1- UEFA Hakem Kurulu Başkan Yardımcısı ve Türkiye Futbol Federasyonu Hakem Eğitimi Danışmanı Hugh Dallas, TFF 1 yönetiminin VAR arayışına rağmen VAR standardının iyi olduğuna dair açıklamalarını sürdürdü. Nasıl değerlendiriyorsunuz?FIRAT AYDINUS: MHK VE BAŞKANIN YERiNE HAKEMLER iÇiN TFF BAŞKANI YUMRUĞU MASAYA VURUYORTFF’nin yabancı VAR getirilmesi ile ilgili ziyaretleri ve açıklamalarına karşın Hugh Dallas‘ın zıt beyanatları kafalarda soru işaretleri oluşturuyor. İnsan ister istemez acaba MHK’nın sıcak bakmadığı bu konuda İskoçyalı’yı TFF’ye karşı bu konudaki düşünceleri için dolaylı yoldan köprü olarak mı kullanıyor dedirtiyor. Benzer bir konu klasman belirlemede yaşanmış, MHK Başkanı Sabri Çelik ‘ocak ayına bırakalım’ dediğinde Büyükekşi “Hayır, Kasım’da yapacağız, kulüplere söz verdim” demiş. Bakıldığında MHK ve başkanın yerine hakemler için hemen her konuda sezon başından beri yumruğunu masaya vuran bir TFF Başkanı mevcut olduğu aşikar.MURAT FEVZİ TANIRLI: HUGH DALLAS ‘PATRON MUTLU SON iSTiYOR’ FiLMiNDEKi TOLGA ÇEViK ROLÜNE BÜRÜNDÜBir ay kadar önce “Sayın Mehmet Büyükekşi keşke Merkez Hakem Kurulu Başkanı olsaydınız” başlıklı yazımda Türkiye Futbol Federasyonu penceresinden hakemliğe dair değerlendirme yazmıstım. Dünya Kupası arası, hakemlerimize ve kulüplerimize değil, TFF’ye iyi gelecek. Çünkü hakemliğin genetiğine çok fazla müdahale edilince sıkıntılar kaçınılmaz oldu. Hugh Dallas konusu da karmaşık. Performans için hali hazırda gayet iyi deyip ardından TFF Başkanı’na İngiltere seyahatinde eşlik etmek çelişiyor gibi gözükse de ana sorun VAR’daki kadro çıkmazına TFF’nin kendi kendini sokmasıydı. Resmen, “Patron mutlu son istiyor” filmindeki Tolga Çevik rolüne büründü Hugh Dallas. Senaryoda biçilen yeni rollere sadık kalmak durumunda.2- Türkiye Futbol Federasyonu Başkanı Mehmet Büyükekşi yaptıgı açıklamayla, kulüpleri atama yaparken de davet edeceklerini belirtti. Daha neler görmeyi umuyorsunuz?FIRAT AYDINUS: MHK’NIN BU VE BENZER KONULARDA BU KADAR PASİF OLMAMASINI UMUYORUMKulüplerin, yapay zeka atama sistemine şahit olduktan sonra: 1- Alfabetik sıraya göre her hafta bir kulübün, o haftaki 9 maçın hepsine hakem atamasını görmeyi umuyorum. 2- Alfabetik olarak sırası gelen takıma (o hafta ev sahibi veya misafir olmasına bakılmaksızın) bir hakemi, ismen isteyerek maçına atanma hakkı verilmesini (joker hakkı) görmeyi umuyorum. 3- Oynanan her hafta akabinde, kulüplerin yapay zekaya girmesini isteyeceği hakem için algoritmik verilerini MHK’ya noter tasdikli iletmelerini görmeyi umuyorum. 4- MHK’nın bu ve benzer konularda bu kadar pasif olmamasını umuyorum.MURAT FEVZİ TANIRLI: AVRUPA’DA OTORiTE KURAL KOYUYOR BiZ RiVA’DA ENTRiKA OLMADIĞINI ANLATIYORUZKulüplere VAR odası açıldığında da şu cümleyi kullanmıştım: İnsana güvenilmeyen ortamda, teknolojinin vasıflarını göstermek için müze gibi sergiye açıyoruz! Avrupa federasyonlarıyla en büyük mental farkımız burada. Orada otorite kural koyuyor, uymayanı cezalandırıyor. Bu kadar basit, kısa ve net. Biz ise Riva’da entrika dönmediğini, VAR odasında art niyet olmadığını, yapay zekanın nasıl atama yaptığını, VAR’da ofsayt çizgisinin nasıl çizildiğini kulüplere inandırma gayretindeyiz. Kulüplere ayıracağımız vakti, hakem eğitimi ve gelişimi için kullansak sanırım daha çok faydası olacaktır.3- “Dünya Kupası arasında klasmanlar yapılacak’’ şeklindeki plan MHK’nın istememesine rağmen gerçekleşecek gibi. Abdulkadir Bitigen ve Mete Kalkavan’ın ise VAR odasında görev almaya başlayacağı belirtiliyor. TFF, inadından vazgeçiyor mu?FIRAT AYDINUS: UEFA’NIN VAR’DA GÖREVLENDiRDiĞi 2 iSME SÜPER LiG’DE DE GÖREV VERiLMESi OLUMLUSayın Büyükekşi, liste adaleti için ‘Dünya Kupası’na kadar her hakem eşit veya yakın sayıda maç alacak7 demişti. Fakat Arda Kardeşler’in en çok (8); Burak Şeker ve Yasin Kol’un ise en az (3) olmak üzere yelpazesi geniş bir görevlendirme gerçekleşti. Sanırım maç sayısı en önemli etken olacak yapılandırmada. Alt ligden terfi ettirilecekler, Süper Lig’den düşürüleceklerin yerini doldurabilecek mi? Tavsiyem, kadroda derinlik adına sadece alt ligden terfi ile takviye. Diğer yandan Bitigen ve Kalkavan UEFA’da VAR’da görev alırken, yabancı VAR getirme çabası paradoks yaratıyor. Kendi liglerinde görev almaları, tecrübeleri paralelinde kesinlikle olumlu olur.MURAT FEVZİ TANIRLI: TFF’NiN BiTiGEN VE KALKAVAN’LA iLGiLi VAR KARARI TAMAMEN ÇARESiZLiKSüper Lig hakem kadrosu nicelik olarak yeterli ancak nitelik olarak kısıtlı. Günah keçisi ilan edilip düşürülecekler listesinde adı geçen Burak Şeker ve Yasin Kol’un hataları, her hafta çıkmayan bariz en az 30 sarı karttan daha mı ağırdı? Asla! Tecrübe yaşımız düşük, kalitemiz vasat, alt liglerde de gelecek vadeden ismin 1-2 hakemi geçmediği ortamda hakem düşürmek doğru olmaz. FIFA VAR kadrosundaki Abdulkadir Bitigen ve Mete Kalkavan, ligler başlayınca VAR’da görev alacak. TFF’nin geri adım atma sebebi tamamen çaresizlik. Çünkü Avrupa’dan istediği sonuçlarla dönemeyince en azından bu görevi Avrupa’da layıkıyla yapan 2 isme dönüş yapıldı.4- Kadir Sağlam ve Mert Güzenge genç jenerasyon hakemler. Kritik maçlara atandılar ve çok kötü performans gösterdiler. Basit hakemlik melekelerinden uzaktılar. Neden?FIRAT AYDINUS: YAŞ VE HAKEMLİK YILLARINA BAKMADAN GENÇ JENERASYON DİYORUZ HALAGenç jenerasyon hakemler Mert Güzenge 34 yaşında, Kadir Sağlam 37 yaşında. Size bir genç hakem daha söyleyeyim: Volkan Bayarslan. 45 yaşında ve Süper Lig’de 13 yıldır hakemlik yapıyor. Bu hakemlerin özgüvenli maç yönetebilmeleri ve bir sonraki maça atama kaygısı yaşamamaları için öncelikle Merkez Hakem Kurulu her maça verebilecek güveni bu arkadaşlara aşılamalı. Avrupa’da federasyonlar 30 yaş altı hakemlerini FIFA listesine aday gösterirken, biz bu yaş ve hakemlik yıl sayılarına bakmadan genç jenerasyon diyoruz hala.MURAT FEVZİ TANIRLI: YA YETERiNCE PiŞMEDEN TERFi ALDILAR YA DA ‘NASIL OLSA MAÇ GELiYOR’ DiYORLARHakemlerin tecrübe yaşı ortalaması düştü. Cüneyt Çakır, Fırat Aydınus, Halis Özkahya’nın ayrılığı sonrası ‘eski yüz’ denebilecek hakem sayısı azaldı. Ligin yeni yüzleri ise hangi kategoriye yükseldiklerinin farkında değil! Ya yeterince pişmeden, Süper Lig’e hazır olmadan terfi ettirildiler ya da ‘nasıl olsa kadro belli, sürekli maç da geliyor’ vurdumduymazlığındalar. İki açıdan da kabul edilebilir değil. Tecrübeden ziyade kalite ve yetenek tartışılmalı. Alt liglerde temel hakemlik nosyonu yüksek isimleri arayıp, belli sayıda maçı tamamlamadan Süper Lig’e almamak şart. Bu konularda MHK’ların da hatası gani.