Bir semt tarihçisine övgü

Jak Deleon'un Büyükada - Anıtlar Rehberi kitabı, İstanbul'un en büyük adasının anıtlarının tarihini dile getiriyor.Anıtlar Rehberi, camileri, kiliseleri, sinagogları, onun yanında başka yapıları da bize tanıtıyor.Hiç kuşkusuz yapılardan, nüfusun kimliğini ortaya çıkarmak da mümkün oluyor.Kitabın başında yer alan Bir Zamanlar Büyükada, bu adanın tarihçesidir, öyle bir tarihçedir ki, gazinosundan köşklerine kadar. Buradaki yaşama biçimini, her dönemin İstanbul'unun buradaki insan dokusunu bize veriyor.Şimdi Büyükada'ya gidenler, geçmişle bugünü karşılaştırma olanağını Jak Deleon'un kitabı sayesinde gerçekleştirebileceklerdir.Adanın simgeleri var mıdır? Yazara göre bu Saat Kulesi'dir.'Sakinlerin ve gezginlerin gözünde Büyükada'nın simgesi olan Saat Kulesi, Cumhuriyet'in kurulduğu yıl İskele Meydanı'na yerleştirilmiştir.'Deleon'un başka çalışmalarında da, bugünle dün arasındaki gelgitler bir tarih perspektifi içinde sunulur, okur hem oranın tarihini hem de gezmesi, görmesi gereken yerleri öğrenir.Ayrıca, o konuda kalem oynatmış tarihçilerden, edebiyatın ünlülerinden alıntılar yaparak, onları da inceleyerek birkaç yönlü bir kitap ortaya çıkarmıştır.Böylece kitapları hem içerik hem de üslup bakımından bir zenginlik kazanmıştır.Büyükada Anıtlar Rehberi, her zaman söyleme gereği duyduğumuz, kozmopolit İstanbul'un insan, inanç haritasını sermektedir önümüze.Jak Deleon'un diğer kitaplarından da söz etmek isterim. Çünkü onların hepsine genel açıdan bakınca; İstanbul'un değişik semt monografileri türünde de çok yararlı çalışmalar yapmıştır.Bu hem gezi rehberi hem de bir monografi olması açısından iki işlevi bir arada taşımaktadır.Tarih içinde Beyoğlu'nun değişimine insan unsuru merceğinden bakınca, Beyoğlu'nu bütün yönleriyle anlamamız mümkündür.Deleon'un Beyoğlu'nda Beyaz Ruslar kitabı, bugünün Beyoğlu'sunun yaşama biçimine ritüellerine girmiş alışkanlıkların kaynağını bulmamızda bize rehberlik eder.Gelen Beyaz Ruslar içinde birçok kişi, batının bazı yaşama alışkanlıklarıyla, zevkleriyle tanışmamızı sağlamışlardır.Barones Valentine Taskin'i bu kitaptan okuyacaklar, Beyaz Ruslar'ın gerçekten her biri roman olabilecek hayat hikáyelerinin çarpıcılığına şaşıracaklardır.Birçok kimse İstanbul'da Barones Valentine Taskin'i dinlemiştir.Balat ve Çevresi'ni okurken; bugün yeniden canlanan bu semtin İstanbul şehri içindeki yerini fark ederek, şimdiye kadar ihmal edilmiş olmasına da hayıflanacaksınız.Özellikle kitaptaki Balat: Bir Semt Monografisi bölümünü mutlaka okumalısınız, şimdi itibar gören Haliç ve çevresini bu kitap eşliğinde gezmenizi salık vereceğim.Gerek Bir Beyoğlu Gezisi, gerek Boğaziçi için Gezi Rehberi, İstanbul'u tanımanız için gerekli rehberlerdir.Jak Deleon'un kitapları, İstanbul’u öğreten, sevdiren çalışmalar.BÜYÜKADA'DA İLK BİSİKLET'Bisikletin 19. yüzyılın sonunda İstanbul'a geldiği ve 'ehl-i keyf' tarafından hemen benimsendiği kaydedilir. Şehrin gözde mesire yerleri Kağıthane, Göksu ve Kuşdili'nde (korna yerine) çan, boru, düdük çalarak gezinen bisikletliler (Ahmet İhsan Bey'in Servet-i Fünun dergisinde yazdığı gibi) 'seyrangáhların manzarasını daha revnaklı' kılacaktı. Reşat Ekrem Koçu, o dönemde jokey kepinin ya da berenin, avcı ceketinin, golf pantolonunun, uzun konçlu spor çorapla iskarpinin şart olduğunu söyler. Beyoğlu, Tepebaşı, Taksim, Şişli, Büyükdere, Tarabya, Sakızağacı, Fenerbahçe, Caddebostan, Yeşilköy gibi Frenklerin ve 'tatlı su Frenklerinin' bol bulunduğu yerlerde yol alan (ve Şamran Hanım'ın dilinde 'kanto'laşan) bisiklet, Büyükada'ya 1950'lerde ulaşabilmiştir...BEYAZ RUSLAR'IN KÖKENLERİ1917 devriminden sonra dünyanın yedi bucağına dağılan Beyaz Ruslar, önce ilk durak, ardından özgürlüğe uzanan köprü olarak Türkiye'yi seçtiler. Bu seçim iki nedenden dolayı mantıklıydı: Kırım üzerinden kaçan çoğunluk için en yakın aynı zamanda (denizaşırı olmasından dolayı) en güvenli ülkeydi Türkiye. İkinci nedense Osmanlı'nın engin hoşgörüsü ve tarihsel konukseverliğiydi.DOĞAN HIZLAN'IN SEÇTİKLERİDosttan Gelen Selámsın Fikret Otyam Günizi YayıncılıkOn Bir Dakika Paulo Coelho Can YayınlarıYeni Dünyalar Eski Metinler Anthony Grafton Kitap YayıneviÇador Murathan Mungan Metis YayınlarıDemokratik Süreç ve Anılar Cedet Aykan Grafiker Yayınları