Kim daha çok ürüyor?
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Nisan 07, 2002 15:50
Bazı istisnalar dışında karnında sadece 1 yavru taşıyan tek canlı insandır. Ama şempanzeler, mavi balinalar, filler ve dev kangurular da çoğunlukla tek yavru doğururlar. Gelişkin memelilerin yavruları ana babaları tarafından uzun bir süre bakılır.
Daha az yavrulayan hayvanlar yavruları için daha çok enerji sarf ederler. Uzun bir gebelik döneminden sonra yavrular emzirilir ve yetiştirilir. Mavi balinanın gebeliği bir yıl, dev kangurununki ise dokuz ay sürer. Bir batında doğan 2 ila 4 aslan yavrusunun emzirme süresi altı ayı aşar. Oysa tek batında en fazla 7 enik dünyaya getirebilen kurt, yavrularını bir buçuk aydan sonra memeden keser.
Kurala göre hayvanlar ne kadar küçükse o kadar çok yavruluyorlar. Mesela tek batında doğan 10 çıplak ve kör tavşan yavrusu üç haftadan sonra zıplamaya, dört aydan sonra da üremeye başlar. Hamam böceklerinin en çok üreyen türü olarak bilinen Periplaneta americana, 12 kabuk içindeki embriyonlarını uygun bir barınak bulana kadar yumurtalıklarında taşır. Karanlık bodrumlarda ya da kanalizasyonlarda yaşayan fareler her batında 15 yavru doğurur. Böcekler nesillerini sürdürme şansına aynı anda çok sayıda yumurta bırakarak sahip olurlar. Sivrisineğin göllere, su birikintilerine ya da yağmur oluklarına bıraktığı yumurtaların yeni ‘canavarlara’ dönüşmesi sadece 30 gün sürer. Karasinek ise bir sezonda 1000 kadar yumurtayı tezek yığınları ya da çöplüklere bırakıyor ve iki hafta sonra da bunlardan dışkı ya da pasta her tarafa konan yeni sinekler uçuşmaya başlıyor.
Yuvasını doğru dürüst gözlemeyenler daha çok yavru üretmek zorunda, yoksa tüm yavrular ölür gider. Mesela ilkbaharda sulara bırakılan şeffaf kurbağa yumurtalardan yaklaşık olarak 4000 kurbağa yavrusu çıkar. Fakat bunlardan çok azı yetişkinliğe kadar yaşayabiliyor. Denizlerdeki tehlike o kadar büyük ki örneğin ringa balığının bıraktığı 60 000 yumurta sadece rastlantılar sonucu verimli olabiliyor. Denizlerdeki canlıların çoğu yumurtalarla karnını doyurduğu için morina balığının yumurtladığı 7 000 000 yumurtadan yalnızca bir tanesinden balık gelişebiliyor. Ve bu balık yavrusunun yengeç, medüz ve kurtlardan korunarak hayatta kalma şansı sadece %0,1-0,001’dir.
Tenya, askarit ve trişin gibi parazitlerin yumurtaları yalnızca rastlantılar sonunda yaşam alanına girebiliyorlar- yani eğer konakçıları onları yutarsa. Ama bu hayvanlar bir kez buraya ulaşmaya dursunlar, o zaman da tam bir yumurta fabrikasına dönüşüyorlar. Sığırlarda yaşayan tenyalar günde yüz binlerce, insan bağırsağında yaşayan askarit ise yılda 80 000 000 yumurta üretir. Fakat hayvanlar aleminde en fazla üreyen canlı termit kraliçesidir. Parmak uzunluğundaki şiş batınından günde en az 86 000 yumurta fışkırır. Ve 50 yıllık ömründe tam 1 000 000 000 yavru dünyaya getirir.
Kurala göre hayvanlar ne kadar küçükse o kadar çok yavruluyorlar. Mesela tek batında doğan 10 çıplak ve kör tavşan yavrusu üç haftadan sonra zıplamaya, dört aydan sonra da üremeye başlar. Hamam böceklerinin en çok üreyen türü olarak bilinen Periplaneta americana, 12 kabuk içindeki embriyonlarını uygun bir barınak bulana kadar yumurtalıklarında taşır. Karanlık bodrumlarda ya da kanalizasyonlarda yaşayan fareler her batında 15 yavru doğurur. Böcekler nesillerini sürdürme şansına aynı anda çok sayıda yumurta bırakarak sahip olurlar. Sivrisineğin göllere, su birikintilerine ya da yağmur oluklarına bıraktığı yumurtaların yeni ‘canavarlara’ dönüşmesi sadece 30 gün sürer. Karasinek ise bir sezonda 1000 kadar yumurtayı tezek yığınları ya da çöplüklere bırakıyor ve iki hafta sonra da bunlardan dışkı ya da pasta her tarafa konan yeni sinekler uçuşmaya başlıyor.
Yuvasını doğru dürüst gözlemeyenler daha çok yavru üretmek zorunda, yoksa tüm yavrular ölür gider. Mesela ilkbaharda sulara bırakılan şeffaf kurbağa yumurtalardan yaklaşık olarak 4000 kurbağa yavrusu çıkar. Fakat bunlardan çok azı yetişkinliğe kadar yaşayabiliyor. Denizlerdeki tehlike o kadar büyük ki örneğin ringa balığının bıraktığı 60 000 yumurta sadece rastlantılar sonucu verimli olabiliyor. Denizlerdeki canlıların çoğu yumurtalarla karnını doyurduğu için morina balığının yumurtladığı 7 000 000 yumurtadan yalnızca bir tanesinden balık gelişebiliyor. Ve bu balık yavrusunun yengeç, medüz ve kurtlardan korunarak hayatta kalma şansı sadece %0,1-0,001’dir.
Tenya, askarit ve trişin gibi parazitlerin yumurtaları yalnızca rastlantılar sonunda yaşam alanına girebiliyorlar- yani eğer konakçıları onları yutarsa. Ama bu hayvanlar bir kez buraya ulaşmaya dursunlar, o zaman da tam bir yumurta fabrikasına dönüşüyorlar. Sığırlarda yaşayan tenyalar günde yüz binlerce, insan bağırsağında yaşayan askarit ise yılda 80 000 000 yumurta üretir. Fakat hayvanlar aleminde en fazla üreyen canlı termit kraliçesidir. Parmak uzunluğundaki şiş batınından günde en az 86 000 yumurta fışkırır. Ve 50 yıllık ömründe tam 1 000 000 000 yavru dünyaya getirir.