Atletizmin yıldızları 22 yıl sonra yine Helsinki’de
Güncelleme Tarihi:
Alp ULAGAY
Oluşturulma Tarihi: Ağustos 06, 2005 01:26
İlk Dünya Atletizm Şampiyonası 1983’te Finlandiya’nın başkenti Helsinki’de düzenlenmiş ve Carl Lewis, Edwin Moses, Alberto Cova, Jarmila Kratochvilova, Mary Decker gibi atletler yıldızlaşmıştı. 22 yıl sonra atletizmin yıldızları 6-14 Ağustos arasında yine Helsinki’de buluşuyor.
Olimpiyat sonrası yılda bazı şöhretli atletler dinlenmeyi tercih ediyor. Bu durum genç kuşaktan yıldız adaylarına kendilerini kanıtlamaları için büyük bir fırsat veriyor. Helsinki’de Türkiye’yi dört atlet temsil edecek. Erkekler 3000 metre engellide Halil Akkaş, çekiç atmada Eşref Apak, kadınlar 1500 metrede Binnaz Uslu ve 3000 metre engellide Türkan Bozkurt. Eşref Apak, pazartesi günkü finalde Doğu Avrupalı rakiplerine karşı mücadele verip madalya kürsüsüne çıkmaya çalışacak. İşte 10. Dünya Atletizm Şampiyonası’nın önemli yarışları ve yıldız adaylarının kısa bir değerlendirmesi.
TÜRKİYE’NİN TEK UMUDU EŞREF APAK
EŞREF’İ İZLEYİN
Eleme: 6 Ağustos Cumartesi 11.15 Final: 8 Ağustos Pazartesi 18.40 TRT3’te
Türkiye, Helsinki’deki Dünya Şampiyonası’na dört kişilik küçük bir kadroyla katılıyor. Süreyya Ayhan, Elvan Abeylegesse ve Tezeta Sürekli gibi iddialı kadın atletlerin yokluğunda Türkiye’nin tek madalya umudu erkekler çekiç atmada Eşref Apak.
Apak (23) geçen yıl Olimpiyat’tan bronz madalyayla dönüp kariyerinin en büyük başarısına imza atmıştı. Bu başarıdan sonra Türkiye Atletizm Federasyonu genç sporcunun tekniğini geliştirmesi için Beyaz Rus antrenör Konstantin Astapkoviç’i iş başına getirdi. Astapkoviç kış aylarındaki çalışmayla Eşref Apak’a yeni bir teknik öğretmek için çalışmaya koyuldu. Bu tekniği tam anlamıyla uygulayabilmek belki Apak’ın iki-üç yılını alacak. Ama, şimdiden faydasını görmüş gözüküyor.
5 Haziran’da İstanbul’daki Cezmi Or yarışlarında 81,45 metreyle kendi Türkiye rekorunu bir kez daha kırdı. Apak, 18 Haziran’da Avrupa Kupası 2. Lig yarışında 76,55 metreyle rahatlıkla ilk sırayı aldı. 1 Temmuz’da İspanya’nın Almeria kentindeki Akdeniz Oyunları’nda 77,88 metrelik derecesiyle altın madalyayı boynuna taktı. Üç haftadır Beyaz Rusya’da kamp yapan Apak buradan Helsinki’ye geçti.
APAK’IN RAKİPLERİ
Eşref Apak’ın madalya yolundaki en büyük rakipleri doğu Avrupalı. Geçen yılın Olimpiyat şampiyonu Japon Koji Murofuşi sakatlığı sebebiyle Helsinki’de yarışmayacak. Onun ardından gümüşü kapan Beyaz Rus İvan Tihon (29) ise çok formda. Geçen ay Beyaz Rusya Şampiyonası’nda 86,73 metrelik atışıyla Yuri Sedih’in 19 yıllık dünya rekoruna bir santim yaklaştı. Yine vatandaşı Vadim Devyatovskiy (28) de 84,90 metreyle onu takip ediyor. Çok tecrübeli Ukraynalı Andrey Skavaruk (38) ve genç Macar Krisztian Pars (23) de kürsünün diğer adayları.
BU YARIŞLARI KAÇIRMAYIN
100 metre (E): Final 7 Ağustos Pazar 21.35
Dünyanın en hızlı adamını belirleyecek yarışta yeni bir kuşak var. Jamaikalı Asafa Powell 14 Haziran’da Atina’da 9,77 saniyeyle yeni bir dünya rekoru kırdı ama sakatlığı yüzünden Helsinki’de yok. Geçen yıl Olimpiyatlarda altın madalyayı boynuna takan ABD’li Justin Gatlin (22) yine çok formda. İki ay önce ABD Şampiyonası’nda hem 100 hem de 200 metrede birinci sırayı aldı. 22 Temmuz’da Londra’da 9,89 saniyeyle en iyi derecesini koştu. Olimpiyat dördüncüsü Shawn Crawford (27) sırf bu yarışa konsantre olabilmek için 200 metreden çekildi. Trinidad ve Tobagolu atletler Marc Burns (22) ve Darrel Brown (20) her an patlama yapmaya hazır. Geçen ay Fransa rekorunu 9,99 saniyeyle yenileyen Ronald Pognon (22) kürsüyü zorlayacak. Altın için 9,90 saniyenin altına inmek gerekebilir.
Üç adım atlama (E): Final 11 Ağustos Perşembe 20.00
Üç adım atlamanın yeni yıldızı Rumen Marian Oprea (23) istikrarlı çıkışını bu yıl bir altın madalyayla süsleyebilir. İsveçli Olimpiyat şampiyonu Olsson’un yokluğunda iyi bir sezon geçiriyor ve 17,81 metreyle yılın en iyi derecesine sahip. Altın madalya için 2005’te çıkış yapan iki atlet Brezilyalı Jadel Gregorio (24) ve İngiliz Nathan Douglas (22) ile kıyasıya bir mücadele içine girecek.
Cirit atma (E): Final 10 Ağustos Çarşamba 20.30
Bu yıl iki atlet Finli Tero Pitkamaki (22) ve Rus Sergey Makarov (32) 90 metreyi geçti. Pitkamaki geçen yılki Olimpiyat sekizinciliğinden sonra 2005’te müthiş bir form yakaladı. Makarov’la aralarındaki rekabette bu sezon 2-1 önde ve ev sahibi Finlandiya’nın en büyük madalya umudu. Son Olimpiyat şampiyonu Norveçli Andreas Thorkildsen (23) formunu buldu ve geçen hafta Oslo’da 87,66 metrelik atışıyla altın madalyayı hedeflediğini gösterdi. Altın madalya için muhtemelen 90 metreyi bulmak gerekecek.
400 metre (E): Final 12 Ağustos Cuma 21.35
Beyaz sprinterlerin 40 yıllık hakimiyetine son veren ABD’li Jeremy Wariner (21) 400 metreye yeni bir heyecan getirdi. 2004’te Olimpiyat’ta koştuğu 44,00 saniyelik derecesiyle tarihin en hızlı beyaz atleti oldu. Dünya rekortmeni ABD’li Michael Johnson’ın menajerliği altında Wariner, Helsinki’deki 44 saniyenin altına inmek istiyor. Bu kez karşısında antrenman arkadaşı Darold Williamson var. Williamson (22) bu yıl Wariner dışında kimseye geçilmedi. Ayrıca her şampiyonada aşama yapan Grenadalı Alleyne Francique’e dikkat.
100 metre (K): Final 8 Ağustos Pazartesi 21.35
Favorisi olmayan bir yarış. Çok tecrübeli Bahamalı Chandra Sturrup (33) 10 yıldır büyük şampiyonalarda final koşmasına karşın sadece bir üçüncülük kazanabildi. Kariyerinin en hızlı 100 metresini geçen ay Lozan’da 10,84 saniyeyle koşup rakiplerine gözdağı verdi. Fransız Christine Arron (31) yıllar sonra tüm sorunlarını atlattı ve 2005’te hiç geçilmedi. Bu tecrübeli ikilinin karşısında genç kuşaktan iki ABD’li Lauryn Williams (21) ve Me’Lisa Barber (24) ile Jamaykalı Veronica Campbell (23) var.
800 metre (K): Final 9 Ağustos Salı 20.25
Rus atletler 2005’te hem Rusya Şampiyonası’nda hem grand prix yarışlarında çok iyi dereceler elde ettiler. Tatyana Andriyanova (25) formunu önceki hafta Oslo’da bir kez daha ortaya koydu. Vatandaşları Svetlana Kliyuka (26) ve Larisa Çıjao (34) da 1 dakika 58 saniyenin altında koştu. Olimpiyat şampiyonu Holmes’un ve Sloven Ceplak’ın yokluğunda ve Mozambikli Mutola’nın formsuzluğunda Rus atletleri Faslı Benhasi ve Kübalı Calatayud zorlayabilir.
Heptatlon (K): 6 Ağustos Cumartesi ve 7 Ağustos Pazar
Yedili yarışma heptatlonda iki süper atlet altın madalya için canını dişini takacak. İsveçli Carolina Klüft (23) ve Fransız Eunice Barber (30). Klüft geçen üç yıl boyunca tüm rakiplerine pisti ve sahayı dar etti. Sırasıyla Avrupa, dünya ve Olimpiyat şampiyonu olurken kendi rekorların geliştirdi. Ancak eski dünya şampiyonu Barber tekrar formunu bulmuş gözüküyor. Temmuzda 6889 puanla yeni bir Fransa rekoru kırıp yılın en iyi derecesini yaptı. Yedinci yarışma 800 metrenin son metrelerine kadar mücadele sürebilir. Bu çekişme sayesinde atletler 7000 puan barajını zorlayabilir.
KİMLER KATILMIYOR?
Olimpiyat sonrasında bazı atletler bu yılı dinlenerek veya tedavi görerek geçirmeyi tercih etti. Örneğin Faslı orta mesafe koşucusu Hişam El Geruj ve geçen yılın iki altın madalyalı İngiliz Kelly Holmes da 2005’te hiç yarışmadı. Dünya rekortmeni ciritci Jan Zelezny, üç adımcı Christian Olsson geçirdikleri ameliyatlardan sonra tam anlamıyla iyileşemediler. Japon Olimpiyat şampiyonu Murofuşi de sakatlığını öne sürerek Helsinki’ye gelmedi.
MADALYA REKORTMENLERİ
Bundan önceki 9 dünya şampiyonasında ön plana çıkan ve çok sayıda madalyayı boynuna geçiren atletler de çıktı. ABD’li sprinter Michael Johnson 1991-2001 arasındaki altı şampiyonada tam 9 altını boynuna taktı. Yine ABD’li Carl Lewis dört şampiyonada 8 altın, bir gümüş ve bir bronz madalya kazandı. Kadın atletler arasında Jamaikalı Merlene Ottey tam sekiz dünya şampiyonasına katıldı ve üçü altın toplam 14 madalya topladı.
BU YILDIZLARA DİKKAT
Yelena İsinbayeva (23)
Kadınlar atletizminin yeni süperstarı
Otoritelerin deyimiyle dişi Sergey Bubka Rus atlet doğup büyüdüğü Volgograd’da sakin bir hayat sürmesine sürüyor ama sırığı eline alınca ne rakip ne rekor tanıyor. Bu yıl dünya rekorunu üç kez kıran İsinbayeva en son 22 Temmuz’da Londra’da 5 metreyi geçen ilk kadın unvanını elde etti. Her yeni rekor için 50 bin dolar kazanıyor. Geçen yıl Atina’da Olimpiyat şampiyonu olan başarılı atlet bu yıl hiç geçilemedi.
Ladji Doucoure (22)
110 metre engellinin yükselen yıldızı
Geçen yılın şanssız isimlerinden biriydi. Olimpiyat ikinciliğine giderken son engele takılıp yarışı sonuncu bitirdi. Kışın özel bir çalışma sonunda stilini değiştirdi. Bunun da olumlu etkisiyle yaza bomba gibi girdi. Fransa rekorun 12,97 saniyeyle kırdı. Oslo’daki Golden League yarışında 13,00 saniyeyle rahatça birinci olurken tüm rakiplerinin moralini bozdu. Aynı formu koruyabilirse Helsinki’de dünya rekorunu bile zorlayabilir.
Allyson Felix (19)
ABD kısa mesafesinin yeni yıldızı
20 yaşına varmadan ilk önemli altın madalyasını kazanmak istiyor. İki yıl önce yıldız adayı diye görülen Felix beklentileri boşa çıkarmadı ve 200 metrede Olimpiyat’ta kürsünün ikinci basamağına çıktı. Üç hafta önce Jamaikalı rakibi Veronica Campbell’in beş yıllık yenilmezliğine son verdi. 22,13 saniyeyle 2005’in en iyi derecesine sahip.
Tatyana Lebedeva (29)
Üç adım atlamada bu yıl 15 metreyi aşabilen tek atlet
Tüm yarışları açık farkla kazandı. Paris’te en yakın rakibi vatandaşı Piyatih’in 41 santim önüne atladı. Üstelik Golden League’de 1 milyon dolar ödüle aday son iki atletten birisi. Geçen yılki Olimpiyat şampiyonluğunun yanına bir de dünya şampiyonluğu eklemek istiyor.
TÜRKİYE’NİN TEK UMUDU EŞREF APAK
EŞREF’İ İZLEYİN
Eleme: 6 Ağustos Cumartesi 11.15 Final: 8 Ağustos Pazartesi 18.40 TRT3’te
Türkiye, Helsinki’deki Dünya Şampiyonası’na dört kişilik küçük bir kadroyla katılıyor. Süreyya Ayhan, Elvan Abeylegesse ve Tezeta Sürekli gibi iddialı kadın atletlerin yokluğunda Türkiye’nin tek madalya umudu erkekler çekiç atmada Eşref Apak.
Apak (23) geçen yıl Olimpiyat’tan bronz madalyayla dönüp kariyerinin en büyük başarısına imza atmıştı. Bu başarıdan sonra Türkiye Atletizm Federasyonu genç sporcunun tekniğini geliştirmesi için Beyaz Rus antrenör Konstantin Astapkoviç’i iş başına getirdi. Astapkoviç kış aylarındaki çalışmayla Eşref Apak’a yeni bir teknik öğretmek için çalışmaya koyuldu. Bu tekniği tam anlamıyla uygulayabilmek belki Apak’ın iki-üç yılını alacak. Ama, şimdiden faydasını görmüş gözüküyor.
5 Haziran’da İstanbul’daki Cezmi Or yarışlarında 81,45 metreyle kendi Türkiye rekorunu bir kez daha kırdı. Apak, 18 Haziran’da Avrupa Kupası 2. Lig yarışında 76,55 metreyle rahatlıkla ilk sırayı aldı. 1 Temmuz’da İspanya’nın Almeria kentindeki Akdeniz Oyunları’nda 77,88 metrelik derecesiyle altın madalyayı boynuna taktı. Üç haftadır Beyaz Rusya’da kamp yapan Apak buradan Helsinki’ye geçti.
APAK’IN RAKİPLERİ
Eşref Apak’ın madalya yolundaki en büyük rakipleri doğu Avrupalı. Geçen yılın Olimpiyat şampiyonu Japon Koji Murofuşi sakatlığı sebebiyle Helsinki’de yarışmayacak. Onun ardından gümüşü kapan Beyaz Rus İvan Tihon (29) ise çok formda. Geçen ay Beyaz Rusya Şampiyonası’nda 86,73 metrelik atışıyla Yuri Sedih’in 19 yıllık dünya rekoruna bir santim yaklaştı. Yine vatandaşı Vadim Devyatovskiy (28) de 84,90 metreyle onu takip ediyor. Çok tecrübeli Ukraynalı Andrey Skavaruk (38) ve genç Macar Krisztian Pars (23) de kürsünün diğer adayları.
BU YARIŞLARI KAÇIRMAYIN
100 metre (E): Final 7 Ağustos Pazar 21.35
Dünyanın en hızlı adamını belirleyecek yarışta yeni bir kuşak var. Jamaikalı Asafa Powell 14 Haziran’da Atina’da 9,77 saniyeyle yeni bir dünya rekoru kırdı ama sakatlığı yüzünden Helsinki’de yok. Geçen yıl Olimpiyatlarda altın madalyayı boynuna takan ABD’li Justin Gatlin (22) yine çok formda. İki ay önce ABD Şampiyonası’nda hem 100 hem de 200 metrede birinci sırayı aldı. 22 Temmuz’da Londra’da 9,89 saniyeyle en iyi derecesini koştu. Olimpiyat dördüncüsü Shawn Crawford (27) sırf bu yarışa konsantre olabilmek için 200 metreden çekildi. Trinidad ve Tobagolu atletler Marc Burns (22) ve Darrel Brown (20) her an patlama yapmaya hazır. Geçen ay Fransa rekorunu 9,99 saniyeyle yenileyen Ronald Pognon (22) kürsüyü zorlayacak. Altın için 9,90 saniyenin altına inmek gerekebilir.
Üç adım atlama (E): Final 11 Ağustos Perşembe 20.00
Üç adım atlamanın yeni yıldızı Rumen Marian Oprea (23) istikrarlı çıkışını bu yıl bir altın madalyayla süsleyebilir. İsveçli Olimpiyat şampiyonu Olsson’un yokluğunda iyi bir sezon geçiriyor ve 17,81 metreyle yılın en iyi derecesine sahip. Altın madalya için 2005’te çıkış yapan iki atlet Brezilyalı Jadel Gregorio (24) ve İngiliz Nathan Douglas (22) ile kıyasıya bir mücadele içine girecek.
Cirit atma (E): Final 10 Ağustos Çarşamba 20.30
Bu yıl iki atlet Finli Tero Pitkamaki (22) ve Rus Sergey Makarov (32) 90 metreyi geçti. Pitkamaki geçen yılki Olimpiyat sekizinciliğinden sonra 2005’te müthiş bir form yakaladı. Makarov’la aralarındaki rekabette bu sezon 2-1 önde ve ev sahibi Finlandiya’nın en büyük madalya umudu. Son Olimpiyat şampiyonu Norveçli Andreas Thorkildsen (23) formunu buldu ve geçen hafta Oslo’da 87,66 metrelik atışıyla altın madalyayı hedeflediğini gösterdi. Altın madalya için muhtemelen 90 metreyi bulmak gerekecek.
400 metre (E): Final 12 Ağustos Cuma 21.35
Beyaz sprinterlerin 40 yıllık hakimiyetine son veren ABD’li Jeremy Wariner (21) 400 metreye yeni bir heyecan getirdi. 2004’te Olimpiyat’ta koştuğu 44,00 saniyelik derecesiyle tarihin en hızlı beyaz atleti oldu. Dünya rekortmeni ABD’li Michael Johnson’ın menajerliği altında Wariner, Helsinki’deki 44 saniyenin altına inmek istiyor. Bu kez karşısında antrenman arkadaşı Darold Williamson var. Williamson (22) bu yıl Wariner dışında kimseye geçilmedi. Ayrıca her şampiyonada aşama yapan Grenadalı Alleyne Francique’e dikkat.
100 metre (K): Final 8 Ağustos Pazartesi 21.35
Favorisi olmayan bir yarış. Çok tecrübeli Bahamalı Chandra Sturrup (33) 10 yıldır büyük şampiyonalarda final koşmasına karşın sadece bir üçüncülük kazanabildi. Kariyerinin en hızlı 100 metresini geçen ay Lozan’da 10,84 saniyeyle koşup rakiplerine gözdağı verdi. Fransız Christine Arron (31) yıllar sonra tüm sorunlarını atlattı ve 2005’te hiç geçilmedi. Bu tecrübeli ikilinin karşısında genç kuşaktan iki ABD’li Lauryn Williams (21) ve Me’Lisa Barber (24) ile Jamaykalı Veronica Campbell (23) var.
800 metre (K): Final 9 Ağustos Salı 20.25
Rus atletler 2005’te hem Rusya Şampiyonası’nda hem grand prix yarışlarında çok iyi dereceler elde ettiler. Tatyana Andriyanova (25) formunu önceki hafta Oslo’da bir kez daha ortaya koydu. Vatandaşları Svetlana Kliyuka (26) ve Larisa Çıjao (34) da 1 dakika 58 saniyenin altında koştu. Olimpiyat şampiyonu Holmes’un ve Sloven Ceplak’ın yokluğunda ve Mozambikli Mutola’nın formsuzluğunda Rus atletleri Faslı Benhasi ve Kübalı Calatayud zorlayabilir.
Heptatlon (K): 6 Ağustos Cumartesi ve 7 Ağustos Pazar
Yedili yarışma heptatlonda iki süper atlet altın madalya için canını dişini takacak. İsveçli Carolina Klüft (23) ve Fransız Eunice Barber (30). Klüft geçen üç yıl boyunca tüm rakiplerine pisti ve sahayı dar etti. Sırasıyla Avrupa, dünya ve Olimpiyat şampiyonu olurken kendi rekorların geliştirdi. Ancak eski dünya şampiyonu Barber tekrar formunu bulmuş gözüküyor. Temmuzda 6889 puanla yeni bir Fransa rekoru kırıp yılın en iyi derecesini yaptı. Yedinci yarışma 800 metrenin son metrelerine kadar mücadele sürebilir. Bu çekişme sayesinde atletler 7000 puan barajını zorlayabilir.
KİMLER KATILMIYOR?
Olimpiyat sonrasında bazı atletler bu yılı dinlenerek veya tedavi görerek geçirmeyi tercih etti. Örneğin Faslı orta mesafe koşucusu Hişam El Geruj ve geçen yılın iki altın madalyalı İngiliz Kelly Holmes da 2005’te hiç yarışmadı. Dünya rekortmeni ciritci Jan Zelezny, üç adımcı Christian Olsson geçirdikleri ameliyatlardan sonra tam anlamıyla iyileşemediler. Japon Olimpiyat şampiyonu Murofuşi de sakatlığını öne sürerek Helsinki’ye gelmedi.
MADALYA REKORTMENLERİ
Bundan önceki 9 dünya şampiyonasında ön plana çıkan ve çok sayıda madalyayı boynuna geçiren atletler de çıktı. ABD’li sprinter Michael Johnson 1991-2001 arasındaki altı şampiyonada tam 9 altını boynuna taktı. Yine ABD’li Carl Lewis dört şampiyonada 8 altın, bir gümüş ve bir bronz madalya kazandı. Kadın atletler arasında Jamaikalı Merlene Ottey tam sekiz dünya şampiyonasına katıldı ve üçü altın toplam 14 madalya topladı.
BU YILDIZLARA DİKKAT
Yelena İsinbayeva (23)
Kadınlar atletizminin yeni süperstarı
Otoritelerin deyimiyle dişi Sergey Bubka Rus atlet doğup büyüdüğü Volgograd’da sakin bir hayat sürmesine sürüyor ama sırığı eline alınca ne rakip ne rekor tanıyor. Bu yıl dünya rekorunu üç kez kıran İsinbayeva en son 22 Temmuz’da Londra’da 5 metreyi geçen ilk kadın unvanını elde etti. Her yeni rekor için 50 bin dolar kazanıyor. Geçen yıl Atina’da Olimpiyat şampiyonu olan başarılı atlet bu yıl hiç geçilemedi.
Ladji Doucoure (22)
110 metre engellinin yükselen yıldızı
Geçen yılın şanssız isimlerinden biriydi. Olimpiyat ikinciliğine giderken son engele takılıp yarışı sonuncu bitirdi. Kışın özel bir çalışma sonunda stilini değiştirdi. Bunun da olumlu etkisiyle yaza bomba gibi girdi. Fransa rekorun 12,97 saniyeyle kırdı. Oslo’daki Golden League yarışında 13,00 saniyeyle rahatça birinci olurken tüm rakiplerinin moralini bozdu. Aynı formu koruyabilirse Helsinki’de dünya rekorunu bile zorlayabilir.
Allyson Felix (19)
ABD kısa mesafesinin yeni yıldızı
20 yaşına varmadan ilk önemli altın madalyasını kazanmak istiyor. İki yıl önce yıldız adayı diye görülen Felix beklentileri boşa çıkarmadı ve 200 metrede Olimpiyat’ta kürsünün ikinci basamağına çıktı. Üç hafta önce Jamaikalı rakibi Veronica Campbell’in beş yıllık yenilmezliğine son verdi. 22,13 saniyeyle 2005’in en iyi derecesine sahip.
Tatyana Lebedeva (29)
Üç adım atlamada bu yıl 15 metreyi aşabilen tek atlet
Tüm yarışları açık farkla kazandı. Paris’te en yakın rakibi vatandaşı Piyatih’in 41 santim önüne atladı. Üstelik Golden League’de 1 milyon dolar ödüle aday son iki atletten birisi. Geçen yılki Olimpiyat şampiyonluğunun yanına bir de dünya şampiyonluğu eklemek istiyor.