Rizeliler her haftasonu beş saat akıntıya karşı savaşarak hazırlanıyor
Güncelleme Tarihi:
Alp ULAGAY
Oluşturulma Tarihi: Nisan 25, 2004 00:29
Karadeniz’in akarsularına sadece tüm dünyadan rafting tutkunları ilgi gösteriyor. Çoruh Nehri’nde yıllardır birçok yabancı sporcu ve turist rafting botlarında azgın sulara karşı kürek çekti. Artık yerli halk da bu aktiviteden geri kalmıyor. Raftinge çok uygun derelere sahip Rize’de gençler bu işe öyle sahip çıkmışlar ki her yıl yeni bir kulüp faaliyete geçiyor. Antrenman için haftasonunu derenin içinde ıslanarak geçirenlerin sayısı her yıl artıyor.
Türkiye’nin ilk bayan takımlarından biri de geçen yıl yine Rize’de kuruldu. Basında ‘Rizeli Fadimeler’ lakabıyla nam salan Yeşil Rizem Spor Kulübü’ne bağlı bu rafting takımında, öğretmeni, öğrencisi yedi genç kadın var. Hiçbiri zorlu antremanlardan kaçmıyor. Her haftasonu beş saat boyunca akıntıya karşı mücadele veriyor.
‘Azgın derelerde rafting yapanları televizyondan izliyorduk. Akıntıyla nasıl boğuştuklarını görüyorduk. Bir kere bota bindik, bir daha da bırakamadık. İlk kez geçen yılın nisan ayında İkizdere’de küreksiz bindim ve arkada oturdum. Ama tecrübe kazanınca arka tarafa geçtim. Geçen yıl Çoruh Nehri’nde bir kere devrildik. Yürüyerek sudan çıktık.’
Yeşil Rizem rafting takımının kaptanı Derya Usta (22) bir yıldır her türlü zorluğa göğüs geiyor. Altı takım arkadaşıyla birlikte Rize’yi Türkiye şampiyonalarında temsil ediyor. Artık herkes Rizeli Fadimeler’in nasıl hırslı çalışıp şampiyonluk hedeflediğini biliyor. Rize’de raftinge duyulan ilginin artmasında payları büyük.
Ama raftingin Rize’de benimsenmesi biraz daha önceye dayanıyor... İşte hikayesi:
2001’in bahar aylarında azgın akan dereleriyle meşhur Rize’de farklı bir hareket göze çarpıyordu. Kaçkar tepelerindeki karlar baharın ilk sıcak günleriyle birlikte erimeye başlamış, İkizdere ve Fırtına Deresi’nde sert akıntılarla sel gibi akmaya başlamıştı. Dönemin Erzincan Valisi Recep Yazıcıoğlu’nun iteklemesiyle dönemin Ardeşen Belediye Başkanı İmdat Sütlüoğlu bir rafting botu satın aldı. Gittiği her yörede ekstrem sporları teşvik eden Yazıcıoğlu Rize’yi raftingle işte böyle tanıştırdı.
İlk denemelerden sonra, çeşitli spor dallarında faaliyet gösteren Tatoğlu Spor Kulübü de bir takım kurmaya karar verdi. İlk yıl ödünç botla İkizdere’nin tozunu attılar. Geçen yıl kendi botlarını alıp Türkiye’deki yarışmalarda boy gösterdiler. Bu yıl daha da iddialılar. Üstelik kulübün adını da değiştirdiler. Artık kulağa daha hoş gelen Yeşil Rizem Spor Kulübü adıyla boy gösteriyorlar.
Bu yıl 12 ve 13 Haziran’da İkizdere ‘de Türkiye Şampiyonası’na ev sahipliği yapacaklar. Kulüp Başkanı Şafak Tatoğlu 2004 hedeflerini belirlemiş: ‘Geçen hafta sezon açılışımızı yaptık. Şampiyonaya kadar her hafta sonu yoğun bir şekilde antrenmanlarımızı sürdüreceğiz. Evsahibi avantajımızı da kullanarak her erkeklerde hem bayanlarda şampiyonluğu hedefliyoruz.’
Ancak, Yeşil Rizem bugünlere kolay gelmemiş. Çünkü, rafting ucuz bir spor değil. Bir rafting botunun 5 milyar lira olduğunu ve sporcuların malzemelerini de hesaba katınca ciddi bir meblağ ortaya çıkıyor. ‘Bu spordan sağlanan bir gelirimiz yok. Tüm maliyetleri kulüp karşılıyor. Geçen yıl botumuz iki kez yırtılınca tamire götürmek zorunda kaldık. İzmir’deki bir tamirciye botu göndermek, geri almak bile büyük masraf.’
AZGIN SULARDA BİR İNGİLİZCE ÖĞRETMENİ
Takımı oluşturuken Şafak Tatoğlu elinin altında bir sporcu kadrosu buldu. Kuruculuğunu yaptığı spor kulübü, tekvando, aerobik, vücut geliştirme, kikboks dallarında faaliyet gösteriyor. Bu sayede zaten fizik kondisyon açısından hazır durumdaki sporcularını raftinge yönlendirebildi. Kadroda iki milli tekvandocu var. Bayan takımının kaptanı Derya Usta aerobik hocalığı yapıyor. Erkek takımından Ahmet Akbulut eski bir tekvandocu, İbrahim Sarı da dalgıçlık brövesine sahip. Ama bu kadarla kalmamışlar. Örneğin Rize’de İngilizce öğretmenliği yapan Füsun Muti de öğrencilerinden artırdığı zamanda nehrin azgın sularına kendini bırakmaktan çekinmiyor. Tabii raftinge her heves eden de devam etmiyor. Derya Usta’ya göre bunun sebebi dayanıklılık: ‘İlk seferden sonra ayrılan arkadaşlar da çıktı. Devam etmekten biraz çekindiler. Her hafta sonu 20-25 kilometre yol tepip 4-5 saat antrenman yapmak onlara meşakkatli geldi.’ Şafak Tatoğlu da kaptanını doğruluyor: ‘İki senedir çok meraklı var. Ama, bu spor eşofmanla koşmak gibi değil. Büyük fedakarlık istiyor. Birçoğu birinci seferden sonra korkuyor.’
Zaten takım elemanlarının işleri ve uğraşları yüzünden ancak hafta sonları antrenman yapabiliyorlar. Cumartesi ya da pazar günü botu kamyonete yüklüyor, ya Rize’ye 25 kilometre mesafedeki İkizdere’nin ya da 45 kilometre Fırtına Deresi’nin yolunu tutuyorlar. Karadeniz’in o dayanılmaz yeşilini de boşa harcamıyorlar: ‘Biliyorsunuz orası hep piknik bölgesi. Yanımıza mangalımızı, etimizi, balığımızı alıyoruz. Çocuklar da eksik olmuyor. Takım çalışırken bir yandan da güzel havanın keyfini çıkarıyoruz.’
Böyle bir haftasonu takımı yoğun bir antrenman programı bekliyor. Beş saat boyunca dere boyunca raftingin her üç disiplini için de güçlerini harcıyorlar. Önce zamana karşı sprint, sonra slalom için kürek sallıyorlar. 4-5 km süren nehir inişi en çok güç isteyen disiplin. Öyle ki akıntının gücüne göre kimi zaman yarım saat kürek sallamak gerekiyor. Bu zorlu antrenmanlar hem erkek takımının as elemanı hem de antrenörü Osman Tatoğlu (38) gözetiminde sürüyor.
Tatoğlu takım arkadaşı Ahmet Akbulut (38) ile birlikte Antalya’daki rehberlik kursuna katılmış. ‘İki gün boyunca Köprülü Kanyon’da Türkiye’nin dört bir tarafından gelen adaylarla birlikte kursa katıldık. Botu düzeltme, botu çevirme gibi konularda birçok teknik edindik. Rehber olarak yapmamız gerekenleri öğrendik. Kurs sonunda gerçekten sorumluluk alabilen kursiyerler rehberlik diploması almaya hak kazandılar.’
Fadimeler’in ve Tatoğlu ailesinin çabası boşa değil. İki yıl içinde Rize ve çevresinde rafting botu sayısı hızla artmış. Yeşil Rizem Kulübü dışında İkizdere ve Ardeşen belediyeleri birer bot edinmişler. Valinin teşvikiyle Gençlik Spor Müdürlüğü hemen takımını oluşturmuş. Onlara özenen emniyet müdürü de Polisgücü bünyesine bir rafting botu almış. Rize’deki tek sorun akarsuların ağustos ayından sonra antrenmana izin vermemesi. Derelerin debisi düştüğü için yaz sonunda sezonu kapatmak zorunda kalıyorlar.
YEŞİL RİZEM RAFTİNG TAKIMI
ERKEKLER
Osman Tatoğlu (38), tekvando antrenörü
Ahmet Akbulut (38), tüccar
İbrahim Sarı (35), Rize Belediyesi’nde memur
Gürkan Kök (27), Bilardo salonu işletiyor
Muhammet Kise (24), Balıkçı
Hasan Yıkılmaz (39), Oto galericisi
BAYANLAR
Derya Usta (21), aerobik hocası
Esra Hapeloğlu (19), tekvandocu
Demet Aldemir (18), tekvandocu
Füsun Muti (25), İngilizce öğretmeni
Gülşah İslamoğlu (22), üniversite öğrencisi
Şirvan Ongun (22), öğretmen
Nesrin Koçak (23), üniversite öğrencisi
TÜRKİYE’DE NEREDE YAPILIR?
Türkiye’de raftinge en uygun akarsular Karadeniz Bölgesi’nde bulunuyor. Doğu Karadeniz’deki Çoruh Nehri’nin dünya çapında bir ünü var. Rize yakınlarındaki İkizdere ve Fırtına Deresi de yarışma düzenlemek için bahardan temmuz ayına kadar çok uygun. Düzce’deki Melen Çayı’nda da Türkiye Şampiyonası düzenleniyor. Bunun dışında Akdeniz Bölgesi’nde Dalaman Çayı ve Köprülü Kanyon yaz aylarında rafting meraklısı yabancı turistlerin akınına uğruyor. Denizli’deki Bekili Çayı da son dönemin gözde akarsularından. Yeni yeni tanınıyor ama buradaki baraj sayesinde suyun akışını istenilen ölçüde ayarlamak mümkün. Erzincan ve Trabzon’da da rafting yapılıyor.
MALZEMESİ NEDİR?
Rating botları daha çok Uzakdoğu’da üretiliyor. Ortalama bir botun fiyatı 5 milyar lira civarında. Ancak, nehirdeki çarpmalar ve devrilmeler yüzünden bot yıpranabiliyor. Bu durumda botun ömrünü uzatmak için tamir ettirmek gerekiyor. Bottaki her sporcu için vazgeçilmez güvenlik melzemeleri de var. Yarışma ve antrenman sırasında her sporcu can yeleği giyiyor ve kask takıyor. Ayrıca, botu yönlendirmek için kürek kullanıyorlar. Her birinin fiyatı 20 euro civarında. Yine devrilme durumunda kullanmak üzere kurtarma ipi ve ekip rehberinde de bıçak bulunuyor.
‘Azgın derelerde rafting yapanları televizyondan izliyorduk. Akıntıyla nasıl boğuştuklarını görüyorduk. Bir kere bota bindik, bir daha da bırakamadık. İlk kez geçen yılın nisan ayında İkizdere’de küreksiz bindim ve arkada oturdum. Ama tecrübe kazanınca arka tarafa geçtim. Geçen yıl Çoruh Nehri’nde bir kere devrildik. Yürüyerek sudan çıktık.’
Yeşil Rizem rafting takımının kaptanı Derya Usta (22) bir yıldır her türlü zorluğa göğüs geiyor. Altı takım arkadaşıyla birlikte Rize’yi Türkiye şampiyonalarında temsil ediyor. Artık herkes Rizeli Fadimeler’in nasıl hırslı çalışıp şampiyonluk hedeflediğini biliyor. Rize’de raftinge duyulan ilginin artmasında payları büyük.
Ama raftingin Rize’de benimsenmesi biraz daha önceye dayanıyor... İşte hikayesi:
2001’in bahar aylarında azgın akan dereleriyle meşhur Rize’de farklı bir hareket göze çarpıyordu. Kaçkar tepelerindeki karlar baharın ilk sıcak günleriyle birlikte erimeye başlamış, İkizdere ve Fırtına Deresi’nde sert akıntılarla sel gibi akmaya başlamıştı. Dönemin Erzincan Valisi Recep Yazıcıoğlu’nun iteklemesiyle dönemin Ardeşen Belediye Başkanı İmdat Sütlüoğlu bir rafting botu satın aldı. Gittiği her yörede ekstrem sporları teşvik eden Yazıcıoğlu Rize’yi raftingle işte böyle tanıştırdı.
İlk denemelerden sonra, çeşitli spor dallarında faaliyet gösteren Tatoğlu Spor Kulübü de bir takım kurmaya karar verdi. İlk yıl ödünç botla İkizdere’nin tozunu attılar. Geçen yıl kendi botlarını alıp Türkiye’deki yarışmalarda boy gösterdiler. Bu yıl daha da iddialılar. Üstelik kulübün adını da değiştirdiler. Artık kulağa daha hoş gelen Yeşil Rizem Spor Kulübü adıyla boy gösteriyorlar.
Bu yıl 12 ve 13 Haziran’da İkizdere ‘de Türkiye Şampiyonası’na ev sahipliği yapacaklar. Kulüp Başkanı Şafak Tatoğlu 2004 hedeflerini belirlemiş: ‘Geçen hafta sezon açılışımızı yaptık. Şampiyonaya kadar her hafta sonu yoğun bir şekilde antrenmanlarımızı sürdüreceğiz. Evsahibi avantajımızı da kullanarak her erkeklerde hem bayanlarda şampiyonluğu hedefliyoruz.’
Ancak, Yeşil Rizem bugünlere kolay gelmemiş. Çünkü, rafting ucuz bir spor değil. Bir rafting botunun 5 milyar lira olduğunu ve sporcuların malzemelerini de hesaba katınca ciddi bir meblağ ortaya çıkıyor. ‘Bu spordan sağlanan bir gelirimiz yok. Tüm maliyetleri kulüp karşılıyor. Geçen yıl botumuz iki kez yırtılınca tamire götürmek zorunda kaldık. İzmir’deki bir tamirciye botu göndermek, geri almak bile büyük masraf.’
AZGIN SULARDA BİR İNGİLİZCE ÖĞRETMENİ
Takımı oluşturuken Şafak Tatoğlu elinin altında bir sporcu kadrosu buldu. Kuruculuğunu yaptığı spor kulübü, tekvando, aerobik, vücut geliştirme, kikboks dallarında faaliyet gösteriyor. Bu sayede zaten fizik kondisyon açısından hazır durumdaki sporcularını raftinge yönlendirebildi. Kadroda iki milli tekvandocu var. Bayan takımının kaptanı Derya Usta aerobik hocalığı yapıyor. Erkek takımından Ahmet Akbulut eski bir tekvandocu, İbrahim Sarı da dalgıçlık brövesine sahip. Ama bu kadarla kalmamışlar. Örneğin Rize’de İngilizce öğretmenliği yapan Füsun Muti de öğrencilerinden artırdığı zamanda nehrin azgın sularına kendini bırakmaktan çekinmiyor. Tabii raftinge her heves eden de devam etmiyor. Derya Usta’ya göre bunun sebebi dayanıklılık: ‘İlk seferden sonra ayrılan arkadaşlar da çıktı. Devam etmekten biraz çekindiler. Her hafta sonu 20-25 kilometre yol tepip 4-5 saat antrenman yapmak onlara meşakkatli geldi.’ Şafak Tatoğlu da kaptanını doğruluyor: ‘İki senedir çok meraklı var. Ama, bu spor eşofmanla koşmak gibi değil. Büyük fedakarlık istiyor. Birçoğu birinci seferden sonra korkuyor.’
Zaten takım elemanlarının işleri ve uğraşları yüzünden ancak hafta sonları antrenman yapabiliyorlar. Cumartesi ya da pazar günü botu kamyonete yüklüyor, ya Rize’ye 25 kilometre mesafedeki İkizdere’nin ya da 45 kilometre Fırtına Deresi’nin yolunu tutuyorlar. Karadeniz’in o dayanılmaz yeşilini de boşa harcamıyorlar: ‘Biliyorsunuz orası hep piknik bölgesi. Yanımıza mangalımızı, etimizi, balığımızı alıyoruz. Çocuklar da eksik olmuyor. Takım çalışırken bir yandan da güzel havanın keyfini çıkarıyoruz.’
Böyle bir haftasonu takımı yoğun bir antrenman programı bekliyor. Beş saat boyunca dere boyunca raftingin her üç disiplini için de güçlerini harcıyorlar. Önce zamana karşı sprint, sonra slalom için kürek sallıyorlar. 4-5 km süren nehir inişi en çok güç isteyen disiplin. Öyle ki akıntının gücüne göre kimi zaman yarım saat kürek sallamak gerekiyor. Bu zorlu antrenmanlar hem erkek takımının as elemanı hem de antrenörü Osman Tatoğlu (38) gözetiminde sürüyor.
Tatoğlu takım arkadaşı Ahmet Akbulut (38) ile birlikte Antalya’daki rehberlik kursuna katılmış. ‘İki gün boyunca Köprülü Kanyon’da Türkiye’nin dört bir tarafından gelen adaylarla birlikte kursa katıldık. Botu düzeltme, botu çevirme gibi konularda birçok teknik edindik. Rehber olarak yapmamız gerekenleri öğrendik. Kurs sonunda gerçekten sorumluluk alabilen kursiyerler rehberlik diploması almaya hak kazandılar.’
Fadimeler’in ve Tatoğlu ailesinin çabası boşa değil. İki yıl içinde Rize ve çevresinde rafting botu sayısı hızla artmış. Yeşil Rizem Kulübü dışında İkizdere ve Ardeşen belediyeleri birer bot edinmişler. Valinin teşvikiyle Gençlik Spor Müdürlüğü hemen takımını oluşturmuş. Onlara özenen emniyet müdürü de Polisgücü bünyesine bir rafting botu almış. Rize’deki tek sorun akarsuların ağustos ayından sonra antrenmana izin vermemesi. Derelerin debisi düştüğü için yaz sonunda sezonu kapatmak zorunda kalıyorlar.
YEŞİL RİZEM RAFTİNG TAKIMI
ERKEKLER
Osman Tatoğlu (38), tekvando antrenörü
Ahmet Akbulut (38), tüccar
İbrahim Sarı (35), Rize Belediyesi’nde memur
Gürkan Kök (27), Bilardo salonu işletiyor
Muhammet Kise (24), Balıkçı
Hasan Yıkılmaz (39), Oto galericisi
BAYANLAR
Derya Usta (21), aerobik hocası
Esra Hapeloğlu (19), tekvandocu
Demet Aldemir (18), tekvandocu
Füsun Muti (25), İngilizce öğretmeni
Gülşah İslamoğlu (22), üniversite öğrencisi
Şirvan Ongun (22), öğretmen
Nesrin Koçak (23), üniversite öğrencisi
TÜRKİYE’DE NEREDE YAPILIR?
Türkiye’de raftinge en uygun akarsular Karadeniz Bölgesi’nde bulunuyor. Doğu Karadeniz’deki Çoruh Nehri’nin dünya çapında bir ünü var. Rize yakınlarındaki İkizdere ve Fırtına Deresi de yarışma düzenlemek için bahardan temmuz ayına kadar çok uygun. Düzce’deki Melen Çayı’nda da Türkiye Şampiyonası düzenleniyor. Bunun dışında Akdeniz Bölgesi’nde Dalaman Çayı ve Köprülü Kanyon yaz aylarında rafting meraklısı yabancı turistlerin akınına uğruyor. Denizli’deki Bekili Çayı da son dönemin gözde akarsularından. Yeni yeni tanınıyor ama buradaki baraj sayesinde suyun akışını istenilen ölçüde ayarlamak mümkün. Erzincan ve Trabzon’da da rafting yapılıyor.
MALZEMESİ NEDİR?
Rating botları daha çok Uzakdoğu’da üretiliyor. Ortalama bir botun fiyatı 5 milyar lira civarında. Ancak, nehirdeki çarpmalar ve devrilmeler yüzünden bot yıpranabiliyor. Bu durumda botun ömrünü uzatmak için tamir ettirmek gerekiyor. Bottaki her sporcu için vazgeçilmez güvenlik melzemeleri de var. Yarışma ve antrenman sırasında her sporcu can yeleği giyiyor ve kask takıyor. Ayrıca, botu yönlendirmek için kürek kullanıyorlar. Her birinin fiyatı 20 euro civarında. Yine devrilme durumunda kullanmak üzere kurtarma ipi ve ekip rehberinde de bıçak bulunuyor.