Hayatımız akıllı aksesuvarlara emanet

Bir eldiven, bilgisayar metin yazıcısı görevini üstlenecek. Ve, bir yüzük, kişinin hayati önem taşıyan değişiklerini kaydederek, gerekli durumlarda doktoruna haber verecek.

Zeynep Bilge, başına o bandı takmadan önce, dalgınlığının farkında değildi. İstanbul trafiğinde, arabaların ilerlemesini beklerken, alnının üstüne taktığı bandın içine yerleştirilmiş küçük bir alıcının uyarı seslerini duyabiliyordu. Her sinyal verildiğinde, sinirinden kaşlarını çatıyordu. Modadaki adı ‘‘biyolojik haber verici’’ olan bu bant, yakınlarda marketlerde satışa çıkacak.

Bu akıllı bandı, Massachusettes Teknoloji Enstitüsü’nde (MIT) araştırmacı olan Picard ve çalışma arkadaşları üretti. Onlar akıllı aksesuarlar tasarlıyorlar.

Bunlar arasında neler mi var?Kan basıncını kaydeden küpeler, derinin iletkenliğini ölçen terlikler ve yüz ifadesini kontrol eden gözlükler, bu tasarımlardan bir kaçı.

Araştırmacıların amacı, teknolojiyi ‘giyilebilir’ hale getirmek. Yani üzerimize giydiimiz veya taktığımız eşyalar aynı msanada teknolojik bir özellige sahip olacak bize durmadan bilgi verecekler; bazen uyarıcı ve bedenimizde olan bitenleri haber verici. bazen de hatırlatıcı ve koruyucu.

Hepsi saklı

Dünyanın farklı yerlerindeki akademik ve sanayi laboratuvarlarında yapılan benzer çalışmalarda, vücutta meydana gelen, ateş yükselmesi veya aniden sağ tarafa bakma gibi değişiklikleri sezen ve kişiye gerekli bilgiyi aktaran alıcılar geliştiriliyor.

Gözlük, saat, yüzük, kemer veya ayakkabının içine saklanan bu alıcılar, vücuttan gelen önemli işaretleri gözlemleyerek, size kılavuzluk ediyor. Bilimadamları, bu ucuz mücevherlerin, 10 yıl içinde raflara yerleşeceklerini söylüyorlar.

Akıllı aksesuarlar, aslında birçok alanda şimdiden kullanılıyor. Koşucular, kalp atış hızını gösteren cihazlarla spor yaparken, dağıtım yapan çocuklar da cep bilgisayarları taşıyorlar. Sun Microsystems’ın geçen yıl düzenlediği bir toplantıda katılımcılar, içine ‘‘düğme’’ (ibutton) denilen bir cihaz yerleştirilen yüzük taktılar. Bu yüzük, Java yazılımını kullanarak her tür bilgiyi saklayabiliyor. Beğendikleri kahve türünü yüzüğe yükleyen katılımcılar, kahve makinesinden istedikleri kahveyi içtiler.

Geleceğin gözlüğü

Araştırmacılara göre, bu yeni gelişmekte olan bir teknolojinin başlangıcı. Bir zamanların büyük buluşları olan tansiyon aleti, gereğinden büyük atlaslar ve kullanım kılavuzlarıysa artık tarihe karışmak üzere. Gelecekte her şey hem daha hızlı hem de modaya uygun olacak.

Kolombiya Üniversitesi’nde bilgisayar mühendisi Steven K.Feiner, görmekten çok daha fazlasını sunan bir gözlük tasarlıyor. Başka bir ülkedeki bir lokantaya görmek mi istiyorsunuz? Yukarı doğru bakarsanız, lokantanın kapısını göreceksiniz; gözlükleriniz lokantanın camları olacak ve mükemmel menüye göz atabileceksiniz. Ödevinizin hazırlanmasında yardıma mı ihtiyacınız var? Sağa bakarsanız, kitapların hepsini önünüzde bulacaksınız.

Yepyeni bir dünya

Bu yeni dünyanın adı, ‘‘üstün gerçeklik’’; ufkunuza, gerekli görüşleri, sesleri ve diğer duyuları ekleyen sanal bir dünya. Feiner’in tasarladığı kayak gözlüklerine benzeyen gözlükler, İnternette sörf yapabilen bir el bilgisayarından ve kişinin yerini, Küresel Belirleme Sistemi alıcısına göre belirleyen ve sırta takılan ağır bir bilgisayardan oluşuyor.


Çevrenin bakışlarından rahatsız olmayan Kolombiya Üniversitesi öğrencileri, Uzay Yolu’ndakilere benzeyen bu gözlüğü takmayı kabul ettiler. Bir binaya bakan öğrenci, gözlüğün yüzeyinde, o binanın mimari özelliklerini, içini ve kampüsteki yerini metinler halinde okuyabildi.

Feiner, teknoloji ilerledikçe bu cihazın, teyp çalarlar ve kulaklıklar kadar küçük, hafif ve donanımlı hale geleceğini belirtiyor. Şimdiden, MicroOptical adlı bir şirket, walkman boyutunda ve bir el bilgisayarına bağlı çok hafif gözlükler geliştiriyor.

Her mesleğe gözlük

ABD Savunma Bakanlığı’nın mali desteğini alan şirket, defterden veya giyilebilen bir bilgisayardan aldığı bilgileri ekrana getiren bir gözlük tasarladı. Askerler, diğer arkadaşlarıyla iletişim kurmak veya yerlerini belirlemek için bu gözlükleri kullanabilecekler.

Benzer olarak tamirciler de, kullanım kılavuzlarına başvurmadan gözlükler yardımıyla işlerini görebilecekler. Hatta, doktorlar, geliştirilen daha iyi çözünürlüğe sahip gözlüklerle ameliyat yapabilecekler.

Aslında, bu akıllı aksesuarların geleceğini hastalar belirleyecek. MIT’de makine mühendisi olan Harukiho Asada ve Boo-HoYang, kişinin kalp atış hızını ve kandaki oksijen seviyesini ölçen küçük alıcılara sahip bir yüzük tasarladılar. Yüzüğün içinde bulunan kablosuz bir verici, bu ölçümleri, önce bir alıcıya, buradan da kişinin evinde bulunan internete bağlı bir bilgisayara gönderiyor. Bilgisayar, bu değerleri okuyup değerlendiriyor ve normal olmayan bir durum varsa bunu kişinin doktoruna e-posta olarak aktarıyor.

Sontra Tıp Bilimleri’ndeki bir grup bilimadamı, diyabet hastalarının şekerini hızlı ve acı vermeden ölçebilen ve bir saatin içine sığabilecek ultra ses sistemi geliştirmeye çalışıyor.

Kokulu mikroçip

Her modanın öncüleri vardır. Akıllı aksesuarlar da bunlardan biri. MIT’de kimya mühendisi olan Robert S. Langer ve çalışma arkadaşları bu yıl içinde, yüzüğün içine sıkıştırılan ve kişinin ruh haline göre koku veren bir mikroçip yaptılar. Bu yüzüğü takan bir kadın, bütün gün Chanel kokmak yerine, vücut ısısı değiştikçe çevresine farklı kokular yayabilir.

Feiner, akıllı aksesuarlardan hangilerinin başarılı olacağına bilimadamlarının değil, tüketicilerin karar vereceğine dikkat çekiyor. Eşyaların kullanımı kolay ve görüntüleri güzel olmalı. Araştırmacılar artık, hareketi algılayarak bilgisayardaki verileri değiştiren eldivenleri tanıtabilirler. Öte yandan Feiner, ‘‘Peki siz, bir öğrencinin yıkamadan her gün giydiği eldivenleri hiç kokladınız mı? Bu, dediğimiz gibi, sıradan bir araştırma değil’’ diyor.

Birçok kişi, ne kadar akıllı olursa olsun, dış görünüşü nedeniyle bu gözlükleri giymek istemeyecektir. Buna hazırlıklı olan mühendisler şimdiden, kontak lens ve küçük dürbünler tasarladılar. Feiner, ‘‘Filmde, Dick Tracy’nin kolundaki saatle konferansa katıldığını hatırlıyorsunuzdur. İşte yakında bu da olacak’’ diyor.