bile kendi kendine kullanmasını bekliyorlar. Dahası insanların hareketlerini analiz ederek bunlara uygun bir şekilde yanıt vererek iletişim kurabileceği bile düşünülmekte. Yani velet sonunda kendi kişiliğini geliştirecek. Tabi bunların tümü henüz bilim adamlarının vizyonu sadece.
Robot bebeğin gerçekten de sadece çevresini tanıyarak akıllı bir çocuğa mı dönüşeceği yoksa durmadan yeniden programlanması mı gerekeceği şimdilik belirsiz.
Planda tanesi 50.000 Avroya mal olacak on robot bebek var. Avrupalı yapay bebek üzerinde kendi teorilerini denemek isteyen konuk bilim adamları için iki milyon Avroluk bir yatırım yapıldı.
Anlaşıldığı kadarıyla ortaya tek bir robot bebek değil, metal ve silisyumdan oluşan bir grup yuva çocuğu çıkacak ortaya. Bu durumda daha büyük robot çocukların deneyimleri sabit disklere yüklenerek, araştırmacılar tarafından incelenebilir.
www.welt.de, Spiegel kaynaklarından derlediğimiz habere göre, eğer tüm çabalara rağmen robot bebek beklenilen gelişmeyi göstermezse de bilim adamları bebek bakımında pek zorlanmayacak.
Sonuçta ne gece viyaklamaları var ne de mama yedirme derdi. Tak fişe doyur karnını. Ve her şeyden önemlisi altını değiştirme gibi sevimsiz işlerle de uğraşmayacaklar.