Aynı bölgede patlayan iki yıldız kafa karıştırdı
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Aralık 17, 2005 22:56
Chandra röntgen teleskopunun ölçümleri DEM L316 isimli parlak cismin iki süpernova kalıntısı olduğunu gösteriyor. Bilim adamları soruyor: Neden iki farklı yıldız aynı zamanda, aynı yerde patlıyor?
New Scientist dergisine konuşan Illinois Üniversitesi astronomu Rosa Williams, bu tür bir olay olanaksız gibi, ama konuyu ilginç kılan da bu diyor. Yeni Chandra ölçümleri, Büyük Magellan bulutundaki yapının sağ alt kısmında sola göre daha az demir içerdiği sonucunu veren ölçümleri kanıtlamakta. Demir açısından zayıf olan kısım olasılıklı yaklaşık on Güneş kütlesine eşit bir süpernovanın kalıntıları.
Patladığı zaman göreceli olarak az miktarda demir içeren dış kılıfı fırlatmış. Demir açısından zengin olan kısım ise kütlesi 1,4 Güneş kütlesini aşınca patlayan bir Beyaz Cüce’nin kalıntıları olmalı. Hız ölçümleri, iki yıldız ölüsünün gerçekten de aynı bölgede bulunduğunu gösteriyor.
Ancak bu karşılaşmanın nedeni bilinmiyor. ‘İkisi aynı zamanda doğduysa, aynı anda patlamış olmaları imkansız’ diyor Williams. Çünkü ağır yıldızlar birkaç yıl yaşarken, Beyaz Cüce ancak birkaç milyar yıl sonra güneşe benzer bir yıldıza dönüşür. İki ölü yıldız bir olasılıkla daha yeni yeni patlıyor olabilir. Bu durumda sınırda yoğun ve nötr bir hidrojen gazının birikmiş olması gerekiyor. Fakat nötr hidrojeni saptayan halihazırdaki teleskoplar, 160.000 ışık yılı uzaklıktaki Büyük Magellan Bulutunu görecek kadar yüksek çözünürlüklü değil.
Patladığı zaman göreceli olarak az miktarda demir içeren dış kılıfı fırlatmış. Demir açısından zengin olan kısım ise kütlesi 1,4 Güneş kütlesini aşınca patlayan bir Beyaz Cüce’nin kalıntıları olmalı. Hız ölçümleri, iki yıldız ölüsünün gerçekten de aynı bölgede bulunduğunu gösteriyor.
Ancak bu karşılaşmanın nedeni bilinmiyor. ‘İkisi aynı zamanda doğduysa, aynı anda patlamış olmaları imkansız’ diyor Williams. Çünkü ağır yıldızlar birkaç yıl yaşarken, Beyaz Cüce ancak birkaç milyar yıl sonra güneşe benzer bir yıldıza dönüşür. İki ölü yıldız bir olasılıkla daha yeni yeni patlıyor olabilir. Bu durumda sınırda yoğun ve nötr bir hidrojen gazının birikmiş olması gerekiyor. Fakat nötr hidrojeni saptayan halihazırdaki teleskoplar, 160.000 ışık yılı uzaklıktaki Büyük Magellan Bulutunu görecek kadar yüksek çözünürlüklü değil.