Yemyeşil bitki örtüsüyle adeta her tarafı “çim saha” görünümündeki Bosna-Hersek'te, futbol en çok sevilen spor dalı olarak öne çıkıyor. Aileleri tarafından futbola yönlendirilen çocuklar, küçük yaşlarda edindikleri futbol yeteneğiyle birçok menajerin gözdesi haline geliyor. Ülkenin maddi koşullarının elverişsiz olması nedeniyle, birinci lig takımında oynayan “en iyi futbolcunun” bile aylık geliri ortalama 1000-1500 lira ile sınırlı kalıyor. Maddi imkansızlıklar ve Bosna'da 1992-1995 yılları arasında yaşanan kanlı savaş nedeniyle ülkelerinden ayrılmak zorunda kalan Bosnalı futbolcular, gittikleri Avrupa ülkelerinde “dev takımları” başarıdan başarıya taşıyor.
BUNDESLIGA'DA 2008-2009 SEZONUNA BOSNALILAR DAMGA VURDU
Almanya Birinci Futbol Ligi'nde (Bundesliga) 2008-2009 sezonunda adeta Bosnalı futbolcular fırtına estirdi.
Bosnalı futbolcular Edin Dzeko ve Zvyezdan Misimoviç'in başarılı futbolu sayesinde forma giydikleri Wolfsburg takımı, Bayern Münih, Bayer Leverkusen, Borussia Dortmund ve Schalke 04 gibi önemli takımları geride bırakarak şampiyon olmayı başardı.
Bundesliga'da 2008-2009 sezonunda topu 22 kez ağlarla buluşturan Boşnak futbolcu Edin Dzeko, Almanya'nın “gol kralı” olurken,
Galatasaray'ın yeni transferi Bosnalı Zvyezdan Misimoviç ise aynı sezon ligin “en iyi asist yapan oyuncusu” seçildi.
Bundesliga tarihinde iki sezon peş peşe 20'den fazla gol atarak, bu başarıya ulaşabilen ikinci futbolcu olan Dzeko, Bosna-Hersek'te adeta “milli kahraman” olarak görülüyor. Dzeko'nun forması ise ülkesinde en çok tercih edilen spor kıyafeti olarak küçük-büyük bütün Bosnalılar tarafından sevilerek giyiliyor.
Bosna-Hersek'in başkenti Saraybosna'da 18 Mart 1986 yılında dünyaya gelen Edin Dzeko, futbol hayatına Saraybosna'nın “Zelyezniçar” takımında başladı.
2005 yılında Çek Cumhuriyeti'nin Teplice takımına transfer olan Dzeko, 2007 yılında 4 milyon avro değerindeki anlaşma sonucu Almanya'nın Wolfsburg takımına geçti. Avrupa'nın en büyük külüplerinden İngiltere'nin Chelsea, Tottenham, Manchester City, İspanya'nın Real Madrid ve Atletico Madrid, İtalya'nın Milan takımının teklif ettikleri yüksek transfer bedellerine rağmen Wolfsburg'da kalmayı tercih eden Dzeko, bu sezonda da takımındaki başarısını devam ettiriyor.
Dzeko'nun gol kralı olmasında yaptığı asistlerin önemli rolü bulunan Zvyezdan Misimoviç ise 1982 yılında Almanya'nın Münih kentinde doğdu. Ailesi 1980'li yılların başında Bosna Hersek'in Sırp nüfusunun yoğun yaşadığı Bosanska Gradişka kentinden Almanya'ya taşınan Misimoviç, Bayern Münih, Bochum ve Wolfsburg'da oynadıktan sonra bu sezon 7 milyon avroya Galatasaray'a transfer olarak isminden söz ettirdi.
Bu sezon “Bundesliga'nın” zirvesinde bulunan Hoffenheim takımının orta sahası ve forveti yine Bosnalılar'a ait. Vedad İbişeviç ve Seyad Salihoviç ikilisinin attığı gollerle 2 yıl önce ikinci ligden birinci lige çıkan Hoffenheim takımı, yine bu ikilinin etkili oyunu sayesinde şimdi ligin zirvesine oturmayı başardı. Hoffeheim'in forvet oyuncusu Vedad İbişeviç, geçen sezonda yaşadığı sakatlığa rağmen 14 gol atmayı başardı.
Almanya'nın Hamburg kentinde en saygı duyulan futbolcular arasında Mostar doğumlu Boşnak oyuncu Sergey Barbarez, gösteriliyor. “Bundesliga”da 10 sezon Hamburg formasını giyen Barbarez, yabancı olmasına rağmen şu anda takımının yönetim kurulu üyesi olarak görev yapıyor.
ÜLKESİ MİLLİ TAKIMA KABUL ETMEDİ, İSVEÇ MİLLİ TAKIMININ “EN BÜYÜK
YILDIZI” OLDU
Bosna savaşı sırasında (1992-1995) Bosna Hersek'ten ailesiyle birlikte İsveç'e taşınan Zlatan İbrahimoviç'in futbol yeteneği kısa süre içinde fark edildi. Futbol kariyerine İsveç'in “Malmo” takımında başlayan İbrahimoviç, kısa süre içinde Hollanda'nın Ajax takımına transfer oldu. Hollanda'dan sonra İtalya giden İbrahimoviç, bu ülkede İnter ve Juventus takımlarında forma giydi.
İnter'den İspanya'nın en başarılı takımlarından Barcelona'ya transfer olan İbrahimoviç, bu sezon yeniden İtalya'ya döndü ve AC Milan'ın formasını giyiyor.
Dünyanın en iyi forvet futbolcuları arasında gösterilen İbrahimoviç, çok istemesine rağmen Bosna-Hersek milli futbol takımı formasını ülkesinin siyasi karışıklığı nedeniyle giyemedi. Bosna- Hersek'in ümit milli takımında oynamayı bile kabul eden İbrahimoviç'in bu talebi, Bosna Hersek Futbol Federasyonu'ndaki karışık yapı nedeniyle geri çevrildi. Bunun üzerine İbrahimoviç, İsveç milli takımının “en büyük yıldızı” olarak forma giymeye başladı.
ÜLKESİNİ SAVAŞTA YALNIZ BIRAKMAYAN SALİHAMİDZİÇ, BAŞARISINI JUVENTUS'TA
SÜRDÜRÜYOR
Bosna-Hersek'ten ailesiyle birlikte 1990'lı yıllarda Almanya'ya taşınan Hasan Salihamidziç, ülkenin en önemli takımı Bayern Münih'e transfer oldu. Yaklaşık 10 yıl Bayern Münih formasını giyen Salihamidziç'e 1994 yılında, “savaşta olan Bosna'nın kaderi belli olmadığı” gerekçesiyle Alman milli forması teklif edilmişti. Teklifi geri çeviren Salihamidziç, Almanya Futbol Federasyonu'na, “Bosna formasını savaş şartlarında bile giymekten çekinmem” şeklinde sert bir yanıt verdi. Salihamidziç'in bu yanıtı o dönemde Avrupa spor basınında geniş bir şekilde yer aldı.
Almanya'daki futbol hayatının ardından İtalya'nın Juventus takımına transfer olan ve halen burada forma giymeyi sürdüren Salihamidziç, tecrübesi ve hızlı oyunuyla büyük bir başarı gösteriyor.
Avrupa'nın en başarılı genç oyunculardan biri olan Boşnak oyuncu Miralem Pyaniç ise Fransa'nın Lyon takımında başarılarıyla adından söz ettiriyor. Avrupa'nın “en kaliteli” ligi olarak nitelendirilen İngiltere'nin Stoke City takımının kalesini Asmir Begoviç adlı 23 yaşındaki Boşnak kaleci koruyor. Bosna-Hersek Milli Takımının kaleciliğini de yapan Asmir Begoviç, savaş sırasında ülkesinden ailesiyle birlikte Kanada'ya daha sonra da Almanya'ya göç etmek zorunda kaldı.
Avrupa genelinde top oynayan Bosnalı futbolculardan şu anda Galatasaray'ın yeni transferi Misimoviç'le birlikte 3 futbolcu Türkiye'de futbol yaşamını sürdürüyor. Safet Nadareviç Eskişehirspor'da forma giyerken, İstanbul Büyükşehir Belediyespor'un kaleciliğini de Kenan Hasagiç yapıyor.
BOSNALI TEKNİK DİREKTÖRLER
Futbolculuk kariyerlerinin ardından teknik direktör olarak görev yapan çok sayıda Bosnalı da isimlerinden söz ettiriyor.
Bu isimlerden en önemlisi Miroslav Çiro Blajeviç olarak gösteriliyor. Bosna Hersek'in Travnik kentinde 1935'te doğan Miroslav Çiro Blajeviç, Hırvatistan milli takımını çalıştırdı. 1998 yılında Fransa'da düzenlenen
Dünya Kupası'nda takımını 3'üncü yapmayı başaran Blajeviç, kupanın en iyi teknik direktörü seçildi.
30 yıl süren teknik direktörlük kariyerinde dünyanın birçok ülkesinin takımını çalıştıran Blajeviç, geçen yıl Bosna-Hersek milli takımını çalıştırıyordu. Güney Afrika'da düzenlenen 2010 Dünya Kupası ön elemelerinin uzatmalarında takımı Portekiz'e yenilen Blajeviç, “En büyük hayalim Bosna'yı dünya kupasına götürmekti ve hayatımda hiç bu kadar üzülmedim” şeklinde açıklama yapmıştı. Bu yenilginin ardından milli takımın teknik direktörlüğünden istifa eden Blajeviç, şu anda Çin'de teknik direktörlük görevini sürdürüyor.
Bir zamanlar Trabzonspor'u da çalıştıran Boşnak Vahid Halihociç, Fransa'nın PSG takımıyla çeşitli başarılara ulaştı. Teknik direktör olarak görev yaptığı Fildişi Sahili milli takımını 2010 Dünya Kupası'na taşımayı başaran Halihociç, şu anda Hırvatistan'ın başkenti Zagreb'in “Dinamo” takımını çalıştırıyor.
Esik Yugoslavya Milli Takımı'nın en çok gol atan Boşnak kökenli futbolcusu olan Saffet Susiç, Türkiye'de başta İstanbulspor olmak üzere birçok takımı çalıştırdı. Susiç, şu anda Bosna-Hersek milli takımının başında görev yapıyor.
TÜRKİYE BOSNALI FUTBOLCULARI BOLİÇ VE BALİÇ'LE TANIMIŞTI
Bosna-Hersek denince Türk futbolsevenlerinin aklına gelen ilk isimler Elvir Boliç ve Elvir Baliç oluyor.
Bosna savaşının başladığı yıllarda Belgrad'ın Kızılyıldız takımında oynayan Boliç, takımından tazminatını almadan İstanbul'a geldi. Türkiye'de
Fenerbahçe, Galatasaray, Gaziantepspor, İstanbulspor, Gençlerbirliği ve Malatyaspor formasını giyen Boliç, Fenerbahçe formasıyla şampiyonlar ligi maçında İngiltere'nin Manchester United takımına deplasmanda attığı golle bu takımın kendi sahasında Avrupa kupalarında 50 yıl süren yenilmezliğine son veren oyuncu olarak tarihe geçmişti.
Hem Fenerbahçe hem Galatasaray forması giyen Elvir Baliç ise bir zamanlar Real Madrid'in en pahalı transferi olarak Avrupa'nın spor gazetelerine manşet olmuştu. Real Madrid'de geçirdiği şanssız bir sakatlık nedeniyle Baliç'in Avrupa macerası erken bitti. Baliç, şu anda Bosna-Hersek milli takımında Saffet Susiç'in yardımcılığını yapıyor.