Everest’e kafa tutan dağcı: Bunun adı ölümüne tırmanış!
Güncelleme Tarihi:
Dünyanın en yüksek zirvesi olan Everest’e tırmanmak ve şanslıysa zirveyi görmek her dağcının hayali. Fakat değişen hava olayları nedeniyle oldukça tehlikeli olan Everest’e özellikle kış aylarında bir kişi hariç hiç kimse ayak basmıyor. Alman dağcı Jost Kobusch, normal zamanda dahi tehlikeli olan Everest’e oksijensiz ve tek başına tırmanmaya başladı. Orada ölümden başka hiçbir şey bulamayacağını bilerek! İşte filmlere konu olacak bir tırmanış hikâyesi…
Çin ve Nepal sınırındaki Mahalangur sıradağlarında yer alan dünyanın en zorlu ve en yüksek dağı olan Everest’e tırmanmak, dağcılar için vazgeçilmez bir tutku. Zirveye ulaşmak için birbirinden zorlu parkurlarda ilerleyen dağcılar soğuk havayla, sert rüzgârlarla ve oksijensizlikle başa çıkmak zorunda.
Mayıs ve eylül arasında rüzgârların kısa süreliğine durduğu 8 bin 848 metre yüksekliğindeki dağda, zirveye ulaşmak için güvenli bir “Zirve Penceresi” oluşuyor. Kış aylarında dağa tırmanmak ise ölüme meydan okumakla eşdeğer.
Adını tarihe yazmak isteyen Alman dağcı Jost Kobusch, dağa tırmanmak için en tehlikeli zaman olarak gösterilen ocak şubat ayları arasında tek başına ve oksijen maskesi olmadan zirveye ulaşmayı hedefliyor. Her 10 kişiden birinin hayatını kaybettiği dağ tırmanışında bugüne kadar 300'den fazla kişinin hayatını kaybettiği düşünüldüğünde, Kobusch’ın tırmanışı ölüme karşı bir meydan okuma olarak değerlendiriliyor.
Bu gönderiyi Instagram'da gör
Dağa tırmanmadan önce New York Times’a konuşan 29 yaşındaki Kobusch, “eğer” bunu başarırsa, dünyanın en ünlü ve en tehlikeli dağına ismini bırakacağı görüşünde.
OLAĞANÜSTÜ BAŞARILAR GERİDE KALDI!
Alman dağcının tek başına ölümle sınırları zorlayan tırmanışı… Kilometrelerce uzaklıkta kimseler yok. Rüzgârın sesiyle çevrelenen ortamdaki tek aykırı ses, Kobusch'un kar kramponlarından ve çekiçlerinden çıkanlar. Dünyanın en yalnız dağcısı olan 29 yaşındaki genç serüvenci içinde bulunduğu zorlukları anlatırken öncelikli olarak, “Kış aylarında zirvedeki hava sıcaklığı -30 derecenin üzerinde oluyor; soğuk hava ciğerlerinize zarar verecek boyutlara ulaşabiliyor” ifadesini kullanıyor.
Everest’in zirvesine 1953 yılında ilk kez çıkan Tenzing Norgay ve Edmund Hillary’nin ardından bu yana 6 binden fazla kişi ulaşmayı başardı. Bu zaman zarfında pek çok ilk gerçekleşti ve birbiri ardına rekorlara imza atıldı.
Everest ile ilgili büyük bir dijital arşiv olan “The Himalayan Database”in yöneticisi olan Billi Bierling’in de dediği gibi 8 bin metre yüksekliğindeki dağda olağanüstü başarılar geride kaldı. Çünkü Everest’te birbiri ardına çok şey yapıldı.
1953 yılında Everest'in zirvesine çıkan ilk dağcılar Tenzing Norgay ve Edmund Hillary. Fotoğraf: Alamy
‘TIRMANIŞ ESNASINDA ACI ÇEKMELİSİN, DAĞCILIK ACI ÇEKME SANATIDIR’
Kış döneminde tüm insani çabaya rağmen Everest 8 bin 848 metrelik yüksekliği nedeniyle Antarktika’dan çok daha soğuk ve zorlu bir bölge olarak biliniyor. 17 Şubat 1980'de zirveye tırmanan ve tarihteki en büyük Polonyalı dağcılardan biri olarak kabul edilen 72 yaşındaki Krzysztof Wielicki, “Tırmanış esnasında acı çekebilmelisin. Bu aynı zamanda acı çekme sanatıdır” dedi.
Bu acıyı en çok çeken isim ise 1983-1996 yılları arasında ek oksijen kullanmadan Everest Dağı'na on kez tırmanan Nepalli bir dağcı Ang Rita Sherpa, dünya rekorunun sahibi. Kobusch ise kış mevsiminde başladığı tırmanışla Sherpa’nın eksik bıraktığını tamamlamaya çalışıyor.
İlk denemesini iki yıl önce ocak ayında Everest'in batı sırtına tek başına tırmanarak yapan Kobusch, 24 bin 167 fit yüksekliğe ulaşmıştı. Uzun, yalnız ve doğaya meydan okumaya olan tutkusuyla genç dağcı, çıtayı daha da yükseltmeye çalışıyor.
Fotoğraf: Jost Kobusch (Facebook)
KİMSENİN AYAK BASMADIĞI HORNBEİN COULOİR’DAN GEÇECEK
Bu zorlu mücadelede kışın tırmanmak veya ek oksijen olmadan tırmanmak da yetmemiş olacak ki, Kobusch en yaygın kullanılan iki rotayı es geçip, kimsenin göze alamadığı West Ridge üzerinden Everest'in zirvesine ulaşmaya çalışıyor.
“Hornbein Couloir” adı verilen ve şimdiye kadar birkaç kişinin ayak bastığı buzul kütlesini aşıp zirveye ulaşmaya çalışan Kobusch, muazzam bir mücadele gösterecek.
Kimsenin denemeye dahi cesaret edemediği bu tırmanışı değerlendiren Billi Bierling, “Kışın daha önce kimsenin gitmediği bir rotaya gitmek bir ilk olacak. Kobusch’ın hedeflediği rota teknik olarak çok zorlu ve bunu tek başına yapıyor. Burayı aşarsa herkesin ulaştığı zirveye çıkacak. Tek farkı oraya varma şekli; bu dünya üzerindeki hiçbir dağcı ile karşılaştırılamaz” dedi.
Bu gönderiyi Instagram'da gör
TEHLİKELERLE DOLU BİR ROTA: WEST RIDGE
2016 yılından bu yana Everest'e tek başına tırmanan Kobusch ilk olarak 26 bin 545 fit yüksekliğindeki Annapurna I’e tırmandığında daha zorlu bir deneyim yaşamak istemiş. Annapurna için “İnsanlar aynı gün dağa tırmanıyordu. Ben gerçek vahşi doğayı arıyordum” ifadesini kullanan genç dağcı, 2017 yılında dünyanın dördüncü en yüksek “daha önce tırmanılmamış” zirvesi olan Nangpai Gosum I'e tırmanmış.
Artık tek hedefi Everest’e tırmanmak olan Kobusch, bunu en zor yoldan yapmak için çalışmalara başlamış. Yalnız başına tırmanmaya başladığı ilk denemesinde her şeyin çok farklı olduğunu anlayan genç dağcı, ana tırmanış güzergâhının dışında kalan tırmanış rotalarının tahmininden çok daha zorlu olduğunu anlamış.
Kobusch, "Gerçek bir dağcı için West Ridge’dan daha güzel ve zorlu bir güzergâh yok. Çok daha dik ve düz. Çoğu insanın kullandığı ‘South Col’ rotası dağın arkasından dolaşıyor. West Ridge ise daha zor ama daha kısa bir rota” diyor.
‘ŞANSA İHTİYACI VAR, KIŞ AYLARINDA ŞANS YAKALAMAK İSE OLDUKÇA ZOR’
1963’te dağa tırmanan 91 yaşındaki Tom Hornbein ise “Geriye dönüp baktığımda, dağa tırmanırken kararlıydık ama bununla birlikte çok da şanslıydık. Çok yüksek riskler aldık ve bunun geri dönüşü olmadığını da biliyorduk” ifadesini kullanıyor.
Krzysztof Wielicki de şans faktörünün oldukça kritik olduğunun altını çiziyor: “Şansınız varsa, başarma olasılığınızın yüzde 50 olduğunu düşünüyorum. İyi bir ‘Zirve Penceresi’ bulursa, şansının yüksek olduğunu düşünüyorum. Şansa ihtiyacı var ve kış aylarında şans yakalamak oldukça zordur.”
Kobusch de şartlar imkânsıza yaklaşırsa, gelecek kış yeniden denemek için tırmanışı yarıda kesebileceğini kabul ediyor ve ekliyor:
“Daha yükseğe çıkabilmeyi isterdim ama 8 bin metreye ulaşmak bile beni mutlu edecek. Kışın zirvenin 150 metre altında olan dik ve oyuk yükseklik ‘Great Couloir’u bugüne kadar kimse denememişti. Belki tırmanmak imkânsız olacak ama bu bilinmeyene olan bir yolculuk.”
‘TIRMANIŞLARDA SADECE YOĞUN BİR HAREKET VE DERİN BİR ODAKLANMA VAR’
Kobusch, eğer imkânsızı başarırsa adını efsanelerin arasına yazdırmasının ne anlama geldiğini çok fazla düşünmediğini söylüyor.
“Ben sadece işimi yapmak için orada olacağım” diyen Kobusch, tırmanışlarda dikkatinin dağılmadığını, sadece işine odaklandığını söylüyor ve devam ediyor:
“Bu tırmanışlarda sadece yoğun bir hareket ve derin bir odaklanma var.”
BİR ANLIK HATA ÖLÜME NEDEN OLABİLİR
Dünyanın en yüksek zirvesine tırmanmak ve şanslıysa zirveyi görmek her dağcının hayalidir. Fakat anlık değişen hava olayları ve yüksek irtifa nedeniyle az sayıda dağcı zirveyi görmeyi başarabiliyor.
Fiziksel ve psikolojik yeterliliğin son derece önemli olduğu Everest tırmanışlarında bir anlık hata hayatınızı kaybetmenize neden olabiliyor. Bugüne kadar 300’den fazla dağcının hayatını kaybettiği tırmanışlarda, hayatını kaybetme yüzdesi hayli yüksek. Yılda 2 bin dağcının tırmandığı Everest’te hayatını kaybetme oranları yüzde 14,1 civarında. Bu da her yıl ortalama 30 dağcının hayatını kaybettiği anlamına geliyor.
Pandemi nedeniyle tırmanışların yasaklandığı Everest’te geçtiğimiz yıl tırmanış sezonunda 11 kişi hayatını kaybetmişti.
nasuhmahruki.com
TÜRKİYELİ DAĞCILAR EVEREST’İ FETHETTİ
Dünyanın hemen her yerinden dağcıların akın ettiği Everest, birçok Türk dağcıya da ev sahipliği yaptı.
17 Mayıs 1995 Everest’e tırmanan Ali Nasuh Mahruki 26 yaşında zirveye ulaşan 217’nci dağcı olarak tarihe geçti. Dünyanın en yüksek tepesine çıkan ilk Türk’tü.
29 yaşındaki Tunç Fındık ise 23 Mayıs 2001’de Nepal yönünden dağa tırmanan ilk Türk dağcı olma başarısını gösterdi. Tunç Fındık ayrıca Nepal bölgesindeki sıra dağları 14 kez tırmandı ve 8 bin metrenin üzerinde çıktı. 14x8000 metreye ulaşan 40 kişinin arasına adını yazdırmayı başardı.
Everest’e tırmanan ilk Türk kadın dağcı Eylem Elif Maviş Koç, 22 Temmuz 2005’de, 8 bin 035m yüksekliğindeki Gasherbrum II’nin zirvesine, 8 bin metreye çıkan ilk Türk kadın dağcıdır.
Serhan Poçan, Burçak Özoğlu Poçan, Suna Yılmaz, Meltem Çolak Özmine, Bora Meviş ve Mustafa Cihan’dan oluşan ekip 24 Mayıs 2006 günü zirveye ulaştığında Everest’e ulaşan Türk kadınlarının sayısı 4’e çıkmıştı.
Gülnur Tumbat, 2018 yılında Nepal yönünden Everest’e tırmanan ilk Türk kadın dağcı olmuştu.