Güncelleme Tarihi:
Şarap ve peynirin ülkesinde, burun oldum olası büyük bir önem taşıdı. Şimdi bu ülkede, yani Fransa’da bir küçük şirketin, koku alma konusunda burnu bile gölgede bırakacak elektronik aygıtlar geliştirmesi hiç de şaşırtıcı olmasa gerek.
Gerçekten de, Alpha M.O.S adlı şirket artık tat almaya yarayan elektronik dil satışına da başladı. Bunun yanısıra yiyecekleri çiğnemek ve belli tatlara ayırmak için de bir ‘elektronik ağız’, yapay tükürüklü bir aygıt da geliştiriliyor.
Kimya ve elektronik dallarındaki gelişmeler sayesinde, Alpha ve benzeri şirketler koku ve tatların algılayan alıcılar üretiyorlar. İnsan burnu ve dili elektronik ‘kardeşlerinden’ çok daha duyarlı olmakla birlikte, bu tür aygıtlar besin ve ilaç endüstrilerinde ve çevresel şirketlerde giderek yaygınlaşıyor. Dahası, bu tür aygıtlar zehirli gazların saptanması amacıyla askeri kurumlarda da yoğun bir biçimde kullanılıyor.
Kokuya programlı
Söz konusu endüstri henüz emekleme döneminde olsa da, Alpha şirketinin başkanı Jean Christophe Mifsud elektronik burnun sağladığı yararlar göz önünde tutulduğunda, bunun son derece ümit verici olduğuna dikkat çekerek, ‘İnsan burnu kusursuz bir aygıt. Ancak elektronik burnun nezle olması ve bu nedenle koku almaması söz konusu değil, sayısal olarak belirtilen sonuçlar anında tüm dünyaya aktarılabiliyor’ diyor.
Kuşkusuz, onlarca alıcı içeren elektronik burunlar, bırakın köpek burnunu, yaklaşık bir milyon alıcısı olan insan burnu ile bile yarışabilecek güce henüz sahip değil. Tıpkı uyuşturucuları saptamak üzere eğitilen köpeklerde olduğu gibi, elektronik burnun da belli bir kokuyu tanımak üzere programlanması gerekiyor.
Benzer biçimde, elektronik dil de özünde belli maddelerin tadını belirleyen bir öbek alıcıdan oluşuyor.
Yiyecek sektöründe
Yiyecek ve içecek endüstrisinin son derece gelişmiş olduğu Fransa’da bu tür elektronik aygıtları kullanma payı %10, ABD’de ise yaklaşık %45.
Elektronik burunlar ABD’nin önde gelen peynir üreticileri tarafından
 peynirin değerlendirilmesi amacıyla,
 Japon içki üreticileri tarafından düşük nitelikli şerbetçiotu, malt ve tahılın saptanması için,
 Kaliforniya ve Avustralyalı şarap üreticileri tarafından da mantardaki küfün belirlenmesi ve varillerdeki kokunun değerlendirilmesi için kullanılıyor.
Peki, elektronik burun ya da dil deneyimli bir ÅŸarap tadıcısının yerini tutabilir mi? NYT Ä°nternet sitesine çıklama yapan uzmanlar bu soruya burun kıvırarak, ‘Asla,’ yanıtını veriyor.Â
Asla mı? Belki sadece şimdilik...