Denizin altında heyecan verici manzaralar

Karadaki cangılların eşi: Yosun ormanları

Devasa ağaçlarla boy ölçüşebilecek olan kahverengi makrosistis yosunlarının boyu 50 metreye varabiliyor. Denizlerindibine tutunan bu yosunların esnek yaprakları ışığa doğru yükselip dipteki deniz canlıları için güvenli bir sığınak oluşturuyorlar.

Bu yosunlar dik durmalarını sağlayan sağlam gövdelere değil, yaprakların dibinde yer alan gaz dolu büyük hücrelere (kistler) sahipler; bu yapraklar yüzgeç görevini üstlendiklerinden su dışında sürekli dik bir konumda duramıyorlar.

Büyümeleri için gereken mineraller deniz suyunda erimiş halde bulunduğundan köklere ihtiyaç duymuyorlar. Çok fazla macerayı sevmeyen deniz aslanları Şili’deki Horn Burnu’nda yer alan bu deniz ormanında rahatlıkla oynaşabiliyorlar.

Yaprak kıyafetli kamuflaj

Deniz altındaki ormanlarda saklanmak için yaprak kıyafetinden daha güzel bir kamuflaj aracı olabilir mi? Deniz canavarının (Phycodurus eques) derisinin çıkıntıları kahverengi ve yeşil yosunlara benzer. 45 cm. boyutundaki bu dev Avustralya denizatı çok hızlı hareket edip düşmanlarından kaçabildiğinden görünmeden geçebilir. Tüm iyi huylu denizatları gibi deniz canavarı da son derece müşfik bir babadır. Döllenmiş yumurtaları yavrular ortaya çıkıncaya kadar kuyruğunun altında özenle taşıyıp korur.

Pusudaki katil

Papua Yeni Gine’nin alçak sularındaki geniş kumlu ova, kısa yoldan bir idama tanık oluyor. Pusuya yatıp avını bekleyen deniz peygamberdevesi, beklemesinin karşılığını aldı. Zavallı 8 cm uzunluğundaki küre balığı 40 cm’lik kabuklu canlıyı fark edemedi. Avı geçtiği sırada deniz peygamberdevesi saatte 80 km’lik baş döndürücü bir hızla kıskaçlarını uzattı! Bu dünyanın en hızlı kıskaç hamlesi... Şimşek hızıyla avını yakalayan peygamberdevesi afiyetle yemek üzere yuvasına döndü.

Yaprağının üzerindeki ıstakoz gibi

Denizdeki çalkantılarla sallanan 2 cm. uzunluğundaki bu minik yaratık Fransa’da Lion Körfezi’nde yer alan Thau havzasındaki bitkilerin yapraklarına sıkıca tutunuyor. Bu küçük yaratık yüzmüyor, yavaşça hareket edip, bitkilere tutunuyor ve yolunun üzerindeki mikroorganizmalarla besleniyor. Boyuna kıyasla oldukça iri olan kıskaçlarıyla bu hayvan kuzeni ıstakozla aynı sülalede yer alıyor.

Hareket halindeki kum çölünde tuhaf etobur çiçekler

Denizlerin dibi genellikle uçsuz bucaksız kumla kaplıdır. Bu kasvetli düzlükleri mesken tutan yaratıklar açısından bir yere sabitlenmek önemli. Bu 50 cm. uzunluğundaki turuncu tüy de aslında deniz dağlalesinin kuzeni olan bir hayvan sülalesi (Pfilosarcus gurney).

Bu hayvan Kanada’da Kraliçe Charlotte boğazında mevzilenmek için tulum şekline bürünüyor. Uzun bacağını kuma soktuktan sonra suyla şişiyor. Soğan biçimindeki bu demir atma basınçla iyice güçleniyor. Böylece kolonideki tüm polipler dikilip deniz suyunu filtre ediyor ve planktonları (suda yaşayan küçük mikroorganizmalar) avlayabiliyorlar. Ovalarda yaşayan diğer balıklar ise tersine gizlenme sanatının ustasılar.

Nöbetçi gibi dikilen tuhaf yılanbalıkları

70 cm. uzunluğundaki bu tuhaf yılanbalıkları (Gorgasia Sineri) Ürdün’de, Akaba Körfezi’nde 12 metre derinliktekiotların arasında dikiliyorlar. Besin maddeleri olan planktonları sağlayacak olan gelgit akıntıları başladı. Bu ürkek yılan balıkları en ufak bir tehlikede hemen tuzculların altında saklanıyorlar.

Yosundan değil çiçekli bitkilerden oluşan bu otlar oksijen üretirken, kumu tutan sapları deniz dibini istikrarlı bir yapıya kavuşturuyor ve dalgaların şiddetini azaltarak kıyıyı koruyorlar. Okyanus diplerinin yüzde 5’ini kaplayan bu bitki örtüsü devasa memeliler de dahil olmak üzere sayısız hayvanı barındırıyor. Bunlar gezegenin en yararlı ekosistemlerinden birini oluşturuyor.