Bayandan hakem mi olur diyenleri utandırdım galiba
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Mayıs 25, 2008 00:00
Hakemin dünyası ilginçtir. Maçı iyi de, kötü de yönetse sahadaki iki takımı da mutlu edemez, mutlaka tepki alır.
Yine de "Yaşayanlarımıza, ölmüşlerimize küfür yemeyelim bize yeter" deyip geçerler. Haklı da, haksız da olsalar ne uzatılan mikrofona konuşurlar, ne de gazete sayfalarında demeç verirler. Çünkü basınla konuşmaları kesinlikle yasaktır. Nadiren de olsa konuşabilmeleri için Merkez Hakem Kurulu’ndan "izin" gerekir. Biz de başarı grafiği hızla yükselen basketbol hakemi Özlem Yalman için izin aldık. Kendisi de konuşmayı kabul edince bir kadın hakemin çalışma saatlerini ve iç dünyasını öğrendik.
Basketbol oynarken hakemleri nasıl görürdünüz? Şimdi bir hakem olarak basketbolcuları nasıl görüyorsunuz?
- 1994 ile 1998 yılları arasında Bayanlar 2. Ligi’nde basketbol oynadım. Bir yandan da 1994 yılının aralık ayında İzmir’de açılan temel hakem kursunu bitirdim. Yani basketbol oynarken hakemliğe de ilk adımlarımı atmıştım. Aldığımız dersler arasında spor psikolojisi de olduğundan hakemleri, "Hata yapma ihtimali olan bir kişi" gibi görebiliyorduk. Tabii sporculuğun verdiği hırsla, olaylara takım renklerinden oluşan gözlükle bakınca bazı anlarda yine de sinirleniyorduk. Hatta 2. ligden 1. lige yükselmemizi engelleyen ve çok önemli hakem hatalarının yapıldığı bir maç oynamıştık. Zaten o maçtan sonra hakemlik yapmaya karar verdim.
Türkiye Erkekler Basketbol Ligi’nde başarı grafiği hızla yükselen bir kadın olmak nasıl bir şey?
- Bana layık görülen atamalardan sonra yönettiğim maçlarla Türkiye’deki tüm kadın hakemlerin hedeflerini yükselttiğimi düşünüyorum. Bir de "bayandan hakem mi olur" diyenleri utandırdığımı sanıyorum.
Tribünlerden sahaya edilen küfürleri hiç duyuyor musunuz? Duyuyorsanız kadın hakem olarak neler hissediyorsunuz?
- Oyuncu, seyirci ve hakem basketbolun vazgeçilmez üçlüsü. Biz hakem olarak biliyoruz ki kimse bizi izlemeye gelmiyor. Biz de oyunun önüne geçmemeye çalışıyoruz. En keyifli maçlar en kalabalık oynanan maçlar. 4-5 bin kişi maçı izlerken çaldığınız bir düdükle hep birden seviniyorlar veya üzülüyorlar. O an duygularını kontrol edemeyenler de çıkıyor tabii. Ama hakemlik bilinci ve yüksek konsantrasyonumuz sayesinde küfürler bize sıradan bir gürültü gibi yansıyor.
Maçtaki molalarda hakem arkadaşlarınızla kafa kafaya verip ne konuşursunuz?
- Genelde hakem yönetimiyle ilgili konuşuruz. Maçtan kopmamak için üç hakem birbirimizi motive ederiz.
Verdiğiniz yanlış bir karar sizi nasıl etkiler? Maçtan sonra vicdan muhakemesi yapar mısınız?
- Basketbol bir hatalar oyunu. Nasıl ki bir antrenör oyunun en kritik anında yanlış taktik veriyor, oyuncular boş turnike veya şut kaçırıyorsa biz de zaman zaman hatalı karar veriyoruz. Yanlış kararı oyunun hangi anında verdiğiniz de önemli. Oyunun başındaki yanlış bir karar ile çekişmeli bir maçın son iki dakikasındaki hata aynı değil elbette. Hatamızı bir saniye sonra fark ettiğimiz oluyor ama artık ok yaydan çıkmışsa yapacak bir şey kalmıyor! Yanlış olduğunu düşündüğüm kararlarımdan dolayı üzüntü duyarım ancak bunun uzun sürmemesi için kendime telkinde bulunurum. Bir sonraki maçta, bu hatayı tekrarlamamak için daha fazla özen gösteririm.
En az ve en çok hata yaptığınız maçlar sonrası nasıl bir ruh halinde olursunuz?
- Maçı iyi yönettiğim zaman tabii ki çok keyifli oluyorum. Eve dönüşte huzurlu bir yolculuk beni bekliyor.
Son yıllarda hakemleri "faul var" şeklinde yanıltmaya yönelik el ve kol hareketi yapan artist basketbolcuların sayısı çoğaldı. Bunu nasıl yorumluyorsunuz?
- Oyuncuları buna yönelten antrenörler olduğunu biliyorum. Bir işimiz de bunları süzebilmek. Bu sezonun başında Uluslararası Basketbol Federasyonu (FIBA), bu yöndeki davranışlarla haksız avantaj elde eden oyuncuya teknik faul ile cezalandırma yetkisi verdi.
Kadınların maçını mı, yoksa erkeklerin maçını mı yönetmek daha kolay?
- Erkek maçlarını yönetmek daha rahat çünkü pozisyonlar daha açık.
Hakemlik sizin için hobi mi, yoksa ek bir gelir kaynağı mı?
- Hakemliğin ilk yıllarında masrafınız kazancınızdan daha fazla olur. Erkekler 1. Ligi’nde maç yönetmenin keyfi ise parayla ölçülemez. Asıl mesleğim olan beden eğitim öğretmenliğinde de 10’uncu yılımdayım ve mesleğimi çok seviyorum.
Basketbol oynarken hakemleri nasıl görürdünüz? Şimdi bir hakem olarak basketbolcuları nasıl görüyorsunuz?
- 1994 ile 1998 yılları arasında Bayanlar 2. Ligi’nde basketbol oynadım. Bir yandan da 1994 yılının aralık ayında İzmir’de açılan temel hakem kursunu bitirdim. Yani basketbol oynarken hakemliğe de ilk adımlarımı atmıştım. Aldığımız dersler arasında spor psikolojisi de olduğundan hakemleri, "Hata yapma ihtimali olan bir kişi" gibi görebiliyorduk. Tabii sporculuğun verdiği hırsla, olaylara takım renklerinden oluşan gözlükle bakınca bazı anlarda yine de sinirleniyorduk. Hatta 2. ligden 1. lige yükselmemizi engelleyen ve çok önemli hakem hatalarının yapıldığı bir maç oynamıştık. Zaten o maçtan sonra hakemlik yapmaya karar verdim.
Türkiye Erkekler Basketbol Ligi’nde başarı grafiği hızla yükselen bir kadın olmak nasıl bir şey?
- Bana layık görülen atamalardan sonra yönettiğim maçlarla Türkiye’deki tüm kadın hakemlerin hedeflerini yükselttiğimi düşünüyorum. Bir de "bayandan hakem mi olur" diyenleri utandırdığımı sanıyorum.
Tribünlerden sahaya edilen küfürleri hiç duyuyor musunuz? Duyuyorsanız kadın hakem olarak neler hissediyorsunuz?
- Oyuncu, seyirci ve hakem basketbolun vazgeçilmez üçlüsü. Biz hakem olarak biliyoruz ki kimse bizi izlemeye gelmiyor. Biz de oyunun önüne geçmemeye çalışıyoruz. En keyifli maçlar en kalabalık oynanan maçlar. 4-5 bin kişi maçı izlerken çaldığınız bir düdükle hep birden seviniyorlar veya üzülüyorlar. O an duygularını kontrol edemeyenler de çıkıyor tabii. Ama hakemlik bilinci ve yüksek konsantrasyonumuz sayesinde küfürler bize sıradan bir gürültü gibi yansıyor.
Maçtaki molalarda hakem arkadaşlarınızla kafa kafaya verip ne konuşursunuz?
- Genelde hakem yönetimiyle ilgili konuşuruz. Maçtan kopmamak için üç hakem birbirimizi motive ederiz.
Verdiğiniz yanlış bir karar sizi nasıl etkiler? Maçtan sonra vicdan muhakemesi yapar mısınız?
- Basketbol bir hatalar oyunu. Nasıl ki bir antrenör oyunun en kritik anında yanlış taktik veriyor, oyuncular boş turnike veya şut kaçırıyorsa biz de zaman zaman hatalı karar veriyoruz. Yanlış kararı oyunun hangi anında verdiğiniz de önemli. Oyunun başındaki yanlış bir karar ile çekişmeli bir maçın son iki dakikasındaki hata aynı değil elbette. Hatamızı bir saniye sonra fark ettiğimiz oluyor ama artık ok yaydan çıkmışsa yapacak bir şey kalmıyor! Yanlış olduğunu düşündüğüm kararlarımdan dolayı üzüntü duyarım ancak bunun uzun sürmemesi için kendime telkinde bulunurum. Bir sonraki maçta, bu hatayı tekrarlamamak için daha fazla özen gösteririm.
En az ve en çok hata yaptığınız maçlar sonrası nasıl bir ruh halinde olursunuz?
- Maçı iyi yönettiğim zaman tabii ki çok keyifli oluyorum. Eve dönüşte huzurlu bir yolculuk beni bekliyor.
Son yıllarda hakemleri "faul var" şeklinde yanıltmaya yönelik el ve kol hareketi yapan artist basketbolcuların sayısı çoğaldı. Bunu nasıl yorumluyorsunuz?
- Oyuncuları buna yönelten antrenörler olduğunu biliyorum. Bir işimiz de bunları süzebilmek. Bu sezonun başında Uluslararası Basketbol Federasyonu (FIBA), bu yöndeki davranışlarla haksız avantaj elde eden oyuncuya teknik faul ile cezalandırma yetkisi verdi.
Kadınların maçını mı, yoksa erkeklerin maçını mı yönetmek daha kolay?
- Erkek maçlarını yönetmek daha rahat çünkü pozisyonlar daha açık.
Hakemlik sizin için hobi mi, yoksa ek bir gelir kaynağı mı?
- Hakemliğin ilk yıllarında masrafınız kazancınızdan daha fazla olur. Erkekler 1. Ligi’nde maç yönetmenin keyfi ise parayla ölçülemez. Asıl mesleğim olan beden eğitim öğretmenliğinde de 10’uncu yılımdayım ve mesleğimi çok seviyorum.