En akıllı maymun hangisi?
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Ekim 07, 2006 00:00
En akıllı maymun deyince hepinizin aklına ilk başta kuşkusuz şempanze gelecektir. Kimbilir bize en çok benzeyen ve bize en sevimli görünen olduğu için olsa gerek. Oysa bu konuda yapılan son bir araştırma orangutanın en zeki maymun olduğunu gösterdi.
Ne dersiniz? Hangi maymun daha akıllı sizce? Eğer şempanze diyorsanız yaklaşmış sayılırsınız, ama orangutan daha akıllı.
Bugüne kadar çok sayıda bilim adamı, çeşitli deneylerle maymunların zekası hakkında bilgiler edinmeye çalışmışlardır. Tabii en akıllı maymun adayları arasında goriller, orangutanlar ve iki şempanze türü başı çekiyordu.
Birkaç yıl öncesine kadar orangutanın büyük maymunlar arasında en akıllısı olmadığı sanılıyordu. Ama hayvanat bahçelerini gezen meraklı insanlar bile orangutanın aslında en zekisi olduğunu fark etmişlerdir. Üstelik aletleri de çok iyi kullanıyor.
Güçlü-becerikli eller
Sessiz sakin bir hayvan olduğu için davranışları pek dikkat çekmez. Ve çok güçlü ve becerikli ellere sahip olduğu için de genelde alet kullanmasına pek gerek kalmaz. Fakat, orangutan birkaç meyveyle bir test için motive edildiği zaman, "pırıl pırıl" zekası da ortaya çıkıyor.
İkinci sırada şempanzeler var. Üçüncü sırayı sürpriz bir biçimde kıl payı örümcek maymunu (Ateles geoffroy) alıyor, gorilden önce. Listenin en sonunda ise lemurlar ve yarı maymunlar yer almakta.
Eğer bilim adamları tüm maymun türlerini ayrı ayrı test edecek olsalardı bu gerçekten de çok uzun sürebilirdi. Bunun yerine halihazırdaki sonuçlardan yararlanarak bunları birbirleriyle karşılaştırarak değerlendiriyorlar. Bu tür çalışmaya meta-analiz denir.
Ödüllendirme
Maymunlara yapılan en zor testler bile insanlar için çocuk oyuncağı gibidir. Oysa en akıllı maymunun bile insanlara uygulanan zeka testleri çok zordur hatta çözmeleri imkansızdır.
Kim bilir belki de kırmızı üçgeni diğer bir kırmızı üçgenin üzerine kapatıp, problemi doğru çözdüğünüzde üzümle veya muzla ödüllendirmek sizin de hoşunuza gidebilir.
Ama bu şekilde sizin zeka seviyenizi ölçmek mümkün değildir. Ayrıca siz meyvenizi hiçbir şey yapmadan da yiyebiliyorsunuz.
Bugüne kadar çok sayıda bilim adamı, çeşitli deneylerle maymunların zekası hakkında bilgiler edinmeye çalışmışlardır. Tabii en akıllı maymun adayları arasında goriller, orangutanlar ve iki şempanze türü başı çekiyordu.
Birkaç yıl öncesine kadar orangutanın büyük maymunlar arasında en akıllısı olmadığı sanılıyordu. Ama hayvanat bahçelerini gezen meraklı insanlar bile orangutanın aslında en zekisi olduğunu fark etmişlerdir. Üstelik aletleri de çok iyi kullanıyor.
Güçlü-becerikli eller
Sessiz sakin bir hayvan olduğu için davranışları pek dikkat çekmez. Ve çok güçlü ve becerikli ellere sahip olduğu için de genelde alet kullanmasına pek gerek kalmaz. Fakat, orangutan birkaç meyveyle bir test için motive edildiği zaman, "pırıl pırıl" zekası da ortaya çıkıyor.
İkinci sırada şempanzeler var. Üçüncü sırayı sürpriz bir biçimde kıl payı örümcek maymunu (Ateles geoffroy) alıyor, gorilden önce. Listenin en sonunda ise lemurlar ve yarı maymunlar yer almakta.
Eğer bilim adamları tüm maymun türlerini ayrı ayrı test edecek olsalardı bu gerçekten de çok uzun sürebilirdi. Bunun yerine halihazırdaki sonuçlardan yararlanarak bunları birbirleriyle karşılaştırarak değerlendiriyorlar. Bu tür çalışmaya meta-analiz denir.
Ödüllendirme
Maymunlara yapılan en zor testler bile insanlar için çocuk oyuncağı gibidir. Oysa en akıllı maymunun bile insanlara uygulanan zeka testleri çok zordur hatta çözmeleri imkansızdır.
Kim bilir belki de kırmızı üçgeni diğer bir kırmızı üçgenin üzerine kapatıp, problemi doğru çözdüğünüzde üzümle veya muzla ödüllendirmek sizin de hoşunuza gidebilir.
Ama bu şekilde sizin zeka seviyenizi ölçmek mümkün değildir. Ayrıca siz meyvenizi hiçbir şey yapmadan da yiyebiliyorsunuz.