Mega kentlerdeki hava kirliliği dünya iklimini bozuyor
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Aralık 28, 2003 23:45
Amerikalı bilim adamları uzay teknolojisi ve yerdeki güvenlik istasyonlarının yardımıyla büyük kentlerin çevre üzerindeki etkisini araştırdılar. Araştırma sonuçlarına göre metropollerin çevresinde önemli ölçüde daha fazla yağmur düşmekte ve dev kentler hızla büyümekte.
Araştırmacılar bazı mega kentlerin 1990 ve 2000 yılları arasında %25 oranında büyüdüğünü saptamışlar. Goddard Uzay Uçuşları Merkezi’nden Marshall Shepherd ve Utah Üniversitesi’nden Steve Burian’ın Amerikan Jeofizik Birliği’nin konferansında açıkladıkları gibi, Houston ve Atlanta gibi kentlerin rüzgar alan kısımlarına yaz aylarında çok daha fazla yağmur düşüyor.
5,6 derece daha sıcak
Araştırmacılar 1950-1958 ve 1984-1999 yılları arasındaki hava verilerini inceleyerek yağış artışını ortaya koymuşlar. Kentler çevrelerine göre ortalama olarak 5,6 santigrat daha sıcaktır diyor ‘Tropical Rainfall Measuring Mission’ (Tropikal Yağmur Ölçüm Misyonu) uydusundaki uzay yağmur radarını ilk kez kullanan bilim adamları.
Ölçümler kentlerdeki sıcaklık adalarının kentler üzerindeki havanın daha hızlı yükselmesine yol açtığını, farklı yükseklikteki binaların hava akımlarını değiştirdiğini ve kıyı kentlerinde de deniz rüzgarlarıyla karşılıklı etki içine girdiğini gösteriyor. Böylece kentler üzerindeki bulut oluşumu iyice artarak, çevre bölgelerde şiddetli yağışlara yol açmakta.
Kudüs’teki İbrani Üniversitesi araştırmacısı Daniel Rosenfeld de insanlar tarafından salınan aerosollerin de büyük kentlerin çevresindeki yağışları arttırabileceğini buldu. Rosenfeld, minik partiküllerin, üzerinde suyun biriktiği yüzeyler oluşturduklarına inanıyor.
Bu şekilde büyük damlacıkların oluşumu yavaşlıyor ve yağmur sadece kentlerin çevresine düşüyor.
Asfalt sorunu
Georgia Teknoloji Enstitüsü bilim adamlarından Robert Dickonson, kentlerdeki hava kirliliğine bağlı etkilerin olasılıkla tüm dünyayı etkileyecek şekilde çoğaldığını ve özellikle de geniş alanların asfaltlanmasıyla sıcaklık gelişimi ve atık su üzerindeki etkinin küresel iklim modelleri üzerinde önemli ölçüde etkili olduğunu düşünüyor.
Fakat bununla birlikte kentleşmenin hızla artmasına karşın bu gelişmenin küresel iklim üzerindeki etkisi hakkında neredeyse hiçbir şey bilinmiyordu.
Nasa tarafından finanse edilen uzun vadeli bir araştırmayla şimdi Boston Üniversitesi’nden Annemarie Schneider, yalnızca ikinci ve üçüncü dünya ülkelerindeki büyük kentlerin değil, Atlanta, Georgia ve Calgary gibi kuzey Amerikan metropollerinin de 1990-2000 yılları arasında %25 oranında genişlediğini ortaya koydu.
Araştırmacı Nasa’nın Landsat uydusuyla alınan görüntülerden yararlanarak ilginç sonuçlara ulaştı. ‘Şanghay ve Johannesburg gibi kentler çok büyümüş, yeni haritalara ihtiyacımız var’ diyor Schneider.
Bu tür veriler, iklim gelişimi, enerji ve su ekonomisi dışında toplum bilimcilerine küresel nüfus artışının mekanizmaları ve ekonomik etkinliklerin etkileri üzerinde bilgi verebilecek.
Tarım ilacı insanlarda ergenlik dönemini geciktiriyor
Ulusal Gelişim Sağlığı Bilimleri Enstitüsü’nün (National Institute of Environmental Health) bir araştırmasına göre Endosulfan tarım ilacıyla temas eden erkek çocuklar ergenlik dönemini daha geç atlatıyorlar.
Araştırmacılar Hindistan’ın kuzey Kerala bölgesindeki bir çiftliğin yakınında yaşayan çocukları incelemişler. Endosulfan, bazı ülkelerde yasaklanmış olmasına rağmen bazı bölgelerde halen tarım ilacı olarak kullanılmakta deniyor Environmental Health Perspectives dergisindeki yazıda.
Bilim adamlarının açıklamasına göre en az yirmi yıl süreyle Endosulfan uygulanan bölgelerde yaşayan erkek çocukları ergenlik dönemini diğerlerine göre çok daha geç tamamlıyorlar.
Araştırmaya katılan grubun küçük olması nedeniyle erbezi ve cinsel organlardaki bozukluklar gibi dikkat çekici değişimler kesin bir şekilde belirlenememiş.
Ancak tarım ilacının kullanımına son verilmesinden on ay sonra bile bedende hala kalıcı olması bilim adamlarını endişelendirmiş.
Endosulfan Amerika’da artık üretilmemesine rağmen halen her yıl 1000 tonu özellikle kabak, Amerikan fıstığı ve çilek tarlalarında kullanılmakta. Almanya, İsveç, Norveç, Kamboçya, Kolombiya ve Endonezya’da yasaklanmış olan Endosulfan maddesinin diğer 20 ülkedeki kullanımı da yasal olarak kısıtlanmıştır.
Söz konusu tarım ilacı Beosit, Chlortiepin, Cyclodan, Devisulphan, Endocel, Endosol, Hildan, Thifor, Thionex vb markalarla satılmakta. İlacın cilt, solunum yolları mukozası ve gözlere zarar verdiği kanıtlandığı gibi hayvan deneylerinde de zehirlenme sonucunda kramp gibi hareket bozuklukları ortaya çıkmıştır.
Hafif zehirlenmeler kusma ve ishale neden olmakta. İnsandaki semptomlar ise baş ağrısı, konumlama sorunu, kramp ve patolojik EEG değişimleri olarak ortaya çıkıyor. Ayrıca anne sütünü bulaşma olasılığı da söz konusu.
5,6 derece daha sıcak
Araştırmacılar 1950-1958 ve 1984-1999 yılları arasındaki hava verilerini inceleyerek yağış artışını ortaya koymuşlar. Kentler çevrelerine göre ortalama olarak 5,6 santigrat daha sıcaktır diyor ‘Tropical Rainfall Measuring Mission’ (Tropikal Yağmur Ölçüm Misyonu) uydusundaki uzay yağmur radarını ilk kez kullanan bilim adamları.
Ölçümler kentlerdeki sıcaklık adalarının kentler üzerindeki havanın daha hızlı yükselmesine yol açtığını, farklı yükseklikteki binaların hava akımlarını değiştirdiğini ve kıyı kentlerinde de deniz rüzgarlarıyla karşılıklı etki içine girdiğini gösteriyor. Böylece kentler üzerindeki bulut oluşumu iyice artarak, çevre bölgelerde şiddetli yağışlara yol açmakta.
Kudüs’teki İbrani Üniversitesi araştırmacısı Daniel Rosenfeld de insanlar tarafından salınan aerosollerin de büyük kentlerin çevresindeki yağışları arttırabileceğini buldu. Rosenfeld, minik partiküllerin, üzerinde suyun biriktiği yüzeyler oluşturduklarına inanıyor.
Bu şekilde büyük damlacıkların oluşumu yavaşlıyor ve yağmur sadece kentlerin çevresine düşüyor.
Asfalt sorunu
Georgia Teknoloji Enstitüsü bilim adamlarından Robert Dickonson, kentlerdeki hava kirliliğine bağlı etkilerin olasılıkla tüm dünyayı etkileyecek şekilde çoğaldığını ve özellikle de geniş alanların asfaltlanmasıyla sıcaklık gelişimi ve atık su üzerindeki etkinin küresel iklim modelleri üzerinde önemli ölçüde etkili olduğunu düşünüyor.
Fakat bununla birlikte kentleşmenin hızla artmasına karşın bu gelişmenin küresel iklim üzerindeki etkisi hakkında neredeyse hiçbir şey bilinmiyordu.
Nasa tarafından finanse edilen uzun vadeli bir araştırmayla şimdi Boston Üniversitesi’nden Annemarie Schneider, yalnızca ikinci ve üçüncü dünya ülkelerindeki büyük kentlerin değil, Atlanta, Georgia ve Calgary gibi kuzey Amerikan metropollerinin de 1990-2000 yılları arasında %25 oranında genişlediğini ortaya koydu.
Araştırmacı Nasa’nın Landsat uydusuyla alınan görüntülerden yararlanarak ilginç sonuçlara ulaştı. ‘Şanghay ve Johannesburg gibi kentler çok büyümüş, yeni haritalara ihtiyacımız var’ diyor Schneider.
Bu tür veriler, iklim gelişimi, enerji ve su ekonomisi dışında toplum bilimcilerine küresel nüfus artışının mekanizmaları ve ekonomik etkinliklerin etkileri üzerinde bilgi verebilecek.
Tarım ilacı insanlarda ergenlik dönemini geciktiriyor
Ulusal Gelişim Sağlığı Bilimleri Enstitüsü’nün (National Institute of Environmental Health) bir araştırmasına göre Endosulfan tarım ilacıyla temas eden erkek çocuklar ergenlik dönemini daha geç atlatıyorlar.
Araştırmacılar Hindistan’ın kuzey Kerala bölgesindeki bir çiftliğin yakınında yaşayan çocukları incelemişler. Endosulfan, bazı ülkelerde yasaklanmış olmasına rağmen bazı bölgelerde halen tarım ilacı olarak kullanılmakta deniyor Environmental Health Perspectives dergisindeki yazıda.
Bilim adamlarının açıklamasına göre en az yirmi yıl süreyle Endosulfan uygulanan bölgelerde yaşayan erkek çocukları ergenlik dönemini diğerlerine göre çok daha geç tamamlıyorlar.
Araştırmaya katılan grubun küçük olması nedeniyle erbezi ve cinsel organlardaki bozukluklar gibi dikkat çekici değişimler kesin bir şekilde belirlenememiş.
Ancak tarım ilacının kullanımına son verilmesinden on ay sonra bile bedende hala kalıcı olması bilim adamlarını endişelendirmiş.
Endosulfan Amerika’da artık üretilmemesine rağmen halen her yıl 1000 tonu özellikle kabak, Amerikan fıstığı ve çilek tarlalarında kullanılmakta. Almanya, İsveç, Norveç, Kamboçya, Kolombiya ve Endonezya’da yasaklanmış olan Endosulfan maddesinin diğer 20 ülkedeki kullanımı da yasal olarak kısıtlanmıştır.
Söz konusu tarım ilacı Beosit, Chlortiepin, Cyclodan, Devisulphan, Endocel, Endosol, Hildan, Thifor, Thionex vb markalarla satılmakta. İlacın cilt, solunum yolları mukozası ve gözlere zarar verdiği kanıtlandığı gibi hayvan deneylerinde de zehirlenme sonucunda kramp gibi hareket bozuklukları ortaya çıkmıştır.
Hafif zehirlenmeler kusma ve ishale neden olmakta. İnsandaki semptomlar ise baş ağrısı, konumlama sorunu, kramp ve patolojik EEG değişimleri olarak ortaya çıkıyor. Ayrıca anne sütünü bulaşma olasılığı da söz konusu.