Oluşturulma Tarihi: Mayıs 13, 2006 00:00
Çocuk sahibi olmak isteyenler hangi koşullarda IVF tekniğinden yararlanır?
Ülkemizde çocuk sahibi olmayan ailelere devletçe parasal yardımın yapılması kararlaştırıldıktan sonra, tüp bebek uygulamalarır ülke çapında yaygınlaştı ve hatta beşizlerin, yedizlerin doğumlarıyla güncel tartışmalara bile yol açtı..
Bugün tüp bebek uygulalamarından çok geniş olarak yararlanılıyor. Biz de bu konuda bazı soruların yanıtlarını aşağıya sunuyoruz.
IVF (In-vitro fertilizasyon-tüp bebek uygulaması) zaman alan ve maliyeti yüksek bir uygulamadır. Kaldı ki bazı kadınlar bu süreç içinde yumurta gelişimi için alınan ilaçlara karşı aşırı duyarlılık geliştirebilirler. Aşağıdaki sorulara verilen yanıtlar kimlerin bu teknikten yararlanabileceği konusuna ışık tutacaktır:
Soru: Kimler ilk olarak IVF tekniğine başvurmalı?
Kısırlığın temel nedenlerin biri tıkalı veya hasarlı fallopiyan tüpleridir (dölyatağı borusu). Bu durum dış gebelik veya endometriyosis (Anormal yerlerde uterus mukozasının bulunması) sonucu oluşur. Bu sorunun geleneksel tedavisi ameliyat ve sonrasında yumurtlamayı tetiklemek için ilaç kullanımıdır. Ancak pek çok uzman yumurtalıklar sağlıklı olduğu sürece ilk önce IVF’yi öneriyor.
Soru: IVF’nin genellikle birden fazla bebek doğumuna yol açması bir dezavantaj değil mi?
IVF hálá ikiz veya daha fazla sayıda bebek doğumuna yol açıyor. Klinikler tek doğum yapan IVF hastalarının sayısını artırmaya çalışıyor. Amerikan Üreme Tıbbı Birliği (www.asrm.org) buna çözüm olarak şu öneriyu getiriyor: 35 yaşının altındaki kadınlara 2 embriyodan fazlası implant edilmeyecek; 35 ile 40 arasındakilere 4 embriyodan fazlası implant edilmeyecek; 40 yaşının üzerindekilere 5’ten fazlası yerleştirilmeyecek.
Soru: Eğer kısırlık erkekten kaynaklanıyorsa ne yapılmalı?
Kısırlık vakalarının yüzde 50’si erkeklerden kaynaklanmaktadır. IVF, erkeğin sperm sayısı düşük ya da yavaş hareket ediyorsa yarar sağlar. Doktorlar bir iğne yardımı ile spermi doğrudan skrotum’dan (testisleri içinde bulunduran torba) alarak kadının yumurtası içine enjekte ederler. Bu uygulamaya ICSI (intracytoplasmic sperm injection) denir.
Soru: Genetik test gerekli midir?
Çiftler genellikle genetik tarama için CVS (Chorionic villus sampling) veya amniyosentez testlerinden yararlanırlar. Preimplentasyon genetik diyagnoz denilen yeni bir teknikte sekiz hücreli embriyodan tek bir hücre çıkartılıyor ve anormallik olup olmadığı araştırılıyor. Ancak uzmanlar sonuçların garantili olmadığına dikkat çekiyorlar.
Soru: Yumurtalar dondurulabilir mi?
Doktorlar yıllardır sperm ve embriyoları donduruyor. Ancak bir kez dondurulmuş olan yumurtayı döllemekte zorluk çekiyorlar. University of Southern California Üreme Kliniği’ndeki doktorlar ICSI tekniğini geliştirerek, donmuş yumurtanın çevresindeki sertleşmiş zarı aşmayı başardılar. Ancak yumurta dondurma standart bir IVF terapisi değildir ve Amerikan Üreme Tıbbı Birliği bu yöntemin yalnızca klinik deneylerde kullanılmasını öneriyor.
Kısırlık tedavisine karar verdiğiniz zaman üreme konusunda uzman bir endokrinolog ile görüşün. Temel bilgileri aldıktan sonra bir plan çerçevesinde hareket edin.
IVF ile bilgiler için iki başvuru sitesi:
-www.fertilityfyi.com
-www.resolve.org
Yuvasından ayrı düşen farelerin yaşam şansı var mı?
Soru: Kediler zaman zaman yakaladıkları fareleri oynamak için öldürmeden eve taşırlar. Bunları yeniden doğaya saldığınız zaman kaçıp giderler. Farelerin yuvalarından uzakta yaşama şansları ne kadardır?
Yanıt: Evlerde yaşayan Mus musculus domesticus serbest bırakıldığı zaman hayatta kalır. Yuvasından uzak düşmüş farelerin yaşam şanslarını araştırmak için yapılan bir deneyde serbest bırakılan ev farelerinin bulundukları yerdeki farelerle kaynaşıp, yaşamlarına devam ettikleri görüldü. Kedinin, Apodemus sylvaticus gibi orman faresi gibi başka bir fare türünü yakalamış olma olasılığı da vardır. Bunların ev fareleri gibi esnek bir sosyal yaşamları olup olmadığı bilinmiyor.
Ayrıca evinden uzak düşmüş farelerin yaşam koşulları söz konusu olduğunda hangi mevsimde olunduğu önem kazanır. Kış ayları farenin yaşam şansını azaltır. Ayrıca kedi tarafından yakalanmanın yol açtığı travma da farenin yaşam şansını azaltan bir faktördür.