Peygamberdevesi: Müthiş kamuflaj ustası, yaman avcı
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Ekim 14, 2006 00:00
İlk bakışta bilim kurgu filmlerindeki uzaylı yaratıklara benzeyen peygamberdevesi, saatlerce hiç hareket etmeden bir yerde oturmasına rağmen, aniden saldırabiliyor.
Son tatil gezisinde yaprakları rüzgarın etkisiyle nazlı nazlı sallanan çalılıklar arasında yürürken, ilginç bir çiçek dikkatimizi çekti. Daha önce böyle bir çiçek görmediğimiz için iyice yanına yaklaşarak incelemeye başladık.
Ama o da ne, bizim garip çiçek birden bire iyice açılıp yılan gibi tıslamasın mı? İşte o zaman onun çiçek değil bir peygamberdevesi olduğunu anladık.
Peygamberdevesi yeşil kanatlarını gererek düşmanlarını kandırıyor. Evet birçok avcı çekirge gibi peygamberdevesi de (Mantis religiosa) gerçek bir kamuflaj ustasıdır. 2300’ü aşkın avcı çekirge türü daha çok solgun çiçeğe benzerken, diğerleri çiçek sapı ya da dal görünümünde kamufle olurlar.
Saatlerce bekler
Bu ilginç böcek, kollarını göğsünün üzerinde birleştirerek saatlerce hareketsiz olarak avını bekler. Küçük bir böcek ya da kurtçuk yaklaştığı anda, kavrayıcı kollarını tıpkı çakı gibi öne doğru uzatır ve şıp diye avını yakalayıverir.
Bazıları o kadar hızlı ki havada uçan sinekleri bile yakalayabiliyorlar. Peygamberdeveleri genelde bir dalda baş aşağı asılı durarak çevreyi gözlemlerler. Üçgen biçimindeki kafaları o kadar hareketlidir, arkaya bile kolayca görebiliyorlar.
Dünyanın en eski sakinlerinden olan peygamberdeveleri, 340 milyon yıldan bu yana ormanlarda yaşıyorlar. Böceklerin birbirlerine hiç de nazik davranmadıklarını düşünürsek aslında bu kadar uzun süre soylarını sürdürebilmeleri şaşırtıcıdır.
Cinsellik tehlikeli
Mesela çiftleşme sırasında. Bir erkek peygamberdevesi dikkatsiz bir şekilde dişiye yaklaştığında dişi tek hamlede, erkeği midesine indiriveriyor. Dişiye arkadan yaklaşan ve dokunaçlarıyla arkasına vurduktan sonra sırtına binen erkek çekirgenin şansı daha büyüktür.
Ama çiftleşme sonrasında erkek çekirge için en iyi şey bir an önce kaçmaktır, yoksa yine yem olabilir. Dişi peygamberdevesi düzinelerce hatta 400 kadar yumurta bırakabilir. Beş ila altı hafta sonra minik solucanlara benzeyen larvalar çıkar yumurtadan ve birkaç dakika sonra larvaların zarı patlar ve minik avcı çekirgeler çıkar ortaya.
Ve bunların hepsi farklı yönlere doğru dağılarak sinek, yabanarısı ya da diğer böcekleri avlamayı öğrenirler. Bazen kendi türlerini bile yiyen avcı çekirgelerinin çok büyükleri kurbağa gibi minik sürüngen bile yiyebiliyorlar.
Ama o da ne, bizim garip çiçek birden bire iyice açılıp yılan gibi tıslamasın mı? İşte o zaman onun çiçek değil bir peygamberdevesi olduğunu anladık.
Peygamberdevesi yeşil kanatlarını gererek düşmanlarını kandırıyor. Evet birçok avcı çekirge gibi peygamberdevesi de (Mantis religiosa) gerçek bir kamuflaj ustasıdır. 2300’ü aşkın avcı çekirge türü daha çok solgun çiçeğe benzerken, diğerleri çiçek sapı ya da dal görünümünde kamufle olurlar.
Saatlerce bekler
Bu ilginç böcek, kollarını göğsünün üzerinde birleştirerek saatlerce hareketsiz olarak avını bekler. Küçük bir böcek ya da kurtçuk yaklaştığı anda, kavrayıcı kollarını tıpkı çakı gibi öne doğru uzatır ve şıp diye avını yakalayıverir.
Bazıları o kadar hızlı ki havada uçan sinekleri bile yakalayabiliyorlar. Peygamberdeveleri genelde bir dalda baş aşağı asılı durarak çevreyi gözlemlerler. Üçgen biçimindeki kafaları o kadar hareketlidir, arkaya bile kolayca görebiliyorlar.
Dünyanın en eski sakinlerinden olan peygamberdeveleri, 340 milyon yıldan bu yana ormanlarda yaşıyorlar. Böceklerin birbirlerine hiç de nazik davranmadıklarını düşünürsek aslında bu kadar uzun süre soylarını sürdürebilmeleri şaşırtıcıdır.
Cinsellik tehlikeli
Mesela çiftleşme sırasında. Bir erkek peygamberdevesi dikkatsiz bir şekilde dişiye yaklaştığında dişi tek hamlede, erkeği midesine indiriveriyor. Dişiye arkadan yaklaşan ve dokunaçlarıyla arkasına vurduktan sonra sırtına binen erkek çekirgenin şansı daha büyüktür.
Ama çiftleşme sonrasında erkek çekirge için en iyi şey bir an önce kaçmaktır, yoksa yine yem olabilir. Dişi peygamberdevesi düzinelerce hatta 400 kadar yumurta bırakabilir. Beş ila altı hafta sonra minik solucanlara benzeyen larvalar çıkar yumurtadan ve birkaç dakika sonra larvaların zarı patlar ve minik avcı çekirgeler çıkar ortaya.
Ve bunların hepsi farklı yönlere doğru dağılarak sinek, yabanarısı ya da diğer böcekleri avlamayı öğrenirler. Bazen kendi türlerini bile yiyen avcı çekirgelerinin çok büyükleri kurbağa gibi minik sürüngen bile yiyebiliyorlar.