Mustafa Çulcu, Ä°ran’da derbi maçını nasıl yönetti?

Türkiye’den sadece futbolcu deÄŸil, artık hakem de ihraç ediliyor. Türk hakemleri milli maç ya da Avrupa kupası maçı yönetmeye alışıktı. Ama 30 yıldan beri ilk kez bir hakem bir lig maçı yönetmek için yurtdışına çıktı.Ãœstelik Azadi Stadyumu’nda oynanan bu maç, biletleri önceden tükenen Ä°ran’ın en önemli derbi maçıydı. Ä°ran’ın Fenerbahçe’si Ä°stiklál ve Galatasaray’ı Piruze takımları arasında oynanan, 100 binden fazla seyircinin izlediÄŸi maçta Mustafa Çulcu, iki yardımcısı Adil Sinem ve Erhan Sönmez ile birlikte düdük çaldı.Bu teklif ne zaman geldi Türkiye Futbol Federasyonu’na?- Geçen yıl Haluk Ulusoy bakanlığında bir futbol federasyonu heyeti Ä°ran’a gitmiÅŸti. Ulusoy ve Ä°ran Futbol Federasyonu sıcak iliÅŸkilerin kurulmasından sonra bir milli maçtan da söz açılmış. Hatta üç büyüklerden birinin Ä°ran’a gidip maç yapması konuÅŸulmuÅŸ. Ama takvime uymamış.Maçı yöneteceÄŸinizi ne zaman haber aldınız?- Maçtan 10 gün önce bana bildirildi. Zaten basında Ä°ran’daki derbiyi bir Türk hakemin yöneteceÄŸi yolunda haberler çıkmıştı. Üç gün sonra Federasyon BaÅŸkanı Haluk Ulusoy ve MHK BaÅŸkanı Bülent Yavuz ortaklaÅŸa böyle bir karar aldıklarını açıkladı. ‘Bunu hak etmiÅŸtin. Bizi iyi temsil edeceÄŸine inanıyoruz’ dediler. Kabul etmemeyi hiç düşündünüz mü?- Olur mu hiç? Tam tersine! Avrupa’nın birçok ülkesinde maç yönettim ama Ä°ran çocukluÄŸumdan beri çok merak ettiÄŸim bir ülkeydi. Benim için kapalı bir kutuydu. HoÅŸ bir tesadüf ki hem Ä°ran’a gittim hem de orada maç yönettim. Bir Türk hakeminin yurtdışında lig maç yönetmesi çok sık rastlanan bir olay deÄŸil herhalde?- UEFA ve FIFA maçları yönetildi. Cezmi BaÅŸar, yıllar önce Suudi Arabistan’da maç yönetmeye gitmiÅŸ. Ama böylesine bir derbiyi ilk defa Türk hakem yönetiyor. Kendi hakemlerine niye güvenmedikleri konusunda bir açıklama yaptılar mı?-Herhalde kendi hakemlerinin kapasitesi bunu kaldıramıyor. Ya da hakemlerine güven kaybolmuÅŸ. Ä°stiklál ve Piruze takımları arasındaki Tahran derbisini de 10 yıldır yabancı hakemler yönetiyormuÅŸ. Ä°stiklál ve Piruze takımları arasında nasıl bir rekabet söz konusu?- Kırmızı-beyaz renkli Piruze takımını Galatasaray’a benzetiyorlar. Mavi-beyaz formalı Ä°stiklál takımını da Fenerbahçe’ye. Maça giderken bizi yolda gören ve hakem olduÄŸumuzu anlayan taraftarlar da blue ya da red diye bağırıyorlardı.ELEKTRONÄ°K PANO YOKMaçın oynandığı Azadi Stadyumu’nu nasıl buldunuz?- Mukayese ettiÄŸinizde Türkiye’deki stadyumların 20 sene önceki haline benziyor. Hálá reklamları zımbayla basıyorlar. Öyle elektronik reklam panoları yok. Ama zemin çok iyiydi. Görevliler çok nazikti.Stadın tamamen dolacağını söylemiÅŸler miydi?- Önceden bahsetmiÅŸlerdi. Zaten satışa çıktıktan iki saat sonra tüm biletler tükenmiÅŸ. Bir gün önceden ter idmanı için gittiÄŸimde insanlar yavaÅŸ yavaÅŸ stadın etrafında yerleÅŸiyorlardı. Eskiden Türkiye’de olduÄŸu gibi izleyiciler geceyi orada konaklayarak geçiriyorlar. Bu da doÄŸal çünkü insanların baÅŸka eÄŸlence olanakları yok. Maçlar genelde cuma oynanıyor. Nasıl bir hava vardı siz maça çıkarken?- Basının ilgisi müthiÅŸti. Maç öncesinde vücut dilini çok iyi kullanmam lazımdı. Isınırken bir tarafa gittim Piruze seyircileri ayaÄŸa kalkıp alkışladılar. Onlara bir vücut jesti yaptım. Karşı tarafta Ä°stiklál takımı seyircileri de beni alkışladı. Onlara benzer bir karşılık verdim. Uzaktan da olsa bir kaynaÅŸma saÄŸladık. Yakınlık hoÅŸlarına gitti. Heyecanları maç boyunca ayaÄŸa kalkıp oturarak gösterdiler. Durmadan tezahürat yaptılar. Maçın temposunu Türkiye ligi maçıyla karşılaÅŸtırırsak?- Yok, orta ayar bir Türkiye ligi maçı temposundaydı. Bizim derbilerimizin temposuna yaklaÅŸamaz bile. 10 dakikada maç kontrolüme geçti. Piruze’yi yakmışsınız ama dört sarı kartla!- Yok canım, oyunun gereÄŸi kartlardı onlar. Zaten iki takımın kaptanları devre arasında gelip tebrik ettiler. Maçtan sonra ne gibi tepkiler aldınız?- Dediklerine göre uzun süredir ilk defa bir Piruze - Ä°stiklál derbisinde olay çıkmamış. ‘Bu nasıl oldu, anlamadık. Ä°ksiri sensin herhalde’ dediler. Åžoförümüz penaltımızı vermedin diye söyleniyordu. Bir de hangi takım daha iyi oynadı, diye soruyorlardı. BeÄŸendiÄŸim oyuncuları merak ettiler. Televizyonların ilgisi maç sonrası da sürdü mü?- Daha maç sırasında bizdeki TRT dönemini hatırlatan görüntüler vardı. Bir futbolcu sakatlandığında veya gol atıldığında kameralar neredeyse sahanın içine giriyordu. Dördüncü hakemi uyardım bunu engellemesi konusunda. ‘Burada kameralar böyle davranır’ dedi. Canlı yayına da çıktınız?- Yanıma büyükelçiliÄŸin çevirmenini alıp canlı yayına katıldım. Yorumcu olarak bizdeki gibi bir eski FIFA hakemi var. Normalde yavaÅŸ çekimde gösterilen pozisyonları eleÅŸtiriyor. Ama ben de altta kalmadım, onu eleÅŸtirdim. Sonra anlaşıldı ki FIFA’nin ve UEFA’nın sirkülerlerini takip etmiyormuÅŸ. Biraz sinirlendi, rengi kaçtı. ‘Buraya sadece eleÅŸtirmeye gelmiÅŸsiniz. Biraz yapıcı olun yoksa Ä°ran hakemliÄŸine zarar verirsiniz’ dedim. Kırmızı kart gösterilsin, kendisine iÅŸ çıksın istiyor. Karşısında cevap veren birini bulunca biraz sinirlendi.HOCAM... HOCAM...Ä°ki takımda da Türkçe bilen oyuncular vardı. Bu yüzden daha kolay iletiÅŸim kurduk. Türkçe bilenler ‘Hocam, hocam’ diye seslendiler. Bir kısmı Ä°ngilizce referee’nin kısaltması Ref diye hitap ettiler. Bazıları kendi diliyle yaklaÅŸtı. Ä°lk 15 dakikada yere düşen oyuncuları elinden tutup kaldırınca seyirci bile alkışladı. Futbolcuların yaklaşımı da olumluydu.Â