Güncelleme Tarihi:
LONDRA’da devam eden Paralimpik Olimpiyatları, ilginç bir tartışmayı gündeme getirdi. Yıllardır protez bacaklarının hiçbir avantaj sağlamadığını anlatmaya çalışan dünyaca ünlü ampute atlet Oscar Pistorius, bu kez kendisinin haksızlığa uğradığını iddia etti. 200 metre finalinde Alan Oliveira’ya geçilerek ikinci olan Pistorius, rakibinin olması gerekenden daha uzun karbon fiber protez kullanarak haksız rekabet yarattığını söyledi.
Güney Afrikalı atlet, pazar akşamı Londra Olimpiyat Stadı’nı dolduran 80 bin kişi önünde koşulan yarışı kazanarak üst üste üçüncü paralimpik olimpiyat altınını almayı hedefliyordu. Fakat karşısına beklemediği bir engel çıktı: Alan Oliveira. Brezilyalı atlet, 21.45’lik derecesiyle ünlü rakibinin 7 salise önünde zafere ulaştı. Ancak yarışı izleyenler, Oliveira’nın protez bacaklarının rakiplerinden gözle görünür biçimde uzun olduğunu gördü.
Özür dilemek zorunda kaldı
GERÇEKTEN de Brezilyalı atletin protezi 47 cm ile Pistorius’un 41 cm’lik protezinden 6 cm daha uzundu. Oscar Pistorius biraz da yenilginin şoku ile yarış biter bitmez sert konuştu: “Adil bir yarış koşmadık. Oliveira’nın protez bacağı olması gerekenden çok daha uzundu. Bu şartlarda rekabet edemezdim.”
Uluslararası Paralimpik Komitesi (IPC) yetkilileri ise, pazartesi sabahı Oliveira’nın kuralları ihlal etmediğini, kullandığı protezin kendilerinden onay aldığını açıkladı. Ve ardından Pistorius da geri adım attı. Özür dileyen Güney Afrikalı atlet, “Rakibimin kazandığı zafere gölge düşürmek istemiyorum” dedi ama bununla birlikte paralimpik koşularda bazı sporculara avantaj sağlayan kuralların değiştirilmesini söyledi.
Pistorius’un her adımı 13 cm daha uzundu
IPC de Pistorius ile bir araya gelerek ideal protez uzunluğunun ne olması gerektiği konusunda tartışmaya hazır olduğunu bildirdi. İşte bu gelişmeler üzerine Oliveira’nın kullandığı protezin avantaj sağlayıp sağlamadığını araştıran İngiliz Daily Mail gazetesi, Pistorius’un haksız olduğunu ortaya koydu. Oliveira daha uzun protezi olmasına rağmen toplamda 98 ile daha fazla adım attı. Pistorius ise yarışı 92 adımda tamamladı. Ve haksız avantaj sağlasa, adımlarının daha uzun olması gereken Oliveira her adımıyla 2.04 metre kat ederken, Pistorius’un her adımı 2.17 metreyi buluyordu.
PISTORIUS NEDEN DAHA UZUN PROTEZ KULLANMADI ?
- Çünkü bu yolu seçmedi. Sporun adil rekabet ruhuna inandığını ve bu nedenle yarışta da günlük hayatta kullandığı uzunlukta protez tercih ettiğini söyledi.
ULUSLARARASI PARALiMPiK KOMiTESi
- “Tüm atletler nizami şartlarda yarıştı. Protezleri standartlar dahilindeydi.”
PROTEZLERiN STANDARDI NASIL BELiRLENiYOR?
- Yetkililer kullanılacak protezlerden önce atletlerin vücut ölçülerine bakıyor. Protezin boyunu vücutları ile oranlayarak saptıyorlar.
Protezler normal atletlere karşı avantaj sağlıyor mu?
- Araştırma sonuçlarına göre bu bacaklar insan tendonuna oranla yüzde 93 ile 95 avantaj sağlar.
- İnsan tendonunun elastikiyet işlevini yüzde 92 oranında taklit eder.
- Pistorius’un bacakları titizlikle test edilmiş ve sonuç olarak hiçbir avantaj sağlamadığı tespit edilmiştir.
- Biyolojik bacaklardan esinlenen tasarımlarda pasif-elastik yaylar var. Bunlar pozitif güç üretmediği gibi negatif güçleri de bünyesinde barındırmıyor.
- Her ayak karbon fiber katmanlardan oluşuyor. Protezler 512 gram ağırlığında ve 411 milimetre uzunluğunda.
- Protezlerde ‘J’ kavisli tasarımla dünyanın en hızlı kara hayvanı olan çitanın arka bacaklarından esinlenildi.