Olimpiyatlarda tadımız kaçabilir! Z kuşağı mı gelenekselciler mi? Boks ve halter için kritik 18 ay...
Güncelleme Tarihi:
Türkiye'de, olimpiyatlar denince ilk akla gelen sporlardan olan halter ve boks olimpik spor özelliğini kaybetme riskiyle karşı karşıya. Uluslararası Olimpiyat Komitesi, 2028’de halter ve boksun yanı sıra modern pentatlonu da oyun dışı bırakmaya çalışıyor. Bunları yerine getirilmesi planlanan branşlar ise 'Z kuşağı sporları' olarak adlandırılan, dalga sörfü, kaykay ve sportif tırmanış. Özellikle son yıllarda olimpiyat camiasında "iki problemli çocuk" olarak adlandırılan halter ve boksun 'çıkarılma' ihtimali gözleri Türk sporuna çevirdi. Naimler'i, Halil Mutlu'ları artık sadece tarih kitaplarında görebebilir, son olimpiyatlarda göğsümüzü kabartan Busenaz'ları bir daha olimpiyatlarda izleyemeyebiliriz... İşte çözüm bekleyen kriz ve otoritelerin ağzından beklenen süreç...
Uluslararası Olimpiyat Komitesi, 2028’de halter, boks ve modern pentatlonu oyun dışı bırakmaya hazırlanıyor. Los Angeles 2028'de yer almaya aday 28 sporun oluşturduğu listeye alınması planlanan spor dalları ise skateboard (kaykay), dalga sörfü ve spor tırmanışı.
Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) Başkanı Thomas Bach, geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada, halter ve boksu "Olimpik hareketin iki problem çocuğu" olarak nitelendirdi. Bach, bu branşlardaki 'federasyon' sorunlarının acilen çözülmediği durumunda bu iki kategorinin 2028'de ABD'nin Los Angeles şehrinde yapılacak oyunların dışında bırakılacağını söyledi.
Uluslararası Boks Birliği; yönetim, mali şeffaflık ve sürdürülebilirlik ve hakemllik ve maç yönetim süreçlerinin dürüstlüğüne dair süregelen kaygıları başarıyla çözdüğünü göstermeli. Uluslararası Halter Federasyonu ve gelecekteki yöneticileri, kurumun kurallara uyma ve etkili kültür değişimi yönündeki dönüşümünü ortaya koymalı. Dahası bu sporda tarihsel bir sorun olan doping meselesin başarıyla çözmeli ve dopingle mücadele programının dürüstlüğünü, sağlamlığını ve tam bağımsızlığını garantilemeliler.
IOC Başkanı BachÖzellikle halter konusunda çok kaygılı olduğunu ifade eden Bach, doping skandallarına ve bu sporun uluslararası alandaki idaresiyle ilgili sorunlara değindi.
Bach, boks alanında da yaşanan mali sıkıntılar sonrası ciddi reform ihtiyacının devam ettiğini belirtti ve 2016 Rio Olimpiyatları'nda yaşanan hakem skandalını hatırlattı.
Geçtiğimiz Eylül ayında yayımlanan bir raporda, Olimpiyatlar'daki boks hakemlerini kapsayan inanılmaz bir yolsuzluk ağı gözler önüne serildi. Prof. Dr. Richard McLaren tarafından hazırlanan raporda hakemlerin rüşvet aldıkları aralarında işaretleşerek maçlarda şike yaptıkları savunuldu.
2023'E KADAR MÜHLET VERİLDİ
Bach, Uluslararası Boks Birliği (AIBA) ile Uluslararası Halter Federasyonu'nun (IWF), gerekli reformları 2023 yılına kadar hayata geçirmesi durumunda, bu ki sporun Olimpiyatlar'daki durumunun yeniden değerlendirileceğini de belirtti.
BACH'TAN Z KUŞAĞI VURGUSU
Los Angeles 2028'de yer almaya aday 28 sporun oluşturduğu listede, skateboard (kayka) dalga sörfü ve spor tırmanışı da bulunuyor.
Bach, "Gençlik odaklı bu sporların dahil edilmesi teklifinin altında, Tokyo 2020 Olimpiyat Oyunları'nda elde edilen başarı yatıyor. Üstelik bu sporların Los Angeles ve California için öneminin de farkındayız" diye konuştu. Bu listeye beyzbol ve softbol gibi sporların eklenmesi de söz konusu.
Boks; 1 altın, 1 gümüş ve 3 bronzla, güreş ve halterin ardından en çok madalya kazandığımız branş.
Boks; 1 altın, 1 gümüş ve 3 bronzla, güreş ve halterin ardından en çok madalya kazandığımız branş.
NELER OLACAK?
Bach'ın bu çıkışı, olimpiyatlar tarihinde, en çok madalya kazanılan branşlar olan halter ile son dönemde yükselişe geçen boks için gözleri Türk sporuna çevirdi.
BOKS: "2023'E KADAR MÜHLET VERİLDİ BİZ ÜZERİMİZE DÜŞENİ YAPIYORUZ"
Hürriyet.com.tr'ye konuşan Türkiye Boks Federasyonu Başkanı Eyüp Gözgeç, Uluslararası Boks Birliği'ne (AIBA) Uluslararası Olimpiyat Komitesi tarafından gönderilen raporu doğruladı. Uzun yıllardır AIBA'nın geçmişten kalan mali konularla ve idari sorunlarla uğraştığını ve çözüm için çaba sarf ettiğini belirten Gözgeç, "AIBA'nın son genel kurulunda önümüze gelen sorunlar listesini çözmeye başladık. Örneğin artık AIBA değil IBA olduk. 'Amatör' statüsü kaldırıldı. Logo değişti. Borçların hepsi temizlendi. Uluslarası Olimpiyat Komitesi tıpkı haltere olduğu gibi bize de sorunların çözümü için 2023 yılına kadar mühlet verdi. 2023'deki toplantıda son durum masaya yatırılacak. Eğer istenilen düzeltmeler gerçekleştirilmezse o zaman bir olimpiyat dışına itilme durumu ortaya çıkacaktır ki bu mümkün değil çünkü biz üzerimize düşeni yapıyoruz ve yapacağız" dedi.
Halterde eskiden beri küresel anlamda dopingle ilgili sıkıntıların olduğunu belirten Gözgeç "Boksta dopingle ilgili bir sorun yaşanmadı. Bokstaki sorun maliydi. Önceki yönetimlerden kaynaklı sorunlardı" diye konuştu.
Halter ve boksun Antik Yunan'dan beri var olan iki ana branş olduğunu belirten otoritelere göre ise yaşanan şey aslında 'Z kuşağı' baskısı.Yeni neslin bu branşlara fazla ilgi göstermediğini belirten uzmanlar "Z kuşağının beklentilerine uygun olimpiyatlar yapmaya çalışıyorlar. Kaykay bunun en büyük kanıtı" görüşünde.
BOKS İÇİN ŞİDDET ELEŞTİRİLERİ
Zaman zaman tartışma konusu olan bokstaki 'şiddeti' ve spor severlerin bu yüzden 'boksu ötekileştirdiği' eleştirilerini de yorumlayan Başkan Gözgeç, "Boks olimpiyatlar kurulduğundan beri var olan ve olimpiyat ruhunu taşıyan bir spor. Güvenliği ve sağlığı önde tutan bir branş. Örneğin bir araştırma yapılsa muhtemelen en tehlikeli spor dalı futbol olur. Kafa kafaya çarpışmadan tutun da tekmelere kadar. Mesela kayakta 180 km süratle hızla bayır aşağı iniliyor. Fren yok, koruma mekanizması yok. Boksta hakem 'stop' dediği anda maç durur. Güreşte yine öyle... Boks dedikleri gibi tehlike sıralamasında önlerde değil."
Halter; 8'i altın, 1'i gümüş, 2'si bronz 13 madalya ile toplamda 56 madalya kazandığımız güreşten sonra, olimpiyatlarda en çok madalya kazandığımız branş oldu.
Halter; 8'i altın, 1'i gümüş, 2'si bronz 13 madalya ile toplamda 56 madalya kazandığımız güreşten sonra, olimpiyatlarda en çok madalya kazandığımız branş oldu.
HALTER: DOPİNGLE İLGİLİ SORUNLAR AŞILIRSA...
Hürriyet.com.tr'ye değerlendirmelerde bulunan Türkiye Halter Federasyonu Başkanı Talat Ünlü de 2028 kaygıları için benzer değerlendirmelerde bulundu.
"Boks ve halterin gözden çıkarıldığını düşünmüyorum" diyen Ünlü şu tespitlerde bulundu:
"Halter, olimpiyat oyunların en eski ve en gözde sporlarından birisi. O yüzden de diğer spor branşlarına göre halterin önemi hem dünya için hem de ülkemiz için çok farklı. Bu nedenle ülkemizin olimpiyatlarda özellikle halter alanında yer alması gereklidir. Halter olimpiyatlardan çıkarılmayacaktır buna emin olabilirsiniz. Bu nedenle ülke olarak herhangi bir olumsuzluk da yaşayacağımızı düşünmüyorum."
"Çünkü biz birden fazla kez olimpiyat şampiyonu olmuş; Naim Süleymanoğlu, Halil Mutlu gibi son derece kıymetli değerlere sahip bir ülkeyiz. Olimpiyat tarihimize bakıldığında kadınlardan ilk altın madalyamızı Nurcan Taylan ile halterde kazandık. Tüm bunlar unutulmaz.
Ancak 2028'de ABD'nin Los Angeles şehrinde yapılacak oyunlarda, halterin nasıl yer alacağına yönelik bazı sorunlar ve tartışmalar var. ‘Hangi ülkeler kaçar kişi yollayacak, olimpiyatlarda hangi sıkletlerde yarışma yapılacak’ gibi soruların netleştirilmesi gerektiği yönünde bir uyarı var"
IOC Başkanı Thomas Bach Tokyo 2020'de Alman koç Kim Raisner'in bir atı yumruklamasının ardından, modern pentatlonda da değişikliğe gidilmesi yönünde karar aldıklarını, bu kategoride at binmenin yerini daha kapsayıcı bir sporun alması gerektiğini söyledi. Bu sporun uluslararası düzlemdeki yönetici organı olan Uluslararası Modern Pentatlon Birliği'ne (UIPM) de gerekli reformları hayata geçirmek için de 2023'e kadar zaman verildi.
"Bu konuda Uluslararası Halter Federasyonu'nun bir an önce seçimini yapıp, bu kadarları sporculara bildirmesi gerektiği söyleniyor. Aksi takdirde yaklaşan olimpiyatların her birinde bundan sonra kararların IOS’un tespit edeceği şartlarda yapacağı yönünde uyarı var. Esas dikkat etmemiz gereken nokta ‘doping’ kullanımı olmalı. Halterin, dünyada dopingle ciddi anlamda bir mücadelesi var. Özellikle de bizim verdiğimiz mücadelenin aynısının bütün ülkelerin vermesi gerekiyor. Ülkemizi zora sokacak davranışlarda bulunan kim olursa olsun hesabının sorulacağı ve gerekirse de cezasının kesileceği bilinmelidir"
