İskoçya'da 400. derbi heyecanı

1888 yılından bu yana devam eden ve "Old Firm" derbisi olarak da bilinen tarihi rekabette, Premier Lig lideri Celtic, maddi sıkıntıları nedeniyle kayyuma devredildiği için ligden düşürülen ve şu anda ikinci ligde (Championship) mücadele eden Glasgow Rangers'ı İskoçya Lig Kupası yarı final maçında ağırlayacak.

İrlanda'dan İskoçya'ya göçen Andrew Kerins tarafından 1887 yılında kurulan ve "Keltli" anlamına gelen Celtic ile 1872 yılında kurulan Rangers takımları arasındaki tarihi rekabet, sportif çekişmenin yanı sıra mezhep ayrılıkları ve siyasi kavgalar nedeniyle de her zaman gündemde oldu. Katoliklerin destek verdiği Celtic ile Protestanların desteklediği Rangers arasındaki siyasi tansiyon, Celtic tribünlerine İrlanda ve Rangers tribünlerine de Büyük Britanya bayrakları asılmasıyla hiç düşmedi.

Glasgow Rangers'ın 1912-1923 yılları arasında başkanlığını yapan John Ure Primrose'un "sadece Protestanlar Rangers forması giyebilir" şeklindeki demeci, ilerleyen dönemde Celtic'de Protestan, Rangers'da da Katolik futbolcuların forma giymesi daha da zorlaştı.

Celtic, ezeli rakibine göre bu konuda daha yumuşak bir çizgi izledi. Takımı 1965-78 yılları arasında çalıştıran ve 9'u üst üste olmak üzere 10 kez şampiyonluk kupası kaldıran İskoç teknik adam Jock Stein ile Liverpool'da efsane haline gelen ve bir dönem Celtic forması da giyen Kenny Dalglish, protestan olmalarına rağmen Celtic'in başarısı için mücadele etti.

1986-1991 yılları arasında Rangers'ı çalıştıran Graeme Souness'ın transfer ettiği Katolik futbolcu Mo Johnston ise diğerleri kadar şanslı değildi. Celtic karşısındaki ilk maçında attığı golle takımına galibiyeti getirmesine karşın Rangers taraftarları bu duruma Ibrox Stadı önünde "ırkçı" olduğu gerekçesiyle yasaklanan "Billy Boys" marşını söyleyerek ve kombine biletlerini yakarak tepki gösterdi.

127 yıllık tarihi rekabette toplam 20 futbolcu iki takımın da formasını giyerek katı kuralları aştı. 1888-1935 yılları arasında 12 futbolcu iki takımın başarısı için de mücadele ederken, son 40 yılda ise Alfie Conn (Rangers 1968-1974, Celtic 1977-1979), Mo Johnston (Celtic 1984-1987, Rangers 1989-1991), Kenny Miller (Rangers 2000-2001, Celtic 2006-2007, Rangers 2008-2011, Rangers 2014-2015), Steven Pressley (Rangers 1990-1994, Celtic 2006-2008) ve Mark Brown (Rangers 1999-2001, Celtic 2007-2010) Rangers ve Celtic'in başarısı için ter döktü. Alfie Conn, 1973 yılında Rangers, 1977 yılında da Celtic ile İskoçya Kupası'nı kaldırmayı başardı.


Galibiyetlerde Rangers üstün
Celtic ve Rangers, derbi tarihinde bugüne kadar 399 kez karşı karşıya gelirken, bu maçların 159'unu Rangers, 144'ünü de Celtic kazandı. 96 maçta eşitlik bozulmadı. İki takım arasındaki ilk maç 28 Mayıs 1888 tarihinde oynandı. Bu mücadeleyi 5-2 kazanan Celtic, ezeli rekabette en farklı galibiyeti de 19 Ekim 1957 tarihinde 7-1'lik skorla elde etti. Rangers, rakibine karşı en farklı zaferini ise 1 Ocak 1894'te 5-0'lık galibiyetle kazandı.

1969 yılında oynanan ve 132 bin 870 futbolseverin izlediği İskoçya Kupası finali, en fazla taraftarın takip ettiği derbi maç olarak tarihe geçti. İki takım arasındaki son derbi maç 29 Nisan 2012 tarihinde oynandı ve Celtic'in 3-0'lık galibiyetiyle sona erdi.


Ekonomik kriz Rangers'ı yıktı
İskoç futbolunun iki dinamosundan biri olan Rangers, içine düştüğü ekonomik krizi atlatamayınca 2012 yılının şubat ayında kayyuma devredildi. Ligde 54 kez şampiyonluk sevinci yaşayan Rangers, 49 milyon sterlinlik vergi borcu nedeniyle kayyuma devredilirken, kurallar gereği de mavi-beyazlı ekibin 10 puanı silindi. İskoçya Futbol Federasyonu tarafından bir yıl transfer yasağı ile 160 bin sterlin para cezasına çarptırılan kulüp, aynı yılın temmuz ayında yapılan oylamada, 30 takımdan 25'inin Premier Lig'de devam etmesine karşı çıkması nedeniyle 3. Lig'e düşürüldü.

Bu sezon 2. Lig'de mücadele eden Rangers, 54 puanlı Hearts'ın ardından 41 puanla ikinci sırada yer alıyor.

Ligde Celtic'in 45, Rangers'in ise 54 şampiyonluğu bulunuyor.