Moda Antranik’ten sorulur

75 yıllık Modalı, 56 yıllık şoför Antranik Demircioğlu nam-ı diğer Pat Pat Antranik

10 yıl tamircilik yaptıktan sonra askerlikte şoförlüğe başlayan Antranik Demircioğlu, tam yarım asırdan fazla bir zamandır İstanbul'da direksiyon sallıyor. Uzun yıllar Kadıköy-Moda hattında çalışan Pat Pat Antranik'in unutumadığı anısı ise Moda-İspanya seferi.

Antranik demircioğlu, Türkiye'de ilk sürücü belgesine sahip olan insanlardan biri. ‘‘Pat Pat’’ lakabı da arabasının çıkardığı sesten armağan. 75 yaşındaki Modalı Antranik, 56 yıldır direksiyon sallıyor. Hayatta en sevdiği şey de, tahmin edeceğiniz gibi arabası.

‘‘Artık yaşlandım, arabanın altına yatamıyorum. Aslında onu satmayı da düşündüm, ama bunu yapmak çok zor benim için. Ben bu arabayla varım, gittiği yere kadar da bu arabayla gideceğiz artık. Bundan sonra tek isteğim, öldüğüm zaman arabamla gömülmek’’ diyor.

1953 model Dodge marka otomobiliyle dolmuşçuluk yapan Antranik (arkadaşlarının deyimiyle 'Pat Pat Antranik') Kadıköy'ün çalışan en eski şoförü. İlk mektepten çıktıktan sonra, diğer dar gelirli ailelerin çocukları gibi zenaate atılan demircioğlu, topu topu 6-7 taksinin çalıştığı, ‘‘hususi’’ otomobilin çok nadir olduğu Kadıköy'de yaklaşık on yıl otomobil tamirciliği yapmış. Şoförlüğü ise askerlikle başlıyor:

‘‘Tamirciydik ama fazla otomobil kullanmışlığımız yoktu. Askerlikte Adana'daydım. Şoför aradılar ben de müracat ettim. İlk önce işadamı Sezai türkeş'in motosikletçiliğini yaptım. Sonra kış gelince, komutanım dedim, motosiklette üşürsünüz, hasta olursunuz. Hurda bir sıhhıye arabası vardı, ben onu yıkadım temizledim, araba hazır dedim. Arabayı toparlamama çok şaşırdı. Böylece ben de onun şoförlüğünü yapmaya başladım.’’

Askerden sonra İstanbul'a dönen ve 1946 yılında eski bir ahbabının yanında 1938 model bir Plymouthla taksiciliğe başlayan Demircioğlu'nun kendi otomobilini alması uzun sürmemiş. 1948 yılında iki ortak 48 model bir Plymouth almışlar. Ondan sonra gece gündüz çalışıp 50 model bir Desoto'ya terfi etmişler.

‘‘O zamanlar araba aldığımız paraya şimdi yarım simit bile alamıyoruz. 1950 model arabayı acentadan çıkarmak o zaman hiç kolay değildi. Parayı ödedik, karşıdan Kadıköy'e geçeceğiz ama cebimizde arabalı vapura binecek para yok. Kapalıçarşı'da bir dostumuz, uğur olsun diye para verdi de onunla bu yakaya geçebildik.’’

Taksiciliğin o zamanlar kazançlı bir iş olmadığını söyleyen Pat Pat Antranik, ‘‘Herkes taksiye binmezdi, insanlar hesaplıydı. Kadıköy'de vapurdan çıkan çarşıya uğrar, öte berisini alır Moda'ya yürüyerek giderdi’’ diyor.

Antranik ustanın müşterileri arasında ünlüler de var, Cela*l Bayar'ı, dönemin milletvekillerinden Hamdullah Suphi Tanrıöver'i ve ünlü fotoğrafçı Ara Güler'i taşımış Kadıköy'den Moda'ya.

Moda'dan İspanya'ya!

Usta sadece kadıköy'den Moda'ya yolcu taşımamış. Hiç unutamadığı bir Moda-İspanya seferi var ki... 1953 model Dodge'u aldıktan bir yıl sonra Rum postacı Toto, Aziziye Hamamı eski sahiplerinden Ardaş Sevan ve Bostanbaşı Mahallesi Muhtarı Sirgan Bey'le yola düşmüş. Üstelik bu yolculuğa başlamadan beş gün önce ilk kızı doğmuş. Unutamadığı bu anısını onun ağzından dinleyelim:

‘‘Adam başı 1000 liradan anlaştık. Üç kişi 3000 lira. O vakit arabayı almışım zaten 12000 liraya, arabanın dörtte bir parası. Gider misin, gitmez misin derken, arabayı Ankara Vapuru'na koyduk. Napoli'de vapurdan indik. O zaman demirperde vardı. Yugoslavya, Bulgaristan... Karayoluyla Avrupa'ya geçiş yoktu. Biz napoli'den başladık gezmeye. Roma, oradan İGspanya, Almanya, Fransa... Neredeyse bütün avrupa'yı dolaştık. Dönüşte de arabayı tekrar vapura yükleyip İstanbul'a döndük. Yolculuğumuz yaklaşık 50 gün sürdü.’’

Otomobilinin eşinden ve çocuklarından bile önce geldiğini söyleyen Demircioğlu'nun bu sevgisi taşıdığı yolculardan birinin dikkatini çekmiş. Kadıköy Rotary Kulübü'ne üye olan bu şahıs, ‘‘Mesleğinin onurlu ve örnek bir temsilcisi’’ olarak Antranik ustayı ödüle aday göstermiş ve Pat Pat Antranik'e ‘‘1997 Meslek Başarı Şilti’’ verilmiş.

Antranik Demircioğlu zaman zaman küçük rahatsızlıklardan ötürü otomobilinden ayrı kalıyor.En büyük sıkıntısının bu ‘‘ayrılık’’ dönemleri olduğunu söyleyen Pat Pat Antranik, son nefesine kadar direksiyon sallamaktan vazgeçmeyeceni söylüyor.