Meraklısına

Nâlân ÜLKERBUGÜN biraz tarihe gözatmak istiyorum. Modern futbolun nerede ne zaman doğduğuna dair çeşitli iddialar öne sürülüyor. Kimilerine göre Milattan sonra Roma'da askerler arasında oynanan ‘‘Harpatsum’’ oyunu bugünkü modern futbolun menşeini oluşturuyor. Ancak harpatsum eski Helence'de el topu anlamına geldiği için bu oyunun hem el hem de ayakla oynanmış olabileceği düşünülüyor. Bir başka görüş ise modern futbolun başlangıç yerinin İtalya değil, İngiltere olduğu üzerine. Fransızlar bu oyunun Normanlar tarafından İngiltere'ye götürüldüğünü iddia ediyor. Kaynağı neresi olursa olsun İngiltere'de 12. Yüzyıl'dan bu yana futbol oynanıyor. Halk ve soylular kısa sürede futbolu o kadar çok sevip benimsiyor ki köyler ve kasabalar arasında yaşanan rekabet iç savaş tehlikesi yaratınca Kral II.Edward, bir ferman yayınlayıp futbolu yasaklıyor. Ferman şöyle: ‘‘Büyük bir topla şehir içinde gürültüler yapıldığı, Tanrı korusun bir çok kaza ve hasara sebebiyet vereceği anlaşılmıştır. Tanrı ve Kral adına şehir ve kasaba içinde top oynanmasını yasaklıyorum. Aksine hareket edenler en ağır şekilde cezalandırılacak...’’ Bu fermanla futbolu uzun süre lanetleyen İngiltere, halkın büyük tutku ve ilgisine engel olamayınca fermanı kaldırmak zorunda kalıyor. Ülke, 17. Yüzyılda futbolu tam anlamıyla içine sindiriyor, kral bile halk ve soyluları bu oyunu oynamaya teşvik ediyor. İZMİR'DE FUTBOL Gelelim bize. Şimdiye dek elde edilen belgelerden ülkemiz topraklarında ilk futbol maçlarının 1875 yılında Selanik'te oynandığı, 1877 yılında İzmir'in Bornova çayırlarında bu oyunun hayat bulduğu görülüyor. Hafta tatilleri ve yaz akşamlarının en büyük eğlencesinin futbol maçları olduğu, ilk olarak İngiliz ve Rumlar arasında özel maçlar yapıldığı ve ilk seyircilerin de kadınlar olduğu ifade ediliyor. İzmir'de Türkler arasında ilk futbol kulübü Karşıyaka semtinin gençleri arasında ‘‘Karşıyaka Terbiye-i Bedeniyye Kulübü’’ adıyla kuruldu. 1914 yılında adı ilerde Altay olarak değişecek Hilal Kulübü hayata geçti. İlk dörtlü turnuva, 1915 yılında Altay, Karşıyaka, Midilli (Rum Takımı) ve Trablusgarp takımları arasında yapıldı. Altay bu turnuvada ilk İzmir şampiyonluğuna imza atarken, savaş yıllarında ara verilen futbola Cumhuriyetin ilanından sonra 1923-24 sezonunda İzmir Futbol Lig'iyle yeniden start verildi. İlk Milli Küme maçları da İzmir'den Üçok, Doğanspor, İstanbul'dan Fenerbahçe, Güneş, Galatasaray, Beşiktaş, Ankara'dan Gençlerbirliği ve Ankaragücü Takımları'nın katılımıyla iki devre ve deplasmanlı olarak yapıldı. Ankara ve İzmir seyircileri, bu organizasyon sayesinde İstanbul'un en güçlü takımlarını kendi statlarında ilk kez seyretme imkanı buldu. İzmir takımları mücadeleyi son iki sırada tamamladı, ama bugünkü profesyonel liglere resmi anlamda katılımın da tohumlarını atmış oldu. nulker@hurriyet.com.tr