İddaa'da büyük devrim... Kimlik geliyor

Sayıştay hazırladığı ‘Spor Toto Teşkilat Başkanlığı 2013 Yılı Denetim Raporu'nda 18 yaş altı gençleri bahis oyunlarından korumak için internet ortamında olduğu gibi sanal ve gezici bayilerde de iddia oynayacak kişilere ‘oyun oynama kimliği' verilmesi gerektiğini vurguladı.

Bu kimliğin verilmesinin mevzuata aykırı davranışları önleyici olacağını belirten Sayıştay raporuda, "Önleyici tedbirlerinin hiç birisi oyun oynama kimliği verilmesi kadar etkili olmayacaktır. Zira 18 yaşından küçükler kendilerine oyun oynama kimliği verilmeyeceği için oynayamayacak; 18 yaşından büyükler ise oyun oynama kimliğine önceden peşin parayla tanımlanmış para kadar oynayabilecekleri için kredi kartında olduğu gibi kontrolsüz oynamayacak ve aşırı borçlanmanın sebep olduğu olumsuz durumlarla karşılaşılmayacak." denildi.

Sayıştay ‘Spor Toto Teşkilat Başkanlığı 2013 Yılı Denetim Raporu'nu açıkladı. Spor Toto Teşkilat Başkanlığı tarafından oynatılan oyunlarla ilgili olarak iştirakçilere oyun oynama kimliği verilmediği belirtilen raporda, "Spor Müsabakalarına Dayalı Sabit İhtimalli ve Müşterek Bahis Oyunları Uygulama Yönetmeliği'nin 24'üncü maddesinde tüm bayilerin 18 yaşından küçüklere oyun oynatamayacağı, 12'nci maddesinde ise ikramiye ödemesi yaparken kimlik tespiti yaparak ödeme yapacağı hükme bağlanmış." denildi.

Spor Toto Teşkilat Başkanlığı'nca İddaa ve Spor Toto oyununun oynatılması için 6 adet sanal bayilik, yaklaşık 6 bin adet sabit bayilik ve bin adet de gezici bayilik verildiği vurgulayan raporda, "Kurum tarafından elde edilen hasılatın yaklaşık yüzde 30'u sanal bayiler üzerinden gerçekleşmekte. Sanal bayilerle yapılan sözleşme gereği iştirakçiler (oyun oynayan kişiler) sanal bayi ile sözleşme imzalamak ve tüm kimlik bilgileri ile banka hesap bilgilerini sanal bayiye vermek zorunda. İştirakçilerin sanal bayi üzerinden oynadıkları oyunlar ve kazandıkları ikramiyeler sanal ortamda kaydedilmekte. Diğer taraftan sabit bayiler ve gezici bayiler üzerinden oynanan oyunlarda iştirakçilere ait hiçbir bilgi yer almamakta. Bu durum Spor Toto Teşkilat Başkanlığı'nın bilincinde olduğu sosyal sorumluluk ilkesinin uygulanmasını zorlaştırmaktadır. Kurumun sosyal sorumluluğu gereği bayilerle yaptığı sözleşmelerde 18 yaşın altındakilere ve kredi kartıyla oyun oynattırılmayacağı hüküm altına alınmış. Ancak oyun oynama kimliği olmaması nedeniyle bu hükmün uygulanıp uygulanmadığının tespiti mümkün olmamakta." İfadelerine yer verildi.

OYUN OYNAMA KİMLİĞİ OLMADIĞI İÇİN MÜSABAKALARDA ŞİKE YAPILIP YAPILMADIĞININ TESPİTİ OLANAKSIZ

Oyun oynama kimliğinin bulunmaması aynı zamanda kupon ve biletlerde yer alan spor müsabakalarında şike yapılıp yapılmadığının tespitini olanaksız kıldığı hatırlatılan raporda şu ifadeler yer aldı:

"Zira kimlerin yüksek ikramiye kazandığının ve oynadıkları kupon ve biletlerde yer alan spor müsabakalarının sonucuna etki edip etmediklerinin tespitini imkansız kılmakta. Yine bahse konu kimliğin olmaması veraset ve intikal vergisinin tahsil edilmesini imkansız hale getirmekte. Vergiden kaçınmak amacıyla bir kuponun birden fazla seri bilet olarak kullanılması halinde kazanılan ikramiyelerin kimler tarafından kazanıldığının tespiti imkansız hale gelmekte ve veraset intikal vergisinin tahsili mümkün olmamakta."

Spor Toto Teşkilat Başkanlığı'nca Sayıştaş'a gönderilen cevap yazısında, bayilerin denetiminin yapıldığı, 18 yaşından küçüklere oyun oynattırılmaması ve ikramiye ödemesi yapılmaması için bayilerce görsel uyarı işaretleri bulundurulduğu, bayilerin düzenli olarak uyarıldığı, Emniyet Müdürlükleri ile eşgüdümlü çalışıldığı ve 18 yaşından küçüklere ve kredi kartıyla oyun oynattıran bayilere cezaların uygulandığı vurgulandı.

Bu kapsamda 2013 yılında 18 yaşından küçüklere oyun oynatan 28 bayi ile kredi kartıyla oyun oynatan 6 bayinin ruhsatlarının iptal edildiği anlatılan yazı da, "Teşkilatça yapılan çalışmada oyun oynatma kimliğinin arzu edilen sonuçlara ulaşmayacağı, iştirakçilerin yasal olmayan zeminlerde oyun oynayacağı ve yasadışı bahsin artacağı, mevzuatta ikramiye ödemesi yapan bayilerin kimlik tespiti yapacağı hükme bağlanmasına rağmen 18 yaşından küçüklere oyun oynatan ve ikramiye ödeyen bayilerin bu konuda da hassas davranmayacağı, oyun oynama kimliği ile kredi kartıyla oyun oynama ve şike yapılıp yapılmadığının tespiti arasında bir ilgi bulunmadığı, kişisel bilgilerin hiçbir kanuni dayanak olmaksızın teşkilat bünyesinde toplanmasının Anayasaya aykırı olacağı, kimlik bilgileri tutulan sanal ortam bayisi iştirakçilerinin de vergiden kaçınabileceği ve dolayısıyla oyun oynama kimliğinin veraset ve intikal vergisini etkilemeyeceği belirtilmiş." denildi.

OYUN OYNAMA KİMLİĞİ SAYIŞTAY VE İDARE TARAFINDAN YAPILACAK DENETİMLERİ KOLAYLAŞTIRACAK

Mevcut olan bayi kontrolörleri ile yaklaşık bin adet gezici bayi ve 6 bin adet sabit bayinin denetiminin yapılmasının oldukça zor olacağı ifade eden Sayıştay ise raporunda şu noktaları dikkat çekti:

"İdarenin yaptığı denetimler önleyici tedbirler olmayıp, mevzuata aykırı davrananları cezalandırmaya yönelik. Oysa oyun oynama kimliğinin verilmesi mevzuata aykırı davranışları önleyici olacak. Önleyici tedbirlerinin hiç birisi oyun oynama kimliği verilmesi kadar etkili olmayacak. Zira 18 yaşından küçükler kendilerine oyun oynama kimliği verilmeyeceği için oynayamayacak. 18 yaşından büyükler ise oyun oynama kimliğine önceden peşin parayla tanımlanmış para kadar oynayabilecekleri için kredi kartında olduğu gibi kontrolsüz oynamayacak ve aşırı borçlanmanın sebep olduğu olumsuz durumlarla karşılaşılmayacak."

Oyun oynama kimliğinin Sayıştay ve idare tarafından yapılacak denetimleri de kolaylaştıracağı ifade edilen raporda, "Oyun oynama kimliği, herhangi bir şike soruşturması sırasında şike yapanların tespitini ve ödenen ikramiyelerin geri alınabilmesini mümkün kılacak. Mevcut durumda veraset ve intikal vergisinin tahsili açısından oyun oynama kimliğinin herhangi bir etkisi bulunmamakta. Ancak başka bir bulguda açıklandığı üzere; Veraset ve İntikal Vergisi Kanununa aykırı bir şekilde, elde edilen tüm ikramiye tutarının Kanunda belirlenen istisna kapsamına dahil edilerek vergiden kaçınmaya imkan sağlayan 34 seri numaralı Veraset ve İntikal Vergisi Genel Tebliği'nde yapılacak bir değişiklikle vergiden kaçınmanın önlenmesi halinde bahse konu bayilerde oyun oynayan iştirakçilerden verginin tahsili için oyun oynama kimliği verilmesi gerekmektedir. Kanunun verdiği yetkiye istinaden çıkarılacak yönetmelikte oyun oynama kimliği tanımlanabilir ve bu kimlik olmaksızın oyun oynattırılmayabilir." tedbirlerine yer verildi.