Dağcıların boltları doğayı kirletiyor mu

AÄŸrı dağındaki iÅŸaretleme tartışmasının ardından NiÄŸde AladaÄŸlar'daki tırmanışlarda kullanılan boltlar daÄŸcıları ikiye böldü. Bir kısım daÄŸcı, boltların doÄŸayı kirlettiÄŸini, daÄŸcılık etiÄŸine aykırı olduÄŸunu öne sürüyor. DiÄŸer grup ise kontrollü boltlanan spor tırmanış rotalarının daÄŸcılığı geliÅŸtireceÄŸini görüşünü savunuyor.DAÄžCILARI ikiye bölen tartışma, Hacettepe Ãœniversitesi DaÄŸcılık ve DoÄŸa Sporları Kulübü (HÃœDDOSK) üyesi Sevin Güney'in Yıldız Teknik Ãœniversitesi DaÄŸcılık Kulübü Posta Listesine gönderdiÄŸi e-mail ile baÅŸladı. Kulüp görüşü olarak yazılan yazıda ÅŸunlara deÄŸinildi:‘‘AladaÄŸlar'da kabul gören tırmanış geleneÄŸi, daÄŸda geriye hiçbir ÅŸey bırakmamaktır. 1994'te iki Fransız tırmanıcı tarafından baÅŸlatılan boltlama çalışması, Türkiye gibi spor tırmanış açısından en uygun kaya yapısı olan kireç taşının bol miktarda bulunduÄŸu bir ülkede, kanaatimizce pek olumlu olmamıştır. Güzel tırmanış bahçeleri mevcutken, daÄŸcıların çoÄŸunluÄŸunun pek de benimsemediÄŸi ve hassas oldukları bu çalışmayı AladaÄŸlar'da yapmanın doÄŸru olmadığını düşünüyoruz. Boltlamanın sadece Cimbar Vadisi ya da ‘‘çatal’’ olarak adlandırdığımız alan ile sınırlı kalacağını düşünmek fazla iyimser olur. HÃœDDOSK olarak Cimbar Vadisi'ndeki bu çalışmanın daha fazla devam etmemesi gerektiÄŸine inanıyoruz.’’DAÄžCILIK GELÄ°ÅžECEKDaÄŸcılar arasında uzun yıllardır süren ‘‘bolt’’ tartışması, Türkiye'deki spor rotaların yarısından fazlasını açan usta daÄŸcı DoÄŸan Palut'un HÃœDDOSK'a gösterdiÄŸi sert tepki ile alevlendi. Boltlama, rota açma ve tırmanış bölgeleri üretmenin bu konuda çalışma yapmış tırmanıcıların konusu olduÄŸunu vurgulayan DoÄŸan Palut ‘‘Bu çalışmalar daÄŸcılığımızı ileri seviyelere taşıyacak, birçok spor rotası bölgeyi gerçek bir tırmanış merkezi yapacak, daÄŸa çıkanların forma girmesini kolaylaÅŸtıracaktır’’ dedi.Bu yazı üzerine bazı daÄŸcılar, DoÄŸan Palut'u tartışmanın yönünü deÄŸiÅŸtirerek Türkiye DaÄŸcılık Federasyonu ve üniversite kulüplerini karalamakla suçladı. Boltlamanın önünün alınamayacağı belirtilirken boltun daÄŸcılık etiÄŸine aykırı olduÄŸu ve spor tırmanışın geleneksel tırmanışçılara kötü örnek teÅŸkil ettiÄŸi ileri sürüldü. Bazıları ise AladaÄŸlar baÅŸta olmak üzere Türkiye'deki daÄŸların ‘‘bolt çöplüğü’’ne dönmemesi için boltlamaların bu konuda oluÅŸturulacak bir kurul tarafından ortak kararlar alınarak yapılması gerektiÄŸini söyledi.Bolt nedirÖzellikle spor kaya tırmanışlarında, düşüş mesafesini kısaltmak amacıyla emniyet noktası oluÅŸturmak için kayaya çakılan 2 tonun üzerinde çekeri olan çelik dübellere bolt denir. Tırmanıcının ipini geçirdiÄŸi ekspreslerin takılabilmesi için kayanın dışında kalan kısmına ‘‘kulak’’ adı verilen bir bölüm eklenir.Â