Editör

Güncelleme Tarihi:

Editör
Oluşturulma Tarihi: Şubat 11, 2006 00:00

Matematik Dünyası dergisinin yeni sayısı

10 bini aşan satışa ulaşan Matematik Dünyası dergisinin yeni sayısının kapak konusu, ortak adı konikler olan hiperbol, parabol ve elips eğrileri. Geçen sayıda cebirsel olarak işlenen konikler bu sayıda geometrik açıdan ele alınıyor. Geometrici Mustafa Yağcı "altın oran"ı hem tarihsel hem de matematiksel yönüyle işliyor.

Asalların sonsuzluğunun her biri diğerinden güzel altı değişik kanıtı da bu sayıda. Tosun Terzioğlu asalların bir polinom tarafından üretilemeyeceğini kanıtladığı gibi, doğal sayıların güçlerinin toplamını hesaplamaya yarayan bir yöntem gösteriyor. Ali Nesin, "Matematik Dünyası Mahkemelerde Sürüm Sürüm Sürünüyor!" başlıklı yazısıyla yeni çıkan basın kanunu yüzünden başlarına gelenleri anlatıyor.

Derginin bu sayısı, matematik felsefesi konusunda da zengin. Bekir S. Gür, Alman mantıkçı, filozof ve matematikçi Leibniz’in matematiksel düşüncesini irdeliyor. Ali Nesin matematiksel kanıtı tanımlıyor. Mantığın temel ilkelerini Kaplumbağa’ya kanıtlamaya çalışan Aşil’in düştüğü komik durumu, Alice Harikalar Diyarında’nın yazarı Lewis Carroll son derece eğlenceli bir biçimde öyküleştirmiş.

Ünlü fizikçi Richard Feynman’ın matematik eğitimiyle ilgili alaycı ve eleştirel yazısı, dünya çapında bir bilim adamının matematik ders kitaplarına bakışını gösteriyor bize. Piref Ökkeş’in "Takiyüddin ve Tycho Brahe Hocalarım" adlı yazısında, aynı yıllarda yaşamış biri Doğulu diğeri Batılı iki bilim adamının karşılaştırmalı yaşamöykülerini bulacaksınız.

Bunların dışında, dergide, matematik dünyasından haberler, duyurular, zeká soruları, matematik ve geometri problemleri, düşündüren oyunlar, satranç köşesi var. İnternet adresi: www.matematikdunyasi.org

112 Sayfa, Fiyatı 4 YTL

29 Mart Tam Güneş Tutulması

Ankara Üniversitesinden açıklama0 29 Mart 2006 tarihinde gerçekleşecek olan Tam Güneş Tutulması ülkemizden de izlenebilecek. Üniversitemiz Manavgat-ÖRSEM tesisleri Tam Güneş Tutulması hattı üzerinde bulunuyor. Dünya üzerinde Tam Tutulmanın en iyi izlenebileceği mekanlardan biri de burası. Ülkemizden izlenebilecek bir sonraki Tam Güneş Tutulması 30 Nisan 2060'da gerçekleşecek. Üniversite mensuplarımızı bu tesislerde düzenleyeceğimiz 3 gün süreli (27-29 Mart 2006) Astronomi Şenliğine katılmaya davet ediyoruz. Ayrıntılı bilgi; www.science.ankara.edu.tr/astronomy/tutulma2006 adresinde.

Tam Güneş Tutulmasını izleyebilmek amacıyla Ülkemize gelecek yabancı gruplar ve yerli izleyicilerle birlikte ilgili tarihlerde Antalya'daki insan sayısının milyon mertebesine ulaşacağı tahmin edilmektedir. Şenliğimiz için katılımcı sayısı 150 kişi ile sınırlıdır.

Kaos ve Karmaşık Sistemler

İstanbul Kültür Üniversitesi’nde 12-13 Mayıs 2006 tarihinde yapılacak olan "Kaos ve Karmaşık Sistemler" adlı sempozyumun web adresi şöyle: http://fen-edebiyat.iku.edu.tr/kaos2006/ Sempozyumun amacı farklı bilim dallarında çalışan sosyal ve fen bilimcileri bir araya getirmek ve "Kaos ve Karmaşık Sistemler" alanındaki son gelişmeleri tartışmaktır.

Bu sene üçüncüsünü düzenlenen İstanbul Kültür Üniversitesi "Matematik, Mantık ve Felsefe" ulusal sempozyumunun ikincisi 21-24 Eylül 2004 tarihleri arasında "KAOS" konusu ile Assos'ta düzenlenmiş 32 bildiri sunulmuş, ekonomiden fiziğe, güzel sanatlardan matematiğe, meteorolojiden mantık ve felsefeye geniş bir yelpazede konu tartışılmıştı. Kaos bilim dalı yeni ve farklı disiplinlere uygulanabilir olmasından dolayı araştırmacıların ilgisini çekmektedir.

Bu alanda çalışan veya ilgi duyan bilim insanlarını düzenli olarak her yıl bir araya getirmek için İstanbul Kültür Üniversitesi Kaos Sempozyumları düşünüldü. Sempozyumun içeriği bütün başvuranların çalışmalarını sunabileceği şekilde genişletildi ve "Disiplinlerarası" bir sempozyum halinde planlandı.

Web sitesini tanıdığınız, konuya ilgi duyan akademisyenlere iletmenizin istenmekte, bunun sempozyuma katılımın artmasına katkıda bulunacağını ve bilimsel bilgi paylaşımını artıracağı düşünülmekte.

Sempozyum Dili: Sempozyum dili Türkçe, fakat İngilizce başvurular da kabul edilir. Sempozyumda canlı çeviri etkinlikleri olmayacaktır.

Akla gelen bazı ana başlıklar

Karmaşıklık

Karmaşık Sistemler

Kaotik Sistemler

Fraktallar

Lineer Olmayan Dinamik Sistemler

Temel Bilimler, Mühendislik, Sosyal Bilimler, Yaşam Bilimleri, ?. Uygulamaları

Bilim ve umut

Bilim umutsuz yaşamaz. (kim yaşayabilir ki!?) Peşine düştüğü konuları açıklayabilmek için ipuçlarının peşinde koşar. Temel sorunları çözmeye çalışır, bilinenleri toplar çıkartır böler çarpar ve bilinmeyenlerden ipuçları çıkartarak onları anlamaya çalışır.

Bilimin açıkladığı hemen herşey bizi ilgilendirir. "Bizi ilgilendirmez" dediğiniz bir bulgu, sizi değil belki ama mutlaka aramızdan birilerini gilendirir.

Bu sayımızda bilim insanlarının çeşitli konularda ulaştıkları önemli bulgular üzerine duydukları heyecanı yansıtan haberler okuyacaksınız.

Tabii kapak konusu bunlardan biri: "Beyin içinde beyin!" bulmak, yeteri kadar heyecanlı tabii. Şüphesiz burada, bugüne kadar beyinin bilinen temel işleyiş mekanizmasının sanıldığından daha karmaşık olduğu ve başka etkenlerin varlığı belirtiliyor. Fakat şunu biliyoruz ki, beyin sağaltımı için, tüm mekanizmanın ortaya çıkartılması gerekir.

İşte temel bilim araştırması da bu! Temel bilimin görevi, olayların nasıl işlediğini, çalıştığını tam olarak ortaya koyabilmek.

İnsan gibi karmaşık biyokimyasal fabrikaların nasıl çalıştıklarını saptayabilmek, oldukça zor, çünkü dediğimiz gibi bu biyokimyasal bir fabrika.. Makineyi çalıştıran, genler var, proteinler var, kimyasal, biyolojik birbirinden farklı tonlarca madde ve süreç var.

Her bir organın, temel mekanizmanın süreçleri, girdileri ve etkileşimleri farklı. Dolayısıyla, bir organda veya süreçte bütün maddelerin fonksiyonlarını tam çözemeden, birbirleriyle etkileşim şemalarını ortaya koymadan, sorunu anlamış olmuyorsunuz.

Şimdi Fransız araştırmacıların beyinde yüzyıldır bilinen gri maddelerin fonksiyonlarına ilişkin yeni bulguları da, aslında beyin araştırmalarında alınacak ne kadar büyük bir yol olduğunu gösteriyor.

Buradan bakınca, beynin tam çalışma şeması belki de 25 yıl, veya 50 yıl sonra çözümlenebilecek.

Şüphesiz bütün bunlar izafi niyetler.

Çünkü bugün bilginin üretilme hızındaki ivme, katlananak artıyor. Geometrik bir artıştan bahsedilebilir.

Bu nedenle sırların ne zaman çözüleceği konusunda bir zaman aralığı vermek her zaman yanıltıcıdır. Bin yıl sonra bilim nereye varmış olacak, yanıtlanması bence asla mümkün değil, ancak üzerinde müthiş bilimkurgu öyküler anlatılabilir. Nitekim bu yapılıyor da!..

Bu bağlamda, sigara ve şişmanlığa karşı geliştirilen ilaç müjdesi de, önemle okunacak diğer bir yazımız.

Gelecek cumartesiye kadar sevgi ve dostlukla...

Editör
Haberle ilgili daha fazlası:

BAKMADAN GEÇME!