Dene, öğren!
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Eylül 17, 2005 00:40
Gemi, suyun üzerinde nasıl yüzüyor?
Bu haftaki deneyimiz bu sorunun yanıtını açıklayacak sizlere.
Gerekli malzemeler:
İki parça oyun hamuru (eşit ağırlıkta)
Bir büyük kap
Su
Oyun hamurlarını kurulamak için kağıt havlu veya peçete
İlk önce içi su dolu kabın içine küre biçimindeki oyun hamurlarını koyun. Hemen suya battığını göreceksiniz. Oysa topaklardan birine kayık biçimini verdiğinizde diğer topakla aynı ağırlıkta olmasına rağmen suyun üzerinde yüzdüğünü göreceksiniz.
Aynı şey gemiler için de geçerlidir. Tonlarca ağırlığındaki gemi suyun üzerinde yüzerken, aynı ağırlıktaki topak şeklindeki demir hemen batardı.
Objelerin suyun üzerinde yüzebilmeleri veya batmaları yüzdürme ve ağırlık kuvvetine bağlıdır. Şöyle, 1- Yüzdürme kuvveti ağırlık kuvvetinden küçükse, obje batar. 2- Yüzdürme ve ağırlık kuvveti eşitse obje batmadan suyun içinde asılı kalır. 3- Yüzdürme kuvveti ağırlık kuvvetinden büyükse, obje yukarı çıkar ve yüzer.
Tahta parçası, içi dolu lastik top, mantar vb cisimlerin suyun üzerinde yüzüp yüzmeyeceği yoğunluklarına bağlıdır. Objenin yoğunluğunu suyun yoğunluğundan düşük ise obje yüzer. Gemi, boş şişe, plastik leğen vb. yüzen objelerde biçim de önemli bir rol oynar. Burada önemli olan batarken suyu (içlerine almadan) itebilmeleridir. Yani deneyimizde olduğu gibi. Oyun hamurundan şekillendirdiğimiz kayık, aynı ağırlıktaki maddeden biçimlendirilmiş küre biçimindeki topaktan daha fazla su iter.
BUNU BİLİYOR MUYDUNUZ?
Dünyanın en büyük canlısı olan mavi balina, 300m kadar derine dalabiliyor. Dev balina bunu soluk alışveriş yetisine borçlu. Nefesini, bizden daha uzun tutabilen balina, akciğerlerindeki havayı da daha iyi değerlendirebiliyor. İnsan akciğerindeki havanın %15’ini değerlendirebilirken, balina %80-90’ını boşaltabiliyor. Ayrıca, soluduğu hava içindeki oksijeni de daha iyi değerlendirdiği tahmin edilmekte.
Bu haftaki deneyimiz bu sorunun yanıtını açıklayacak sizlere.
Gerekli malzemeler:
İki parça oyun hamuru (eşit ağırlıkta)
Bir büyük kap
Su
Oyun hamurlarını kurulamak için kağıt havlu veya peçete
İlk önce içi su dolu kabın içine küre biçimindeki oyun hamurlarını koyun. Hemen suya battığını göreceksiniz. Oysa topaklardan birine kayık biçimini verdiğinizde diğer topakla aynı ağırlıkta olmasına rağmen suyun üzerinde yüzdüğünü göreceksiniz.
Aynı şey gemiler için de geçerlidir. Tonlarca ağırlığındaki gemi suyun üzerinde yüzerken, aynı ağırlıktaki topak şeklindeki demir hemen batardı.
Objelerin suyun üzerinde yüzebilmeleri veya batmaları yüzdürme ve ağırlık kuvvetine bağlıdır. Şöyle, 1- Yüzdürme kuvveti ağırlık kuvvetinden küçükse, obje batar. 2- Yüzdürme ve ağırlık kuvveti eşitse obje batmadan suyun içinde asılı kalır. 3- Yüzdürme kuvveti ağırlık kuvvetinden büyükse, obje yukarı çıkar ve yüzer.
Tahta parçası, içi dolu lastik top, mantar vb cisimlerin suyun üzerinde yüzüp yüzmeyeceği yoğunluklarına bağlıdır. Objenin yoğunluğunu suyun yoğunluğundan düşük ise obje yüzer. Gemi, boş şişe, plastik leğen vb. yüzen objelerde biçim de önemli bir rol oynar. Burada önemli olan batarken suyu (içlerine almadan) itebilmeleridir. Yani deneyimizde olduğu gibi. Oyun hamurundan şekillendirdiğimiz kayık, aynı ağırlıktaki maddeden biçimlendirilmiş küre biçimindeki topaktan daha fazla su iter.
BUNU BİLİYOR MUYDUNUZ?
Dünyanın en büyük canlısı olan mavi balina, 300m kadar derine dalabiliyor. Dev balina bunu soluk alışveriş yetisine borçlu. Nefesini, bizden daha uzun tutabilen balina, akciğerlerindeki havayı da daha iyi değerlendirebiliyor. İnsan akciğerindeki havanın %15’ini değerlendirebilirken, balina %80-90’ını boşaltabiliyor. Ayrıca, soluduğu hava içindeki oksijeni de daha iyi değerlendirdiği tahmin edilmekte.