NBA dünya ligi mi oluyor?

NBA’de 10 yıl öncesine kadar yabancı oyuncu sayısı bir elin parmaklarını geçmezken şimdi 450 oyuncunun 81’i yabancı. Türkiye, Çin, İspanya gibi yerlerde, kendi ülkelerinden NBA’e giden oyuncuları takip eden insanlar, eskiden öylesine seyrettikleri ligde şimdi takım tutmaya başladılar. Saat farkına aldırmadan sabaha karşı maç seyredilip, televizyon karşısında tezahürat yapılıyor. Bunların da ötesinde uygun salon bulunabilirse Avrupa’da deplasman maçı yapmak, Meksika’dan bir takımı lige dahil etmek konuşuluyor şimdi NBA’de...

‘Yao Ming’in takımı Houston Rockets’in sezon açılışında yaptığı Detroit Pistons karşılaşması Çin’de sabah saatlerine denk gelmesine rağmen 350 milyon kişi tarafından izlendi. Bu ne demek biliyor musunuz? NBA eskiden sadece bir endüstriyken şimdi global bir endüstri oldu demek. Amerika’da Amerikan futbolu, beyzbol, buz hokeyi ve basketbol popülerdir. Bunlardan global olan ise sadece basketbol.’ NTV’nin NBA Stüdyo Programı yorumcularından Kaan Kural, NBA’in bugün geldiği durumu böyle özetliyor.

Şu anda NBA’de 3 Türk basketbolcu var: Utah Jazz’da oynayan Mehmet Okur, Orlando Magic’te oynayan Hidayet Türkoğlu ve bu yıl Seattle SuperSonics’te oynamaya başlayan İbrahim Kutluay.

Son duruma göre sadece Türkiye’den değil, 35 farklı ülkeden 81 tane oyuncu var NBA’de oynayan. Bunu toplam 450 kişilik tüm NBA oyuncularına oranladığınızda ortaya NBA’in yaklaşık beşte birinin Amerika dışından oyunculardan oluştuğu gerçeği çıkıyor. Nedir peki bunun sebebi? Çok iyi oyuncular olmaları mı?

Kurala göre ilk sebep NBA’in oyuncu alınan ülkelerde de popülerleşmesi için yapılan bir pazarlama stratejisi. Ama tek başına bu yeterli olmaz, oyuncunun da iyi olması gerekir.

SADECE LİG DEĞİL 30 ORTAKLI BİR ŞİRKET

NBA bir lig ama aynı zamanda 30 ortaklı bir şirket. Ve elbetteki popülerleştikçe şirket daha çok para kazanıyor. NBA yorumcularından Murat Murathanoğlu da yabancı oyuncuların alınmasında bu işin pazarlama yönü olduğu görüşünde: ‘Çin’den Yao Ming, vasat bir takımda oynamasına rağmen aslında Çin gibi büyük nüfusun NBA’e bağlanması için transfer edildi. Elbetteki yabancı oyuncular arasında Alman Dirk Nowitzki, Sırp Peja Stojakoviç gibi çok sayıda önemli oyuncu da var. Ama NBA’in hedefi sonunda bir dünya ligi olmak. Bu yüzden Ortadoğu’ya dahi gözlerini diktiler. Geçen yıl İran’dan 2.20’lik iki genç oyuncuyu trasfer etmeyi düşündüler. Bütün Japonya, nasıl Phonenix’li oldu zannediyorsunuz. Orada oynayan kendi oyuncuları Yuta Tabuse sayesinde.’

Murathanoğlu, NBA’e seçilen oyuncuların sadece performanslarının önemli olmadığını söylüyor. NBA takımlarının özellikle alım gücü yüksek ülkelerden oyuncu almaya çalıştıklarını savunuyor. İtalya, İspanya, Yunanistan ve İngiltere gibi ülkelerden... Ayrıca sadece oyuncu almak değil oralarda maçlar yapmak da NBA’in ilerisi için benimsediği projeleri arasında...

HİDO’NUN YENGESİ BRITNEY SPEARS

Tüm dünyada popüler olmak istiyorsanız, yaşadığımız iletişim çağında bunun yolları aşağı yukarı belli aslında. Maç yayınları, NBA programları, oyuncularla ilgili haberler derken her ülke kendi oyuncusunun ne yaptığını görmek isteyince, NBA daha da prim yapıyor. Artık sadece kendi vatandaşlarını değil onların yer aldığı takımları da takip ediyorlar. Hidayet’in eski takımı Sacramento Kings’in patronu Phil Maloof, pop şarkıcısı Britney Spears ile aşk yaşayınca, Spears, ‘Hido’nun Yengesi’ diye Türkiye’de haber oluyor örneğin.

İşin bir de Amerikan basını ayağı var ki, orada yapılan yorumlar da dünya basınının ayrı bir ilgi konusu. Örneğin Salt Lake Tribune Gazetesi, Mehmet Okur ve Rus Andrei Kirilenko’nun yer aldığı Utah Jazz ile Çinli Yao Ming’in oynadığı Houston Rockets’in maçı için ‘Ruslar ve Türkler belki de yüzyıllardan beri ilk defa bir Çinli düşmanı durdurmak için güçlerini birleştirdiler’ yorumu yapınca, bu bile adı geçen ülkelerin gazetelerinde haber oluyor.

Türkiye’de NBA maçlarını yayınlayan ve NBA programları yapan NTV’nin genel müdürü Cem Aydın’a izleyici ilgisini nasıl gördüğünü sorduk. ‘NTV, AGB reyting ölçümlerinde yer almıyor. Ama izleyici tepki ve görüşlerinden anlıyoruz ki, NBA maçlarına ilgi her yıl biraz daha artıyor.’

Aydın, NBA’in tüm dünyadaki popülerleşme çabalarında kendilerinin de bir katkısı olduğu görüşünde: ‘Meraklısı zaten NBA’i takip ediyordu. NBA bizden önce başka kanallarda da yayınlandı ama bizde daha çok öne çıktı. Çünkü izlenebilir saatlerde maç tekrarları yayınladık ve NBA’e çok hakim, işini çok seven bir ekiple özel NBA programları hazırladık. Bu NBA’in de dikkatini çekince üstüne bir de NBA TV projesi çıktı.’

HANGİ ÜLKE KAÇ OYUNCUYLA NBA’DE?

Almanya 1, Arjantin 3, Belize 1, Brezilya 5, Çek Cumhuriyeti 1, Çin 2, Dominik Cumhuriyeti 1, Fransa 5, Gürcistan 3, Haiti 1, Hırvatistan 5, Hollanda 2, İngiltere 1, İspanya 2, Japonya 1, Kanada 2, Kongo 2, Letonya 1, Litvanya 2, Meksika 1, Nijerya 1, Orta Afrika Cumhuriyeti 1, Polonya 1, Porto Riko 3, Rusya 3, Senegal 3, Sırbistan Karadağ 11, Slovenya 5, Sudan 1, Türkiye 3, St. Vincent ve Grenadine Adaları 1, Ukrayna 2, Virjin Adaları 2, Yeni Zelanda 1, Yunanistan 1