Genetik bitkiler zararlı mı?
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Şubat 11, 2004 23:08
Genetikçiler bitki ve hayvanları insanların iyiliği için değişimden geçirdiklerini söylüyorlar. Fakat çevreciler genetik gıdaların insan sağlığına zararlı olduğunu düşünüyorlar. Peki gerçek nedir?
Beslenme ihtiyacını gidermek için bin yıllardan bu yana hayvan ve bitki yetiştiren insan mesela tahılın daha fazla taneli olması ve büyükbaş hayvanın daha fazla süt ve et vermesi için en iyi ve en güçlü bitki ve hayvanları seçerek çoğaltır. Ve bu titiz seçimler sonucunda organizmaların kalıtımları değişir. Bu süreç bitkinin ve hayvanın istenilen biçime ulaşmasına dek sürer. Ancak bilim adamları 30 yıldan bu yana canlıların kalıtımını doğrudan doğruya değiştirme olanağına kavuştular. Bu amaçta kalıtımın en küçük yapıtaşları olan genleri hedeflere uygun bir biçimde hücrelere aşılıyorlar.
Amerika’da satışa sunulan ilk genetik sebze domates idi. Bilim adamları olgun domatesi daha uzun süre dayanacak şekilde değişimden geçirmişlerdi. Ama genetik değişimden geçirilen hayvanlar da var. Bir Amerikan firması birkaç yıldan bu yana akvaryumda parlak kırmızı renginde ışıyan balıklar satıyor. Bilim adamları bunun için bir akvaryum balığına mercan genleri aşıladılar. Tabii genetik, tarımda da önemli bir rol oynamakta.
Yararlı bitkiler tarım ilaçlarından etkilenmeyecek şekilde değiştirilmekte. Genetik sayesinde tahıl ve sebzeler zararlı böceklerden korunuyor. Dünya genelinde ekilen soya bitkisinin %50’si genetiktir. Peki çevreciler kalıtımları değiştirilen bitkilere neden karşılar? Çünkü genetik bitkilerin insanlara zarar verip vermeyeceği henüz kesin olarak bilinmiyor.
Bazı bilim adamları genetik bitkilerin alerjiye neden olmasından endişeleniyorlar. Dahası genetik tahılın, tarla sınırından dışarı taşması halinde neler olacağı bile bilinmiyor. Ya da genetik kalıtımın yabani türlere sıçraması ne gibi sonuçlar doğurabilir? Sonuçta polenler kilometrelerce uzağa uçuyor ve arılar hangi çiçeklerin genetik hangilerin doğal olduklarını bilmiyorlar.
Bazı Avrupa ülkelerinde genetik ürünler büyük tartışmalara neden olduğu için genetik ürün satışında bazı kurallar getirilecek. Mesela Almanya’da Nisan ayından itibaren tüm ürünlerin üzerine genetik veya doğal oldukları belirtilecek.
Amerika’da satışa sunulan ilk genetik sebze domates idi. Bilim adamları olgun domatesi daha uzun süre dayanacak şekilde değişimden geçirmişlerdi. Ama genetik değişimden geçirilen hayvanlar da var. Bir Amerikan firması birkaç yıldan bu yana akvaryumda parlak kırmızı renginde ışıyan balıklar satıyor. Bilim adamları bunun için bir akvaryum balığına mercan genleri aşıladılar. Tabii genetik, tarımda da önemli bir rol oynamakta.
Yararlı bitkiler tarım ilaçlarından etkilenmeyecek şekilde değiştirilmekte. Genetik sayesinde tahıl ve sebzeler zararlı böceklerden korunuyor. Dünya genelinde ekilen soya bitkisinin %50’si genetiktir. Peki çevreciler kalıtımları değiştirilen bitkilere neden karşılar? Çünkü genetik bitkilerin insanlara zarar verip vermeyeceği henüz kesin olarak bilinmiyor.
Bazı bilim adamları genetik bitkilerin alerjiye neden olmasından endişeleniyorlar. Dahası genetik tahılın, tarla sınırından dışarı taşması halinde neler olacağı bile bilinmiyor. Ya da genetik kalıtımın yabani türlere sıçraması ne gibi sonuçlar doğurabilir? Sonuçta polenler kilometrelerce uzağa uçuyor ve arılar hangi çiçeklerin genetik hangilerin doğal olduklarını bilmiyorlar.
Bazı Avrupa ülkelerinde genetik ürünler büyük tartışmalara neden olduğu için genetik ürün satışında bazı kurallar getirilecek. Mesela Almanya’da Nisan ayından itibaren tüm ürünlerin üzerine genetik veya doğal oldukları belirtilecek.