İlk kopya yarış atları büyüdü, yeni klonlar yolda
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Mart 11, 2006 00:00
Bir Fransız biyoteknoloji firması tarafından klonlanan yarış atı geçen ay bir yaşını doldurdu. Bu yıl içinde üç kopya atın daha dünyaya gelmesi bekleniyor. Bugüne kadar başarıyla kopyalanan memelilerin listesi kopya koyun Dolly’den, fareye, sığıra, keçiye, tavşana ve kediden, domuza kadar uzadı. Hatta 2003 yılında ilk kez at kopyalandı. Ancak ilk kopya at diğer klonlardan biraz farklıydı.
O tarihe kadar uygulanan kopyalama yönteminde, bir hayvanın kalıtımı, başka bir hayvanın (çekirdeği)ayıklanmış yumurta hücresine aktarılıyordu.
Böylece yumurta hücresi besleyici sıvı içinde blastosist evresine kadar büyüyordu. İlk kopya atta ise, embriyo kiralık anneye değil, kalıtımı alınan hayvana aktarıldı. Yani kısrak ve tay genetik olarak özdeş.
28 Mayıs 2003 tarihende sağlıklı bir şekilde dünyaya gelen Prometea’dan sonra, embriyonun, genetik olarak anneden farklı olması gerektiğine dayanan tez de geçerliliğini yitirmiş oldu. Prometea’nın doğumu öte yandan koşu ve engel atlama atlarının da aynı şekilde kopyalanabileceği fikrini uyandırdı.
Hadım attan verimli ikiz
Çok değil, sadece iki yıl sonra İtalya’daki Cremona Reprodüktif Üreme Teknolojileri Laboratuarı (LTR-CIZ) yöneticisi Cesare Galli, "Pieraz-Cryozootech-Stallion" kopya tayın doğumunu müjdeledi. İlk kez hadım edilmiş bir hayvandan verimli bir ikiz dünyaya gelmişti.
25 Şubat 2005’te dünyaya gelen tay, birçok kez şampiyon olan hadım edilmiş Arap aygırı "Pieraz"ın kopyası. Pieraz 2 de tıpkı Prometea gibi yine Fransız Cryozootech S.A.firması ve İtalya’daki LTR-CIZ laboratuarı bilim adamlarının ortak çabalarıyla dünyaya geldi.
Cryuzootech 2001 yılında, reprodüktif at fizyolojisi konusunda uzman olan Dr.Eric Palmer tarafından kurulmuştu. Pieraz 2’ın kopyalanması 226 gen transferi ve iki yıllık bir süre gerektirdi.
Toplam olarak 12 kısrağa 34 embriyo aktarıldı ancak bunlardan sadece üçünde gebelik oluştu. Bugün artık 24 yaşında olan Pieraz üç yaşında hadım edilmişti.
Tek yumurta ikizi
Atın sahibi Ms. Kanavy’ye, atının kaliteli genlerini yeni nesillere aktarabileceği düşüncesi cazip gelmişti. Böylece 2002 yılında bir doku örneği alınarak sıvı azotun içine bırakıldı. Cryozootech S.A. firması en az 30 farklı yarış atının hücrelerini taşıyan bir gen bankasına sahip.
Pieraz 2, aynı yeteneğe sahip bir yarış atı elde etmek amacıyla kısır bir hayvandan kopyalanan ilk örnek. Bu gelişme özel atların, hadım yüzünden yok olan genetik kalıtının geriye kazanılması için mükemmel bir fırsat diyor araştırmacılar.
Şampiyon atların genelde hadım edilmediği düz koşu yarışlarının aksine, engel atlama koşusu Polo veya diğer bazı at sporlarında atların kondisyonunu arttırmak için atların erken yaştı hadım edilmesi gerekmekte.
İşte bu nedenle bu atların kopyalanabiliyor olması büyük bir önem taşımakta.
Bir yaşını dolduran Pieraz’nı diğer atlardan hiçbir farkı yok. Tıpkı doğal yollardan dünyaya gelen taylar gibi dört nala koşturup duruyor. "Aslında burada tek yumurta ikizi söz konusu, yapay bir canlıdan söz edemeyiz. İkizler sadece farklı zamanlarda dünyaya geldiler" diyor Palmer.
Yeri kopyalar
Pieraz’dan birkaç hafta sonra, engelli atlama yarışında şampiyonlukları bulunan Quidam de Revel geldi dünyaya. Danimarkalı at sahibi Flemming Velin tarafından sipariş edilen kopya taya, Paris-Texas ismi verildi.
Ve bu yıl içinde üç yeni kopya tay daha dünyaya gelecek. Mesela Haziranda üç milyon Avroyu aşkın ödülleriyle tarihin en başarılı engel atlama atı olan 19 yaşındaki E.T.’nin kopyası.
Atın Avusturyalı sahibi Hugo Sumon, kopyalama girişiminin bu kadar hızlı gelişmiş olmasına bir türlü inanamıyor. Ağustos ayında dünyaya gözlerini açacak olan kopya, iki buçuk yıl önce uyutulmak zorunda kalınan engelli atlama atı Calvaro V’nin kopyası olacak.
Tam bir ay sonra ise 2004 Atina Olimpiyatlarında altın madalya kazandıran 18 yaşındaki Rusty’nin klonu bekleniyor.
250 bin Euro
Ancak kopyalama girişimi henüz çok zahmetli ve çok masraflı bir girişim olduğu için şimdilik sadece çok zengin at sahipleri yararlanabiliyor. Cryozootech firması ilk başlarda kopya tay için 300.000 Avroluk fatura kesiyordu, artık biraz daha ucuzladı.
Bugünkü fiyatlar 250.000 Avro civarında ama yine de at sahipleri henüz sıraya girmiş değiller. Hatta E.T. ve Rusty’nin sahipleri bile kopyalama girişimini karşılayacak durumda olmadıkları için, kopya tayların sahibi Cryozootech firması olacak.
Peki kopya taylar gerçekten de şampiyon atların birebir kopyası olacak mı? Kimi at yetiştiricileri yarış atının sadece genlerle yaratılmadığını, bunun için yetiştirmenin de çok önemli olduğunu, hatta kopyaların safkan atlarının kayıt defterlerine alınamayacağını söylüyorlar.
Fakat Eric Palmer bu tür sorunlara aldırış etmiyor. Mesela Belçikalı Leon Melchior tarafından kurulan at yetiştirme kuruluşu Palmer’in kopyalama girişimini sonuna kadar destekliyor. Ve kopya hayvanların Dolly örneğinde olduğu gibi hastalanmaya daha yatkın ve daha kısa ömürlü olduklarına da artık inanmıyor.
Buna kanıt olarak da sağlıklı bir şekilde bir yaşını dolduran Pieraz 2 ve Paris-Texas’ı gösteriyor. Ama bugüne kadar hiçbir kopya at, kendini herhangi bir spor dalında kanıtlayacak kadar büyümedi henüz.
Kaynaklar: www.entelechon.com, www.netzeitung.de/spezial/gentechnik, Spiegel 8/2006
Böylece yumurta hücresi besleyici sıvı içinde blastosist evresine kadar büyüyordu. İlk kopya atta ise, embriyo kiralık anneye değil, kalıtımı alınan hayvana aktarıldı. Yani kısrak ve tay genetik olarak özdeş.
28 Mayıs 2003 tarihende sağlıklı bir şekilde dünyaya gelen Prometea’dan sonra, embriyonun, genetik olarak anneden farklı olması gerektiğine dayanan tez de geçerliliğini yitirmiş oldu. Prometea’nın doğumu öte yandan koşu ve engel atlama atlarının da aynı şekilde kopyalanabileceği fikrini uyandırdı.
Hadım attan verimli ikiz
Çok değil, sadece iki yıl sonra İtalya’daki Cremona Reprodüktif Üreme Teknolojileri Laboratuarı (LTR-CIZ) yöneticisi Cesare Galli, "Pieraz-Cryozootech-Stallion" kopya tayın doğumunu müjdeledi. İlk kez hadım edilmiş bir hayvandan verimli bir ikiz dünyaya gelmişti.
25 Şubat 2005’te dünyaya gelen tay, birçok kez şampiyon olan hadım edilmiş Arap aygırı "Pieraz"ın kopyası. Pieraz 2 de tıpkı Prometea gibi yine Fransız Cryozootech S.A.firması ve İtalya’daki LTR-CIZ laboratuarı bilim adamlarının ortak çabalarıyla dünyaya geldi.
Cryuzootech 2001 yılında, reprodüktif at fizyolojisi konusunda uzman olan Dr.Eric Palmer tarafından kurulmuştu. Pieraz 2’ın kopyalanması 226 gen transferi ve iki yıllık bir süre gerektirdi.
Toplam olarak 12 kısrağa 34 embriyo aktarıldı ancak bunlardan sadece üçünde gebelik oluştu. Bugün artık 24 yaşında olan Pieraz üç yaşında hadım edilmişti.
Tek yumurta ikizi
Atın sahibi Ms. Kanavy’ye, atının kaliteli genlerini yeni nesillere aktarabileceği düşüncesi cazip gelmişti. Böylece 2002 yılında bir doku örneği alınarak sıvı azotun içine bırakıldı. Cryozootech S.A. firması en az 30 farklı yarış atının hücrelerini taşıyan bir gen bankasına sahip.
Pieraz 2, aynı yeteneğe sahip bir yarış atı elde etmek amacıyla kısır bir hayvandan kopyalanan ilk örnek. Bu gelişme özel atların, hadım yüzünden yok olan genetik kalıtının geriye kazanılması için mükemmel bir fırsat diyor araştırmacılar.
Şampiyon atların genelde hadım edilmediği düz koşu yarışlarının aksine, engel atlama koşusu Polo veya diğer bazı at sporlarında atların kondisyonunu arttırmak için atların erken yaştı hadım edilmesi gerekmekte.
İşte bu nedenle bu atların kopyalanabiliyor olması büyük bir önem taşımakta.
Bir yaşını dolduran Pieraz’nı diğer atlardan hiçbir farkı yok. Tıpkı doğal yollardan dünyaya gelen taylar gibi dört nala koşturup duruyor. "Aslında burada tek yumurta ikizi söz konusu, yapay bir canlıdan söz edemeyiz. İkizler sadece farklı zamanlarda dünyaya geldiler" diyor Palmer.
Yeri kopyalar
Pieraz’dan birkaç hafta sonra, engelli atlama yarışında şampiyonlukları bulunan Quidam de Revel geldi dünyaya. Danimarkalı at sahibi Flemming Velin tarafından sipariş edilen kopya taya, Paris-Texas ismi verildi.
Ve bu yıl içinde üç yeni kopya tay daha dünyaya gelecek. Mesela Haziranda üç milyon Avroyu aşkın ödülleriyle tarihin en başarılı engel atlama atı olan 19 yaşındaki E.T.’nin kopyası.
Atın Avusturyalı sahibi Hugo Sumon, kopyalama girişiminin bu kadar hızlı gelişmiş olmasına bir türlü inanamıyor. Ağustos ayında dünyaya gözlerini açacak olan kopya, iki buçuk yıl önce uyutulmak zorunda kalınan engelli atlama atı Calvaro V’nin kopyası olacak.
Tam bir ay sonra ise 2004 Atina Olimpiyatlarında altın madalya kazandıran 18 yaşındaki Rusty’nin klonu bekleniyor.
250 bin Euro
Ancak kopyalama girişimi henüz çok zahmetli ve çok masraflı bir girişim olduğu için şimdilik sadece çok zengin at sahipleri yararlanabiliyor. Cryozootech firması ilk başlarda kopya tay için 300.000 Avroluk fatura kesiyordu, artık biraz daha ucuzladı.
Bugünkü fiyatlar 250.000 Avro civarında ama yine de at sahipleri henüz sıraya girmiş değiller. Hatta E.T. ve Rusty’nin sahipleri bile kopyalama girişimini karşılayacak durumda olmadıkları için, kopya tayların sahibi Cryozootech firması olacak.
Peki kopya taylar gerçekten de şampiyon atların birebir kopyası olacak mı? Kimi at yetiştiricileri yarış atının sadece genlerle yaratılmadığını, bunun için yetiştirmenin de çok önemli olduğunu, hatta kopyaların safkan atlarının kayıt defterlerine alınamayacağını söylüyorlar.
Fakat Eric Palmer bu tür sorunlara aldırış etmiyor. Mesela Belçikalı Leon Melchior tarafından kurulan at yetiştirme kuruluşu Palmer’in kopyalama girişimini sonuna kadar destekliyor. Ve kopya hayvanların Dolly örneğinde olduğu gibi hastalanmaya daha yatkın ve daha kısa ömürlü olduklarına da artık inanmıyor.
Buna kanıt olarak da sağlıklı bir şekilde bir yaşını dolduran Pieraz 2 ve Paris-Texas’ı gösteriyor. Ama bugüne kadar hiçbir kopya at, kendini herhangi bir spor dalında kanıtlayacak kadar büyümedi henüz.
Kaynaklar: www.entelechon.com, www.netzeitung.de/spezial/gentechnik, Spiegel 8/2006