Rizeliler her haftasonu beş saat akıntıya karşı savaşarak hazırlanıyor

Karadeniz’in akarsularına sadece tüm dünyadan rafting tutkunları ilgi gösteriyor. Çoruh Nehri’nde yıllardır birçok yabancı sporcu ve turist rafting botlarında azgın sulara karşı kürek çekti. Artık yerli halk da bu aktiviteden geri kalmıyor. Raftinge çok uygun derelere sahip Rize’de gençler bu iÅŸe öyle sahip çıkmışlar ki her yıl yeni bir kulüp faaliyete geçiyor. Antrenman için haftasonunu derenin içinde ıslanarak geçirenlerin sayısı her yıl artıyor.Türkiye’nin ilk bayan takımlarından biri de geçen yıl yine Rize’de kuruldu. Basında ‘Rizeli Fadimeler’ lakabıyla nam salan YeÅŸil Rizem Spor Kulübü’ne baÄŸlı bu rafting takımında, öğretmeni, öğrencisi yedi genç kadın var. Hiçbiri zorlu antremanlardan kaçmıyor. Her haftasonu beÅŸ saat boyunca akıntıya karşı mücadele veriyor.‘Azgın derelerde rafting yapanları televizyondan izliyorduk. Akıntıyla nasıl boÄŸuÅŸtuklarını görüyorduk. Bir kere bota bindik, bir daha da bırakamadık. Ä°lk kez geçen yılın nisan ayında Ä°kizdere’de küreksiz bindim ve arkada oturdum. Ama tecrübe kazanınca arka tarafa geçtim. Geçen yıl Çoruh Nehri’nde bir kere devrildik. Yürüyerek sudan çıktık.’ YeÅŸil Rizem rafting takımının kaptanı Derya Usta (22) bir yıldır her türlü zorluÄŸa göğüs geiyor. Altı takım arkadaşıyla birlikte Rize’yi Türkiye ÅŸampiyonalarında temsil ediyor. Artık herkes Rizeli Fadimeler’in nasıl hırslı çalışıp ÅŸampiyonluk hedeflediÄŸini biliyor. Rize’de raftinge duyulan ilginin artmasında payları büyük.Ama raftingin Rize’de benimsenmesi biraz daha önceye dayanıyor... Ä°ÅŸte hikayesi:2001’in bahar aylarında azgın akan dereleriyle meÅŸhur Rize’de farklı bir hareket göze çarpıyordu. Kaçkar tepelerindeki karlar baharın ilk sıcak günleriyle birlikte erimeye baÅŸlamış, Ä°kizdere ve Fırtına Deresi’nde sert akıntılarla sel gibi akmaya baÅŸlamıştı. Dönemin Erzincan Valisi Recep YazıcıoÄŸlu’nun iteklemesiyle dönemin ArdeÅŸen Belediye BaÅŸkanı Ä°mdat SütlüoÄŸlu bir rafting botu satın aldı. GittiÄŸi her yörede ekstrem sporları teÅŸvik eden YazıcıoÄŸlu Rize’yi raftingle iÅŸte böyle tanıştırdı. Ä°lk denemelerden sonra, çeÅŸitli spor dallarında faaliyet gösteren TatoÄŸlu Spor Kulübü de bir takım kurmaya karar verdi. Ä°lk yıl ödünç botla Ä°kizdere’nin tozunu attılar. Geçen yıl kendi botlarını alıp Türkiye’deki yarışmalarda boy gösterdiler. Bu yıl daha da iddialılar. Ãœstelik kulübün adını da deÄŸiÅŸtirdiler. Artık kulaÄŸa daha hoÅŸ gelen YeÅŸil Rizem Spor Kulübü adıyla boy gösteriyorlar. Bu yıl 12 ve 13 Haziran’da Ä°kizdere ‘de Türkiye Åžampiyonası’na ev sahipliÄŸi yapacaklar. Kulüp BaÅŸkanı Åžafak TatoÄŸlu 2004 hedeflerini belirlemiÅŸ: ‘Geçen hafta sezon açılışımızı yaptık. Åžampiyonaya kadar her hafta sonu yoÄŸun bir ÅŸekilde antrenmanlarımızı sürdüreceÄŸiz. Evsahibi avantajımızı da kullanarak her erkeklerde hem bayanlarda ÅŸampiyonluÄŸu hedefliyoruz.’ Ancak, YeÅŸil Rizem bugünlere kolay gelmemiÅŸ. Çünkü, rafting ucuz bir spor deÄŸil. Bir rafting botunun 5 milyar lira olduÄŸunu ve sporcuların malzemelerini de hesaba katınca ciddi bir meblaÄŸ ortaya çıkıyor. ‘Bu spordan saÄŸlanan bir gelirimiz yok. Tüm maliyetleri kulüp karşılıyor. Geçen yıl botumuz iki kez yırtılınca tamire götürmek zorunda kaldık. Ä°zmir’deki bir tamirciye botu göndermek, geri almak bile büyük masraf.’AZGIN SULARDA BÄ°R Ä°NGÄ°LÄ°ZCE ÖĞRETMENÄ° Takımı oluÅŸturuken Åžafak TatoÄŸlu elinin altında bir sporcu kadrosu buldu. KuruculuÄŸunu yaptığı spor kulübü, tekvando, aerobik, vücut geliÅŸtirme, kikboks dallarında faaliyet gösteriyor. Bu sayede zaten fizik kondisyon açısından hazır durumdaki sporcularını raftinge yönlendirebildi. Kadroda iki milli tekvandocu var. Bayan takımının kaptanı Derya Usta aerobik hocalığı yapıyor. Erkek takımından Ahmet Akbulut eski bir tekvandocu, Ä°brahim Sarı da dalgıçlık brövesine sahip. Ama bu kadarla kalmamışlar. ÖrneÄŸin Rize’de Ä°ngilizce öğretmenliÄŸi yapan Füsun Muti de öğrencilerinden artırdığı zamanda nehrin azgın sularına kendini bırakmaktan çekinmiyor. Tabii raftinge her heves eden de devam etmiyor. Derya Usta’ya göre bunun sebebi dayanıklılık: ‘İlk seferden sonra ayrılan arkadaÅŸlar da çıktı. Devam etmekten biraz çekindiler. Her hafta sonu 20-25 kilometre yol tepip 4-5 saat antrenman yapmak onlara meÅŸakkatli geldi.’ Åžafak TatoÄŸlu da kaptanını doÄŸruluyor: ‘İki senedir çok meraklı var. Ama, bu spor eÅŸofmanla koÅŸmak gibi deÄŸil. Büyük fedakarlık istiyor. BirçoÄŸu birinci seferden sonra korkuyor.’Zaten takım elemanlarının iÅŸleri ve uÄŸraÅŸları yüzünden ancak hafta sonları antrenman yapabiliyorlar. Cumartesi ya da pazar günü botu kamyonete yüklüyor, ya Rize’ye 25 kilometre mesafedeki Ä°kizdere’nin ya da 45 kilometre Fırtına Deresi’nin yolunu tutuyorlar. Karadeniz’in o dayanılmaz yeÅŸilini de boÅŸa harcamıyorlar: ‘Biliyorsunuz orası hep piknik bölgesi. Yanımıza mangalımızı, etimizi, balığımızı alıyoruz. Çocuklar da eksik olmuyor. Takım çalışırken bir yandan da güzel havanın keyfini çıkarıyoruz.’Böyle bir haftasonu takımı yoÄŸun bir antrenman programı bekliyor. BeÅŸ saat boyunca dere boyunca raftingin her üç disiplini için de güçlerini harcıyorlar. Önce zamana karşı sprint, sonra slalom için kürek sallıyorlar. 4-5 km süren nehir iniÅŸi en çok güç isteyen disiplin. Öyle ki akıntının gücüne göre kimi zaman yarım saat kürek sallamak gerekiyor. Bu zorlu antrenmanlar hem erkek takımının as elemanı hem de antrenörü Osman TatoÄŸlu (38) gözetiminde sürüyor. TatoÄŸlu takım arkadaşı Ahmet Akbulut (38) ile birlikte Antalya’daki rehberlik kursuna katılmış. ‘İki gün boyunca Köprülü Kanyon’da Türkiye’nin dört bir tarafından gelen adaylarla birlikte kursa katıldık. Botu düzeltme, botu çevirme gibi konularda birçok teknik edindik. Rehber olarak yapmamız gerekenleri öğrendik. Kurs sonunda gerçekten sorumluluk alabilen kursiyerler rehberlik diploması almaya hak kazandılar.’Fadimeler’in ve TatoÄŸlu ailesinin çabası boÅŸa deÄŸil. Ä°ki yıl içinde Rize ve çevresinde rafting botu sayısı hızla artmış. YeÅŸil Rizem Kulübü dışında Ä°kizdere ve ArdeÅŸen belediyeleri birer bot edinmiÅŸler. Valinin teÅŸvikiyle Gençlik Spor Müdürlüğü hemen takımını oluÅŸturmuÅŸ. Onlara özenen emniyet müdürü de Polisgücü bünyesine bir rafting botu almış. Rize’deki tek sorun akarsuların aÄŸustos ayından sonra antrenmana izin vermemesi. Derelerin debisi düştüğü için yaz sonunda sezonu kapatmak zorunda kalıyorlar.YEŞİL RÄ°ZEM RAFTÄ°NG TAKIMI ERKEKLEROsman TatoÄŸlu (38), tekvando antrenörüAhmet Akbulut (38), tüccar Ä°brahim Sarı (35), Rize Belediyesi’nde memurGürkan Kök (27), Bilardo salonu iÅŸletiyorMuhammet Kise (24), BalıkçıHasan Yıkılmaz (39), Oto galericisiBAYANLARDerya Usta (21), aerobik hocasıEsra HapeloÄŸlu (19), tekvandocuDemet Aldemir (18), tekvandocuFüsun Muti (25), Ä°ngilizce öğretmeniGülÅŸah Ä°slamoÄŸlu (22), üniversite öğrencisiÅžirvan Ongun (22), öğretmenNesrin Koçak (23), üniversite öğrencisiTÃœRKÄ°YE’DE NEREDE YAPILIR?Türkiye’de raftinge en uygun akarsular Karadeniz Bölgesi’nde bulunuyor. DoÄŸu Karadeniz’deki Çoruh Nehri’nin dünya çapında bir ünü var. Rize yakınlarındaki Ä°kizdere ve Fırtına Deresi de yarışma düzenlemek için bahardan temmuz ayına kadar çok uygun. Düzce’deki Melen Çayı’nda da Türkiye Åžampiyonası düzenleniyor. Bunun dışında Akdeniz Bölgesi’nde Dalaman Çayı ve Köprülü Kanyon yaz aylarında rafting meraklısı yabancı turistlerin akınına uÄŸruyor. Denizli’deki Bekili Çayı da son dönemin gözde akarsularından. Yeni yeni tanınıyor ama buradaki baraj sayesinde suyun akışını istenilen ölçüde ayarlamak mümkün. Erzincan ve Trabzon’da da rafting yapılıyor.MALZEMESÄ° NEDÄ°R?Rating botları daha çok UzakdoÄŸu’da üretiliyor. Ortalama bir botun fiyatı 5 milyar lira civarında. Ancak, nehirdeki çarpmalar ve devrilmeler yüzünden bot yıpranabiliyor. Bu durumda botun ömrünü uzatmak için tamir ettirmek gerekiyor. Bottaki her sporcu için vazgeçilmez güvenlik melzemeleri de var. Yarışma ve antrenman sırasında her sporcu can yeleÄŸi giyiyor ve kask takıyor. Ayrıca, botu yönlendirmek için kürek kullanıyorlar. Her birinin fiyatı 20 euro civarında. Yine devrilme durumunda kullanmak üzere kurtarma ipi ve ekip rehberinde de bıçak bulunuyor.Â